Çanakkale savaşları ve Anzak günü kapsamında Türkiye ve yeni Zelanda eğitim programlarında tarihsel empati ve küresel vatandaşlık' Kavramlarının Karşılaştırması

Küresel vatandaşlık demokratik yaşam, siyasi okur-yazarlık, ahlaki sorumluluk, sosyal katılım gibi kavramları da içeren çok geniş bir kavram olduğugibi özünde tarihsel empati kavramı bulunmaktadır. Tarihsel empati, geçmişteyaşamış olan birini anlamaya çalışmak, bir başka deyişle bir başkasının ayakkabısı ile yürümeye çalışmaktır . Buradaki önemli nokta, genel olarak savaşı elealmak değildir; odak nokta, tarihsel karakterlerdir. Geçmişteki tarihsel karakter neden o anda, o şekilde davranmayı tercih etmiştir, önemli olan bunu anlamaya çalışmaktır. Ancak bu şekilde tarihsel olayların, daha eleştirel ve gerçeğedaha yakın değerlendirilebileceğine inanılmaktadır. Çanakkale Savaşları veAnzak Günü gibi önemli bir tarihi olay, bu bağlamda diğer ülkeler için güzel birörnek teşkil etmektedir çünkü Yeni Zelanda ve Türkiye, savaşmış olsalar dahikültürel bağını devam ettirmektedir. Belki de bunun en önemli nedeni, GeliboluYarımadası üzerinde Anzak Mezarlığının olmuş olmasıdır. Bu bağlamda, ikiülkenin ortak noktası Çanakkale Savaşlarıdır. Aralarında savaş olmuş olan ikiülke açısından, aynı konunun nasıl işlendiği merak edilmektedir. Her iki ülkeyide ilgilendiren bu önemli konu hakkında, karşılaştırmalı çalışmaların yapıl-mamış olması çok büyük eksiklik olarak görülmektedir. Bu nedenle bu araş-tırmada, karşılaştırmalı çalışmalara dayanak oluşturabilecek düzeyde, her ikiülkenin eğitim programları incelenmiştir. Araştırmada, tarama modeli kulla-nılmış ve elde edilen veriler, içerik analizi ile değerlendirilmiştir. Bu bağlamdaher iki ülkenin eğitim programlarında barış eğitimi, tarihsel empati, küreselvatandaşlık kavramlarının nasıl ele alındığı değerlendirilmiş ve karşılaştırmayapılmıştır.

Çanakkale wars and Anzac day coverage in Turkey and new zea-land education programshistorical empathy and global citizenshipconcepts of comparison

Global citizenship covers some subjects such as democratic life, political literacy, moral responsibility, social participation and is based on historical empathy . Historical empathy is to try to understand someone who lived in the past,in other words, to try to walk in another s shoes. The most important point hereis historical characters, not the war. The learner tries to understand why the historical character behaves at this manner in that time. In this situation historicalevents can be criticized and evaluated more realistic. Canakkale Wars and Anzac Day are significant events and important examples for the other countriesbecause both countries battled however they have been going on their culturalconnection. This connection might be related to the Anzac cemetery which is onthe Gallipoli Peninsula so Canakkale War is common subject for both countries.It is wondered how this war is taught within both countries educatin programs.Unfortunately there are no comparison researches in terms of both countrieseducation programs and this is a big deficiency. Descriptive model was used atthe study and the collected data were examined by content analyses. The aim ofthis study is to compare both countries education programs in terms of peaceeducation, historical empathy and global citizenship and evaluate how theymenation these concepts.

___

  • AB (Avrupa Birliği) Bakanlığı, Fasıl 26 Eğitim ve Kültür , 2012. www.abgs.gov.tr/index. php?p=91&I=1, 25.04.2012.
  • Aktaş, Özgür, Tarih Eğitiminde Savaş Ve Barış: Ortaöğretim Öğrencilerinin Savaş Ve Barış Konularıyla İlgili Bilgilerinin Ve Tutumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından Değerlendi- rilmesi, Yayınlanmış Doktora Tezi, YOK Veri Tabanı, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 2012.
  • Alaslan, Funda, Ahmet Şimşek, ve Şenel Çamdeviren. “Türk Maarif (Eğitim) Şûralarında Tarih Eğitimi.”, Kalem Eğtim ve İnsan Bilimleri Dergisi, c. 2 , s. 2, 2012, ss. 189- 225. www.kalema- cademy.net/sayilar/Sayi3_06TurkMaarifSuralarindaTarihEgitimi.pdf, 21.04.2013.
  • Aslan, Erdal. “Türkiye’de Tarih Eğitiminin Sorunları.”, Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fa- kültesi Dergisi, s. 18, 2010, ss. 106- 114. www.befournal.com.tr/index.php/dergi/article/ view/110/89 , 21.04.2013.
  • Aslan, Erdal, “Atatürk Döneminde Tarih Eğitimi- I: “Türk Tarih Tezi” öncesi dönem (1921- 1931). Eğitim ve Bilim, c. 37, s. 164, 2012, ss. 331- 346. www.egitimvebilim.ted.org.tr/ index.php/EB/article/view/1388/382 , 21.04.2013.
  • Ayaz, T., “Milli Eğitim Şuralarında Tarih Öğretimi.”, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, YOK Veri Tabanı. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu, 2009.
  • Barton, Keith.C., “Wars And Rumors Of War: Te Rhetoric And Reality Of History Edu- cation İn Te United States. In T. Taylor & R. Guyver (Eds.), History Wars And Te Classroom:Global Perspectives (pp. 187-202). Charlotte, NC: Information Age Publishing, 2012.
  • Catherall, Sarah. “Teaching of NZ History a ‘Disgrace’.” Sunday Star Times, 3 February 2010, ss. 10, 2002a. www.wahta.net/hıstory-teaching-in-the-news.html, 29.04.2013.
  • Catherall, Sarah. “Teen Knowledge of NZ Events in History. Sunday Star Times, 10 February 2010,ss. 23, 2002b. www.wahta.net/hıstory-teaching-in-the-news.html, 29.04.2013.
  • Ciydem, Erol. “Te Mission Of History Education İn Forming Future.” Procedia- Soci- al and Behavioral Sciecnes, s. 46, 2012, ss. 1028- 1031. http://dx.doi.org/10.1016/j. Sbspro.2012.05.242, 21.04.2013.
  • Crick, Bernard, “Education For Citizenship And Te Teaching Of Democracy İn Schools: Final Report Of Te Advisory Committee On Citizenship.” London: Qualifcations and Curriculum Authority, 1998. Retrieved from http://www.qcda.gov.uk/libraryAssets/me- dia/6123_crick_report_ 1998.pdf, 23.10.2013.
  • Davison, Martin, “It is really hard being their shoes.”: Developing Historical Empathy in Secon- dary School Students. Unpublished Doctoral Dissertation, Te University of Auckland, Auckland, New Zealand, 2012.
  • Demircioğlu, İ. H. (2006). Avrupa Birliği ülkeleri ve Türkiye’deki tarih öğretiminin genel amaç- larının karşılaştırılmalı bir değerlendirilmesi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16 (2), 133- 146. www.portal.fırat.edu.tr/Disaridan/_TEMP/195/fle/16-2.pdf, 21.04.2013.
  • Florek, Magdalena, and Andrea Insch, “Te Trademark Protection Of Country Brands: In- sights Of New Zealand, Journal Place Management and Development, c. 1, s. 3, 2008, ss. 292- 306. www.emeraldinsight.com/1753-8335.htm, 26. 04.2013.
  • Hall, John, V. John Basarin, and Leonie Lockstone-Binney. “An empirical analysis of atten- dance at a commemorative event: Anzac Day at Gallipoli.”, International journal of hos- pitality management , c. 29, s. 2, 2010, ss. 245-253. http://doi:10.1016/j.ijhm.2009.10.012, 29.04.2013.
  • Kan, Çiğdem, “Sosyal Bilgiler Eğitiminde Küresel Vatandaşlık.” Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, c. 26, 2009, ss. 25-30.
  • Karasar, Niyazi. Bilimsel Araştırma Yöntemi. Nobel Yayın Dağıtım, Ankara 2005.
  • Liu, James. H., “History And İdentity: A System Of Checks And Balances For Aotearoa/New Zealand.” 12th International LAB Meeting- Summer Session 2008, ss. 69-87. www.eu- tophd.it/html/_onda02/07/PDF/12th_lab_scientificmaterial/jodelet/liu_nz_2005.pdf, 26.04.2013.
  • Macleod, Jenny, “Te Fall And Rise Of Anzac Day: 1965 and 1990 Compared.” War& Soci- ety, c. 20, s. 1, 2002, ss. 149- 168. DOI: http://dx.doi.org/10.1179/072924702791202935, 26.04.2013.
  • MEB (Milli Eğitim Bakanlığı) 10. Sınıf tarih öğretim programı, 2010. http://ttkb.meb.gov.tr/ www/ogretim-programlari/icerik/72, 25.04.2013.
  • Montgomerie, Deborah, “Twentieth Century New Zealand War History At Century’s Turn.” New Zealand Journal of History, c. 37, s. 1, 2003, ss. 62-79. www.nzjh.auckland.ac.nz/ docs/2003/NZJH_37_1_07.pdf, 26.04.2013.
  • Morais, Duarte B., and Anthony C. Ogden, “Initial Development And Validation Of Te Glo- bal Citizenship Scale.”, Journal of Studies in International Education, c. 15, s. 5, 2011, ss. 445- 466. http://jsi.sagepub.com/content/15/5/445, 25.04.2013.
  • Ozan, R. Sosyal Bilimler Liselerinde Tarih Eğitimi, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, YOK Veri Tabanı. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul 2007.
  • Özkan, G. 2008- 2009 Öğretim Yılında Yürürlüğe Giren Ortaöğretim 9. Sınıf Tarih Öğretim Programının Öğretmen Ve Öğrenci Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi. Yayınlanmış Yük- sek Lisans Tezi, YOK Veri Tabanı, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara 2011.
  • Özlem, Dogan. Tarih Felsefesi. Anahtar Yayınları, İstanbul 1984.
  • Rendle, Steve, “Gallipoli? Isn’t Tat Somewhere in Italy?”, Dominion Post, 25 April, 23. 2003. www.wahta.net/hıstory-teaching-in-the-news.html, 29.04.2013.
  • Sheehan, Mark, “‘Defending Te High Ground’ Te Transformation Of Te Discipline Of His- tory İnto A Senior Secondary School Subject İn Te Late 20th Century: A New Zealand Curriculum Debate.” Published PhD Tesis, Massey University, New Zealand, 2008. http:// mro.massey.ac.nz/bitstream/handle/10179/728/02whole.pdf?sequence=1, 29.04.2013.
  • Sheehan, Mark, “Te Place Of ‘New Zealand’ İn Te New Zealand History Curriculum.”, Jour- nal of Curriculum Studies, c. 42, s. 5, 2010, ss. 671- 691. http://dx.doi.org/10.1080/00220 272.2010.485247, 29.04.2013.
  • Şimşek, Ahmet, “Türkiye’de Tarih Eğitiminin Ulusallığı Ve Avrupa Merkezciliği.”, Türk Sos- yal Araştırmalar Dergisi, c. 11, s. 1, 2007, ss. 9- 38. www.tsadergisi.org/tsadergi/arsiv/ nisan2007/01.pdf , 21. 04.2013.
  • Turgut, S. Ortaöğretim 10. Sınıf Tarih Ders Kitabının Öğrenci Görüşlerine Göre Değerlendiril- mesi. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, YOK Veri Tabanı, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilim- leri Enstitüsü, Ankara 2011.
  • UNESCO Arşiv Katalogu, United Nations Ofce at Geneva, Intellectual Cooperation and International Bureaux Section, 1919- 1946, 2013. www.biblio-archive.unog.ch/Detail. aspx?ID=408, 21.04.2013.
  • Yeni Zelanda Öğretim Programı, 2007. http://nzcurriculum.tki.org.nz/Curriculum-docu- ments/Te-New-Zealand-Curriculum, 25.04.2013.
  • Yeni Zelanda Tarih Öğretim Programı, 2010. http://seniorsecondary.tki.org.nz/Social-scien- ces/History, 29.04.2013.
  • Yurtseven, Huseyin Ridvan and Dilek Donmez, “Measuring And Managing Service Quality Of ANZAC Day As A Cultural Heritage Event.”, 2005 www.neumann.hec.ca/aimac2005/ PDF_Taxt/YurtsevenH_DonmezD.pdf, 29.04.2013.