Osmanlı Kuruluş Devrinde; Doğu Marmara Kıyılarında Türk İskânı

Öz Osmanlı Türkleri Bithynia’ya geldiklerinde, bu bölgede üç kuşaktıryaşayan Türk ve Müslüman unsurları bulmuşlardı. Aynı zamanda, yerli ahaliile kurulan uyumlu ekonomik ilişkiler Rum ahalinin bölgeyi terk etmesiylebozulmaya başlamıştı. Osmanlıların bu durumu engellemek amacıylaHristiyanların kalmasını sağlayacak teşviklerde bulundukları bilinmektedir.Bu nedenle Türklerin Bithynia’ya geldiklerinde nerelere yerleştikleriniöğrenmemizde ilk Türk yerleşimlerini ve bu yerleşimlerin dönüşümünü tespitetmek önemlidir. Makaleye konu edilen araştırmada, Osmanlı ve Bizanskroniklerinin verdiği bilgilerin yanısıra Osmanlı dönemi boyunca tutulanarşiv kayıtları, seyahatnameler, tarihi haritalar ve tarafımızdan yapılan sahaaraştırmaları kullanılarak söz konusu yerleşimler tespit edilmeye çalışılacaktır.

PDF

___

TKA. TT. 579, s.44.
Bursa Belediye Arşivi (KA, Beld, E/9, s.75, 956, 1093, 1116, 1820).
BOA, TT. 166
BOA, TT. 733.
BOA. TT. 438, s.791.
BOA. Ali Emiri 71, s.9b.
BOA, Mad. 1117.
BKS, B. 90, s. 125
BOA, MAD 22, s. 17.
TKA. TT. 579, v. 35a-36a.
TADB. TTD. 49, v. 204a-b.
BOA, C..DH.. Gömlek No: 5091, Dosya No: 102.
BOA. Saray Dairesi, 5685.
3 Numaralı Mühimme Defteri, (1558-1560) Ankara 1993.
AKDAĞ, Mustafa (1975). Türk Halkının Dirlik ve Düzenlik Kavgası, İstanbul.
Anna Komnena, Alexiad, (Malazgirt'in Sonrası) (Türkçesi Bilge Umar) İstanbul 1996.
BUCHWALD, H. (1969). "The Church of theArchangelsin Sige near Mudania", Byzantina Vindobonensia, IV (Vienna-Cologne-Graz).
CORSTEN, Thomas (1985). Die Inschriften von Kios I.K. 29, Bonn.
CORSTEN, Thomas (1987). Die Inschriften von Apameia (Bithynia) und Pylai, Teil I, Bonn.
ÇELİK, Gulfettin (2014). "Kocaeli Yarımadasında Nufus ve Yerlesim (15-19. Yuzyıllar)" Akçakoca ve Kocaeli Sempozyumu, İzmit, C.1, s. 447-464.
DENNİS, George T. (1971) "1403 Tarihli Bizans-Türk Antlaşması" çev. M. Delilbaşı, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi. 29 (1-4), (1971-78), s. 153-166.
Derviş Ahmed Aşıkî. Tavarih-i Al-i Osman (Aşıkpaşazade Tarihi) Maarif Bakanlığı'nın Osmanlıca basımı, İstanbul 1332
EMECEN, Feridun. M. (1989). XVI. Asırda Manisa Sancağı, Ankara. EYİCE, Semavi (1959). "İstanbul'da Abbâsi Saraylarının Benzeri Olarak Yapılan Bir Bizans Sarayı: Bryas Sarayı", TTK Belleten, XXIII/89, s. 79-99.
FOSS, Clive (1984). "1984 Yılı Kocaeli ve Kütahya'da Ortaçağ Kaleleri Araştırması" III. Araştırma Sonuçları Toplantısı, Ankara, s.137-141.
GEORGACAS, Demetrius J. (1971). The Names for the Asia Minor Peninsula, Heidelberg.
George Pachymeres, De Michaele et Andronico Paleologus, ed. Immanuel Bekker, CSHB, (Bonn: 1885).
Georges Pachymérés, Relations Historiques, CFHB, Series Berolinensis, Vol. XXII, ed. Albert Failler, Fransızca çev. Vitalien Laurent, (Paris: Less Belles Lettres, 1984.
GIBBON, Edward (1994). Roma İmparatorluğu'nun Gerileyiş ve Çöküş Tarihi, C. IV, İstanbul.
HAMMER-Purgstall, J. Von (1983), Osmanlı Devleti Tarihi (trc. Mümin Çevik - Erol Kılıç), İstanbul, C.I, s.133, 114, 193.
HARMANKAYA, Savaş (1983). "Pendik Kazısı 1981", IV. Kazı Sonuçları Toplantısı, (1983), s. 25-29.
İNALCIK, Halil (2010). Kuruluş Dönemi Osmanlı Sultanları 1302-1481, İstanbul.
JANIN, Raymond (1923). "La banlieue asiatique de Constantinople : Étude historique et topographique (Suite [1.])", Échos d'Orient, tome 22, n°130, pp. 182-198.
KAPLANOĞLU, Raif (2000). Osmanlı Devleti'nin Kuruluşu, İstanbul.
KAPLANOĞLU, Raif (2012). 1830-1844 Yıllarında İlk Nüfus Sayımlarına Göre Bursa'da Sosyal ve Ekonomik Hayat, İstanbul.
KAPLANOĞLU, Raif (2014). "Tahrir Defterlerine Göre Çelebi Sultan Mehmet Vakfı Köyleri" Sultan Mehmed Çelebi ve Dönemi, Bursa, s.234-275.
KARAGÖZ, Ş. (1986). Pylai Çevresinde Phokritos'un Steli, EA, H.7. KARAL, Enver Ziya (1997). Osmanlı İmparatorluğunun İlk Nüfus Sayımı 1831, Ankara.
KARPAT, Kemal (2003). Osmanlı Nüfusu (1830- 1914) , Çev. Bahar Tırnakçı, İstanbul. Kritovulos. Kritovulos Tarihi, çev. Ari Çokona, Heyemola Yayınları, İstanbul 2013.
LEAKE, William Martin (2010). Journal of a tour in Asia Minor: with comparative remarks on the ancient and modern geography of that country, Cambridge University Press.
LEFORT, Jacques (1997). "13. Yüzyılda Bithynia" Osmanlı Beyliği, ed. E. Zachariadou) İstanbul, s. 106- 128
MANGO, Cyrill (1968). "The Monastery of St. Abercius at Kurşunlu (Elegmi) in Bithynia," Dumbarton Oaks Papers, 22, p. 169-176.
MANSEL, A. Müfit (1936) Yalova ve Civarı.
Mehmet Neşri, Kitâb-ı Cihan-nümâ, 2 cilt (Yay. M.A.Köymen- F.R.Unat) Ankara 1995.
MENTHON, R. Pierre Bernardin (1935). L'Olympe de Bithynie- Ses Saint, Ses Couvents, Ses Sites, Cure latin de Brousse, Paris.
MİLİOPULOS, I. P. (1923). "???? ???????????` (Panteikhion'a (Pendik) Dair", Byzantinische Zeitschrift 22, 451-458;
OSTROGORSKY, George (1986). Bizans Devleti Tarihi, (Çev. F. Işıltan) Ankara, 156, 362.
ÖZTÜRE, Avni (1969). Nikomedia Tarihi, İstanbul.
RAMSAY, William M. (1961). Historical Geography of Asia Minor. Soyhan, H. Cihat (1978). "Pendik'te Bizans Devrine Ait Manastır Kazısı", Sanat Tarihi Yıllığı, s. 139-158.
SÖLCH, Johannes. (1911). "Über die Lage von Kaisareia in Bithynien", Klio 11, s.325-334.
Strabon. Coğrafya, çev. A. Pekman, İstanbul 1987.
ŞAHİN, Sencer (1978). Bithnische Studien/Bithynia İncelemeleri, Bonn. Texier, Charles, Asie Mineur, (Bithynia bölümü, R. Kaplanoğlu) İstanbul 1997.
ULUGÜN, F.Yavuz (2008). Seyahatnamelerde Kocaeli ve Çevresi, İzmit.
UZUNÇARŞILI, İ. Hakkı (1984). Anadolu Beylikleri, Ankara.
WITTEK, Paul (1986). Menteşe Beyliği, (çev. O. Ş. Gökyay), Ankara.
ZENGİN, Kaya (1987). Yalova, İstanbul