Avrupa’da Merkantilist Uygulamalar ve Osmanlı Ekonomisi İle Bir Karşılaştırma

16. yüzyılda Avrupa’da ortaya çıkan Merkantilizm akımı, ulus devletlerin ortaya çıkmasıyla birlikte kendisine uygulama alanı bulmuştur. Merkantilizm, günümüz kapitalizminin temellerinin atılması açısından önemli bir fikir akımıdır. Aynı dönemde ise Osmanlı devleti, daha gelenekçi bir şekilde ekonomisini devam ettirmiştir. Merkantilizmin agresif ve aşırı müdahaleci yapısına karşılık, Osmanlı Devleti’nin daha serbest ve bolluk merkezli ekonomik yapısı sürdürülebilir olmaktan çıkmıştır.

Mercantilist Practices in Europe and a Comparison with Ottoman Economy

Mercantilism thought, emerged in 16th century in Europe, found itself practice field with the rise of nation-state. Mercantilism is an important thought in terms of being the roots of today’s capitalism. In the same era, Ottoman Empire kept its traditional economic practices. Ottoman Empire’s freedom and profusion oriented economic structure couldn’t be sustained anymore against the new aggressive and over-interventionist structure of Mercantilism.

Keywords:

Mercantilism, Ottoman Economy. JEL Classification Codes: B11, N33 N35,

PDF

___

Çaklı, S . (1998) . İktisat Politikası Düşüncesinin Evrimi , Anakara: Gazi Kitabevi.
Çakır, B . ve Gümüş, İ . (2011). Ahilik, Osmanlıda Esnaf Teşkilatı Üzerine Bazı Düşünceler, 1. Baskı, Kırklareli: Kırklareli Üniversitesi Yayınları .
Doğruder, E . (2009). Merkantilizm, Farklı Merkantilist Anlayış ve Uygulamaları Etkileyen Unsurların Ülkeler Bazında Analizi . Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Doktora Tezi .
Erkan, H. (2010). Entegre Sistemler Bağlamında Türkiyenin Ekonomik Dönüşüm Süreçleri ve Geleceğe Yönelik Gelişimi . http://www.deu.edu.tr/userweb/iibf_kongre/dosyalar/herkan.pdf (Erişim Tarihi: 10.01.2010).
Güneş , H. H. (2009). İktisat Tarihi Açısından Nüfus Teorileri ve Politikaları . Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi , 8( 28), 126- 138.
Islahı , A. A. (2006) . Was Mercantilism a Reaction Against Muslim Power? A Discussion on Origin of Mercantilism. Jeddah, KSA: Islamic Economics Research Center, KAA.
İrtem , S. K. (1999). Şark Meselesi - Osmanlının Sömürgeleşme Tarihi, İstanbul: Temel Yayınları Yayın No: 105.
Kibritçioğlu, A. (1996). Merkantilistler ve Fiyokratların Dış Ticaret İle İlgili Görüşleri: Özet Bir Bakış . Uluslararası Makro İktisat Okumalar, 72, Ankara: DTFOB Yayıncılık.
Özcan, R. (2005). Osmanlı Devletinde XVII. Yüzyılda Yapılan Sikke Tashihler i. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi. 17, 237- 266.
Öztürk, N. (2002). Ahilik Teşkilatı ve Günümüz Eknomisi, Çalışma Hayatı ve İş Ahlakı Açısından Değerlendirilmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 7, 43 - 56.
Pamuk, Ş . (2002). The Evolution of Fiscal Institutions i n the Ottoman Empire, 1500- 1914. The Formation and Efficiency of Fiscal States in Europe and Asia,1500- 1914. Thirteenth International Economi c History Congress Buenos Aires.
Paylanbay, E . (2007). XIX. Yüzyıl Osmanlı mali Bunalımı ve Çözüm Aracı Olarak Kaime Uygulaması . T.C. Balıkesir Üniversitesi Fen Edebiyet Fakültesi Karesi Tarih Kulübü Bülteni 2007/1, Balıkesir.
Pi renne, H. (1936). Economic and Social History of Medieval Europe. ( U. Kocabaşoğlu, Çev.) . 5. Baskı, İstanbul: İletişim Yayınlar ı.
Screptani , E. ve Zamagni, S . (1993). An Aoutline of The History of Economic Thought , Oxford: Clarendon Press .
Spiegel, H. W. (1971). The Growth of Economic Thought, 3rd Edition, USA: Duke University Press
Tabakoğlu, A. (1992). Osmanlı Ekonomisinde Kalkınmanın Finansmanı . İstanbul : İktisat ve İş Dünyası Yayınları .
Şener , S . (2007). Osmanlı Sanayileşme Süreci ve Bu süreçte Özel Girişimin Rolü, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi , 9( 3 ), 56- 90.
Tekelioğlu, M . ( 1 993). İktisadi Düşünceler Tarihi. Adana: Çukurova Üniversitesi .
Toprak, Z . (2005) . İ ktisat Tarihi, Zirveden Çöküş e Osmanlı Tarihi, C. II, Haz. Sina Akş in, İstanbul: Doğa Ofset .
Zarinebaf, F . (2007). Ottoman Guilds and the State in 18th Century Istanbul. The Rise and Decline of Imperial Leadership Conference, Northwestern University.