İsmail KÜÇÜKAKSOY, İsmail ÇİFÇİ, Rabia İnci ÖZBEK

İhracata Dayalı Büyüme Hipotezi: Türkiye Uygulaması

Bu çalışma Türkiye ekonomisi için 2003:1Q ve 2015:Q1 çeyreklik veriler kullanılarak “İhracata Dayalı Büyüme Hipotezi”nin geçerliliği test etmeyi amaçlamaktadır. Hipotez, reel ihracattan reel Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’ya (GSYİH) doğru nedensellik ilişkisi olduğunu iddia etmektedir. Çalışmada, Johansen koentegrasyon testi, Gregory-Hansen koentegrasyon testi, Toda-Yamamoto nedensellik testi, Tam Düzeltilmiş En Küçük Kareler Yöntemi (FMOLS), “Kanonik Koentegrasyon Regresyonu (CCR)” ve “Dinamik En Küçük Kareler Yöntemi (DOLS)” kullanılmıştır. Testler sonucunda elde edilen bulgular şunlardır: a) Değişkenler arasında, Johansen koentegrasyon testine göre uzun dönemli bir ilişki yokken, Gregory-Hansen koentegrasyon testine göre uzun dönemli bir ilişki tespit edilmiştir; b) Toda-Yamamoto testine göre reel ihracat ile reel GSYİH arasında çift yönlü nedensellik vardır. Bu bulgu Türkiye için ihracata dayalı büyüme hipotezinin geçerliliğini ispatlamaktadır; c) FMOLS, CCR, DOLS yöntemlerine göre, uzun dönemde reel ihracatta meydana gelen %1’lik bir artış reel GSYİH’yı sırasıyla %1.5195, %1.5552, %1.3171 oranlarında arttırmaktadır. Her üç yöntem de ihracata dayalı büyüme hipotezini Türkiye ekonomisi için ispatlamaktadır.

Export-led Growth Hypothesis: Turkey Application

This paper aims to investigate validity of “Export-led Growth Hypothesis” for Turkey using quarterly data in period from 2003:Q1 to 2015:Q1. Hypothesis argues that there is causality relationship from real export to real Gross Domestic Product (GDP). Johansen cointegration test, Gregory-Hansen cointegration test, Toda-Yamamoto causality test, Fully Modified Ordinary Least Squares (FMOLS), Canonical cointegrating regression (CCR) and Dynamic ordinary least squares (DOLS) methods were used in this study. Findings can be summarized as follows: a) According to Johansen cointegration test there is no relationship among variables in the long-run whereas Gregory-Hansen cointegration test has determined relationship in the long-run; b) According to Toda-Yamamoto causality test there is bidirectional causality between real export and real GDP. This finding proves the validity of “Export-led Growth Hypothesis” for Turkey; c) According to FMOLS, CCR, DOLS methods a 1% increase in the real export increases the real GDP by 1.5195%, 1.5552%, 1.3171% respectively in the long-run. These methods prove the validity of “Export-led Growth Hypothesis” for Turkey

Keywords:

Export, Gregory-Hansen Cointegration Test Fully Modified Ordinary Least Squares, Canonical Cointegrating Regression, Dynamic Ordinary Least Squares.,

PDF

___

Acaravci, A. ve Öztürk, I. (2012). Foreign direct investment, export and economic growth: Empirical evidence from new EU countries. Romanian Journal of Economic Forecasting, 15(2), 52-67.
Ağayev, S. (2011). İhracat ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: 12 Geçiş Ekonomisi Örneğinde Panel Eştümleşme ve Panel Nedensellik Analizleri, Ege Akademik Bakış, 11(2), 241-254.
Aktaş, C. (2009). Türkiyenin İhracat, İthalat ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik Analizi. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(2), 35-47.
Al Mamun, K.A. ve Nath, H.K. (2005). Export-led growth in Bangladesh: a time series analysis. Applied Economics Letters, 12(6), 361-364.
Awokuse, T.O. (2003) Is The Export-Led Growth Hypothesis Valid For Canada?, Canadian Journal of Economics, 36, 12636.
Awokuse, T.O. (2005), Export-Led Growth and the Japanese Economy: Evidence from VAR and Directed Acyclic Graphs. Applied Economics Letters, 12(14), 849-858.
Balassa, B. (1978). Export Incentives and Export Performance in Developing Countries: A Comparative Analysis. Weltwirtschaftliches Archiv, 114(1), 24-61.
Balassa, B. (1978). Exports and Economic Growth: Further Evidence. Journal of development Economics, 5(2), 181-189.
Balassa, B. (1984). Adjustment Policies in Developing Countries: A Reassessment. World Development, 12(9), 955-972.
Balassa, B. (1985). Exports, Policy Choices, and Economic Growth in Developing Countries After the 1973 Oil Shock. Journal of Development Economics, 18(1), 23-35.
Berke, B. (2012), Döviz Kuru ve İMKB100 Endeksi İlişkisi: Yeni Bir Test. Maliye Dergisi. 163, 243-257.
Bilgin, C. ve Sahbaz, A. (2009). Türkiyede Büyüme ve İhracat Arasındaki Nedensellik İlişkileri. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1), 177-198.
Demirhan, E. (2005). Büyüme ve İhracat Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Türkiye Örneği. Ankara Üniversitesi SBE Dergisi, 60(4), 75-88.
Dickey, D.A. ve Fuller, W.A. (1981). Likelihood Ratio Statistics for Autoregressive Time Series with a Unit Root. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 1057-1072.
Emery, R.F. (1967). The Relation of Exports and Economic Growth. Kyklos, 20(4), 470-486.
Eviews 8 Users Guıde II. (2013) Ihs Global Inc. California. Gerni, C., Emsen, Ö.S. ve Değer, M.K. (2008). İthalata Dayalı İhracat ve Ekonomik Büyüme: 1980-2006 Türkiye Deneyimi. Ulusal İktisat Kongresi, DEÜ İİBF İktisat Bölümü 20-22 Şubat 2008, İzmir-Türkiye, http://www.deu.edu.tr/userweb/iibf_kongre/dosyalar/deger.pdf (Erişim Tarihi: 20/02/2015).
Giles, J.A. ve Williams, C.L. (2000). Export-Led Growth: A Survey of the Empirical Literature and Some Non-Causality Results. Part 1. Journal of International Trade & Economic Development, 9(3), 261-337.
Gregory, A.W. ve Hansen, B.E. (1996). Residual-Based Tests for Cointegration in Models With Regime Shifts. Journal of econometrics, 70(1), 99-126.
Gül, E. ve Kamacı, A. (2012). Dış Ticaretin Büyüme Üzerine Etkileri: Bir Panel Veri Analizi. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 4(3), 81-91. Henriques, I. ve Sadorsky, P. (1996). Export-Led Growth or Growth-Driven Exports? The Canadian Case. Canadian Journal of Economics, 540-555.
Hsiao, M.W. (1987). Tests of Causality and Exogeneity Between Exports and Economic Growth: The Case of Asian NICs. Journal of Economic Development, 12(2), 143-159.
Jin, J.C. (2000). Openness and Growth: An Interpretation of Empirical Evidence from East Asian Countries. Journal of International Trade & Economic Development, 9(1), 5-17.
Johansen, S. ve Juselius, K. (1990), Maximum Likelihood Estimation and Inference on Cointegration - With Applications to The Demand for Money. Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 52, 169210.
Konya, L. (2004). Export-Led Growth, Growth-Driven Export, Both or None? Granger Causality Analysis on OECD Countries, Applied Econometrics and International Development, 4(1), 73-94.
Kravis, I.B. (1970). Trade as a Handmaiden of Growth: Similarities Between the Nineteenth and Twentieth Centuries. The Economic Journal, 850-872.
Küçükaksoy, İ. (2011). Adam Smith's Conceptual Contributions to International Economics: Based on The Wealth of Nations. Business and Economic Horizons, 4, 108-119.
Küçükaksoy, İ. ve Çifçi, İ. (2014). Dış Ticaret Hadlerinin Dış Ticaret Dengesine Etkisi: Harberger-Laursen-Metzler Hipotezinin Türkiye Uygulaması. Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 1(2), 103-129.
Lopez, R.A. (2005). Trade and Growth: Reconciling the Macroeconomic and Microeconomic Evidence. Journal of Economic Surveys, 19(4), 623-648.
Lucas, R.E. (1988). On the Mechanics of the Economic Development. Journal of Monetary Economics, 22, 3-42.
Marin, D. (1992). Is The Export-Led Growth Hypothesis Valid for Industrialized Countries?. The Review of Economics and Statistics, 74(4), 678-688.
Nazlıoğlu, Ş. (2010). Makro İktisat Politikalarının Tarım Sektörü Üzerine Etkileri: Gelişmiş ve Gelişmekte Olan Ülkeler İçin Bir Karşılaştırma. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Kayseri: Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Newey, W.K. ve West, K.D. (1986), A Simple Positive Semi Definite, Heteroskedasticity and Autocorrelation Consistent Covariance Matrix. Econometrica, 55, 1-12.
Önel, G. (2004). Türkiyede Dış Borçların Sürdürülebilirliği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir: DEU Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Özcan, B. ve Özçelebi, O. (2013). İhracata Dayalı Büyüme Hipotezi Türkiye İçin Geçerli Mi?, Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(1), 1-14.
Özer, M. (1999) Finansal Krizler, Piyasa Başarısızlıkları ve Finansal İstikrarı Sağlamaya Yönelik Politikalar. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
Özer, M. ve Erdoğan, L. (2006). Türkiye'de İhracat, İthalat ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkilerin Zaman Serisi Analizi. Ekonomik Yaklaşım, 17(60-61), 93-110.
Park, J.Y. (1992). Canonical Cointegrating Regressions. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 119-143.
Paul, B.P. (2011). Revisiting Export-Led Growth for Bangladesh: A Synthesis of Cointegration and Innovation Accounting. International Journal of Economics and Finance, 3(6), 3-15. Perron, P. (1989). The Great Crash, the Oil Price Shock, and the Unit Root Hypothesis, Econometrica, 57(6), 1361-1401.
Phillips, P.C. ve Hansen, B.E. (1990). Statistical Inference in Instrumental Variables Regression with I (1) Processes. The Review of Economic Studies, 57, 99-125.
Phillips, P.C. ve Perron, P. (1988). Testing for a Unit Root in Time Series Regression. Biometrika, 75(2), 335-346.
Riezman, R.G., Whiteman, C.H. ve Summers, P.M. (1996). The Engine of Growth or İts Handmaiden?. Emprical Economics, 21, 77-110.
Romer, P.M. (1986). Increasing Returns and Long-Run Growth. The Journal of Political Economy, 94(5), 1002-1037.
Saikkonen, P. (1992). Estimation and Testing of Cointegrated Systems by an Autoregressive Approximation. Econometric Theory, 8(1), 1-27.
Seyidoğlu, H. (2009). Uluslararası İktisat. 17. Baskı, İstanbul: Gizem Can Yayınları.
Sönmez, M. (2002). 100 Göstergede Kriz ve Yoksullaşma. İstanbul: İletişim Yayınları.
Stock, J.H. ve Watson, M.W. (1993). A Simple Estimator of Cointegrating Vectors in Higher Order Integrated Systems. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 783-820.
Şimşek, M. (2003). İhracata Dayalı-Büyüme Hipotezinin Türkiye Ekonomisi Verileri ile Analizi, 19602002. D.E.Ü. İ.İ.B.F. Dergisi, 18(3), 43-63.
Şimşek, M. ve Kadılar, C. (2010). Türkiyede Beşeri Sermaye, İhracat ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Nedensellik Analizi. C.U. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(1), 115-140.
Taban, S. ve Aktar, I. (2008). An Empirical Examination of The Export-Led Growth Hypothesis in Turkey. Journal of Yaşar University, 3(11), 1535- 1551.
Tarı, R. (2014). Ekonometri. 9. Baskı, Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
Tasos, S. (2014), Dynamic Relationship Between Growth, Foreign Direct Investment and Exports in the US: An Approach with Structural Breaks. The IUP Journal of Applied Economics, 8(2), 1-15.
Tıraşoğlu, M. (2012). Türkiye Ekonomisi'nde İhracata Dayalı Büyüme Hipotezinin Yapısal Kırılmalı Birim Kök ve Eşbütünleşme Testleri ile İncelenmesi. İktisat Fakültesi Mecmuası, 62(2), 373-396.
Toda, H.Y. ve Yamamoto, T. (1995). Statistical Inference in Vector Autoregressions with Possibly Integrated Processes. Journal of Econometrics, 66(1), 225-250.
Todaro, M. P. (2000). Economic Development. Sevent Edition, Addison-Wesley Publications.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası-TCMB (2015). Dış Ticaret Geniş Ekonomik Kategorileri Sınıflamasına Göre. Elektronik Veri Dağıtım Sistemi, http://evds.tcmb.gov.tr/ (Erişim Tarihi: 20/02/2015).
Türkiye İstatistik Kurumu-TÜİK (2015). Mevsim ve Takvim Etkilerinden Arındırılmış Verilerin Yorumlanmasına ve Üretim Sürecine İlişkin Kamuoyu Duyurusu http://www.tuik.gov.tr/basinOdasi/duyuru/26mevsim%20ve%20takvim%20 etkileri_duyuru.pdf (Erişim Tarihi: 20/02/2015).
Tüylüoğlu, Ş. (2012). İthalat Bağımlılığı. Ankara Strateji Enstitüsü, http://www.ankarastrateji.org/yazar/prof-dr-sevket-tuyluoglu/ithalatabagimlilik/ (Erişim Tarihi: 20/02/2015). Tyler, W.G. (1981). Growth and Export Expansion in Developing Countries: Some Empirical Evidence. Journal of Development Economics, 9(1), 121- 130.
Yavuz, N.Ç. (2005). Türkiyede Kamu Harcamalarının Özel Sektör Yatırım Harcamalarını Dışlama Etkisinin Testi. Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F Dergisi, 10(1), 269-284.
Yılancı, V. ve Özcan, B. (2010). Yapısal Kırılmalar Altında Türkiye için Savunma Harcamaları ile GSMH Arasındaki İlişkinin Analizi. C.Ü. iktisadi ve idari bilimler dergisi, 11(1), 21-33.
Zivot, E. ve Andrews, D.W.K. (1992). Further Evidence on the Great Crash, the Oil Price Shock, and the Unit Root Hypothesis. Journal of Business & Economic Statistics, 10(3), 251-270.