Küreselleşme Sürecinde Türkiye'de Vergi Politikaları ve Vergi Gelirlerinin Bileşimindeki Değişim

24 Ocak 1980 tarihinde alınan istikrar tedbirleri ile birlikte Türkiye’de serbest piyasa ekonomisi benimsenmiş ve o güne kadar uygulanan dışa kapalı devletçi politikalardan vazgeçilmiştir. Alınan kararlarla ülke ekonomisinin uluslararası piyasalara entegrasyonunun sağlanması amaçlanmış ve Türkiye’de küreselleşme süreci başlamıştır. 1980 sonrası tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de yaşanan dönüşüm ile birlikte küreselleşme ülke ekonomisi üzerinde etkisini göstermiştir. Alınan kararlarla ülke ekonomisinde yaşanan dönüşüm, vergi sisteminde de dönüşümün başlangıcı olmuş ve bugünkü modern vergi sisteminin temelleri atılmıştır. Bu dönemde genel eğilim vergi yükünün azaltılması ve dolaylı vergilerin payının artırılması şeklinde olmuştur. Çalışmada, küreselleşme sürecinde ekonomik yapıda ortaya çıkan köklü değişiklikler karşısında vergi politikalarının ve dolayısıyla vergi gelirlerinin nasıl etkilendiği ortaya konulmaya çalışılacaktır. Bu bağlamda küreselleşmenin mevcut vergi politikalarını hangi yönde etkilediği, ülkemizin uluslararası entegrasyonu sağlamak amacıyla hangi düzenlemeleri yaptığı, vergi gelirlerindeki değişimin hangi yönde olduğu konuları çalışmanın ana temasını oluşturmaktadır.

Changes in Tax Policy in the Process of Globalization in Turkey

Turkish economy adopted the free market economy and statist policies applied to that date were abandoned with the stabilization measures taken on January 24, 1980. It was aimed to provide the integration of the country's economy with the international markets and the process of globalization in Turkey started with this decisions. After 1980, globalization has been influential on the country's economy, with the transformation in Turkey, as in the rest of the World. The transformation in the country's economy with the decisions has been the beginning of the transformation in the tax system. The general tendency in this period was to reduce the tax burden and increase the share of indirect taxes. In this study, it will be tried to reveal how tax policies and tax revenues are affected in the face of radical changes in economic structure in the globalization process. In this context, the main themes of the study are how globalization influences the current tax policies, which regulations our country is making in order to achieve international integration, and which direction of change in tax revenues.

Keywords:

Globalization Tax Policies, Tax Revenues,

PDF

___

Balkanlı, A.O. (2002). Küresel Ekonominin Belirleyici Faktörleri Üzerinde. Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(1), 13-26.
Balseven, H. (2013). Küreselleşme ve Kamu Maliyesi. Uluslararası Kamu Maliyesi (ed.Fazıl Tekin, M.Oğuz Arslan), T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını, No: 2919, Eskişehir, 2-26.
Bayar, F. (2008). Küreselleşme Kavramı ve Küreselleşme Sürecinde Türkiye, Uluslararası Ekonomik Sorunlar Dergisi, 32, 25-34.
Candan, N. (2012a). Küreselleşmenin 1990 Sonrası Vergi Politikalarının Dönüşümüne Etkisi: Türkiye Örneği. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Candan, N. (2012b). Türkiye’de 1990 Yılından Sonra Uygulanan Vergi Politikaları ve Kriz Etkisi. Tarım Ekonomisi Dergisi, 18(2), 79-86.
Cebeci, İ. (2011). Küreselleşme Yaklaşımları Kapsamında Küreselleşme Sürecinin Tarihsel Değerlendirmesi. İstanbul Sosyoloji Konferansları Dergisi, 43, 359-385.
Cural, M. & Kırcı Çevik, N. (2015). Ekonomik Kalkınmanın Vergi Yapısı Üzerindeki Etkisi: 1924-2013 Dönemi Türkiye Örneği. Amme İdaresi Dergisi, 48(3), 127-158
Dulupçu, M. (2001). Küresel Rekabet Gücü: Türkiye Üzerine Bir Değerlendirme. Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
Eminer, F. (2017). Küreselleşme Sürecinde Değişen Vergi Politikalarının KKTC’ye Yansıması. Researcher: Social Science Studies, 5(8), 111-127.
Ener, M. & Siverekli Demircan, E. (2007). Müdahaleci Devlet Anlayışının Erozyonu: İktisat ve Maliye Politikalarındaki Değişim-Türkiye Örneği. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2, 205-234.
Gökdere, A. (2001). Küreselleşmeye Genel Bir Bakış. Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi, 1(1), 71-101.
İncekara, A. (1995). Globalleşme ve Bölgeselleşme Sürecinde NAFTA ve Etkileri. İTO Yayınları, İstanbul.
Kaçmazoğlu, H.B. (2002). .Doğu-Batı Çatışması Açısından Globalleşme. Avrasya Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6, 44-55.
Karabulut, A.N. (2004). Küreselleşmenin Ticari Hayat Üzerindeki Etkileri. Mevzuat Dergisi, 7(76).
Karabulut, Ş. (2015). Meksika Vergi Sistemi ve 2008 Vergi Reformu’yla Yaşanan Değişim. Vergi Sorunları Dergisi, 38(325), 137-151.
Kargı, V. & Özuğurlu, H.Y. (2007). Türkiye’de Küreselleşmenin Vergi Politikaları Üzerine Etkileri: 1980-2005 Dönemi. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 14(1), 275-289.
Kılıçbay, A. (1997). Türkiye’nin Ekonomi Politikaları (1930-1996 ve Sonrası). Der Yayınları, İstanbul.
Kurtulmuş, N. (2001). Sanayi Ötesi Dönüşüm. İz Yayıncılık, İstanbul.
Saraç, Ö. (2006). Küresel Vergi Rekabeti ve Ulusal Vergi Politikaları Türkiye Değerlendirmesi. Maliye ve Hukuk Yayınları, Ankara.
Sarıaslan, O. (2010). Küreselleşmenin Temel Türk Vergi Kanunlarına Etkisi”. Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, 1, 335-361.
Susam, N. & Oktayer, N. (2007). Türkiye Ekonomisinde Genel Bütçe Vergi Gelirleri İçinde Dolaysız ve Dolaylı Vergiler (1995-2005). Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21(2), 105-123.
Thurow, L. C. (1997). Kapitalizmin Geleceği. 1. Baskı, Sabah Yayınları, İstanbul.
Tosuner, M. & Arıkan, Z. (2017). Türk Vergi Sistemi. Kanyılmaz Matbaası, İzmir.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası. (2002). Küreselleşmenin Türkiye Ekonomisine Etkileri. Banknot Matbaası Genel Müdürlüğü, Ankara.
Ülman, B. (2001). Uzun Süreçte Küreselleşme: Bir Sihirli Kavramı Tarihteki Yerine Koyma Denemesi. Küreselleşme ve Ulus-Devlet, Meryem Koray (der.), YTÜ Stratejik Araştırmalar Merkezi Yayınları, İstanbul.
Yurdabakan, İ. (2002). Küreselleşme Konusundaki Yaklaşımlar ve Eğitim. Avrasya Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6, 61-64.
http://www.mfa.gov.tr
http://www.bumko.gov.tr/
https://data.oecd.org/
http://stats.oecd.org/