Türkiye İşgücü Piyasalarında Etnik Bir Ayırımcılık Var Mıdır?

Bu çalışma ile Türkiye’de işgücü piyasaları içinde kendini hissettiren, kimi zaman arttığına dair ciddi işaretler gösteren etnik ayırımcılığa dikkat çekmek ve olası nedenlerini anlamaya çalışmayı amaçlamaktadır. İnceleme kentlerde ve formel işgücü piyasalarında ayırıma uğradığı konusunda endişelerin bulunduğu alanlarda istihdam edilen ve işsiz kalan ve iş aramakta olan etnik kökeni farklı kişilerle yüzyüze görüşmeler temel alınarak yapılmıştır. Esasen bu çalışma Türkiye İşgücü piyasalarında etnik bir ayırımcılığın mevcudiyetine dayalı bir varsayımdan hareket etmekle birlikte, araştırma konusunun içeriğinin güçlükleri nedeni ile sadece Güneydoğu Anadolu’da ve bazı büyük batı illerinde yapılan derinlemesine görüşmelerin bulgularına dayanmaktadır. Bu görüşmeler işgücü piyasaları açısından etnik bir ayırımcılığı varlığına işaret etmekte olmasına rağmen, yaygınlığı, piyasa özellikleri ve mağdurları açısından önemli ölçülerde farklar göstermektedir. Etnik ayırımcılığın her türünün yasal açıdan suç unsuru taşıması genel olarak uygulayanlar açısından müphem sayılabilecek ve çelişkili ifadeleri beyan etmelerine yol açmaktadır. İşe alım esnasında işe yerleştirmede, işten çıkarmada veya işteki terfi esnasında etnik ayırımcılığa konu olabilecek bu gerekçelerden asla söz edilmemektedir. Çalışmaya ait görüşmeler Güneydoğu Anadolu ve Batı Anadolu bölgesinde toplam altı ilde gerçekleşmiştir. Bu çalışmaya temel olan veriler konu ile ilgili sivil toplum örgütleri, belediyeler, sendikalar ve ayırımın bizzat mağduru olan kişilerden sağlanmıştır. Sonuç olarak Türkiye’de İşgücü piyasası içinde etnik ayırımcılığın kimi izlerine rastlanmış olmasına rağmen, araştırma alanının sınırlılığı” etnik ayırımcılığın yaygınlığı konusunda kesin bir kanaat oluşturmamaktadır.

Anahtar Kelimeler:

İşgücü Piyasası, Etnik ayrımcılık

This study aims to draw attention to the ethnic discrimination that exists in the labor markets in Turkey and which sometimes shows serious signs of increasing and tries to understand the probable causes of this discrimination. In this research, several interviews had been realized with the persons from different ethnic origins who are employed, unemployed, dismissed or are looking for a job in formal labor markets in urban areas where there are concerns that they have been discriminated. In fact this study takes basically the hypothesis that the ethnic discrimination exists in the labor markets in general in Turkey. As the content of the research topic contains some specific difficulties, it relies on the findings which are obtained through the interviews realized only in Southeastern Anatolia and in some big provinces in the west of Turkey. Although these interviews bring out the truth of the existence of ethnic discrimination in labor markets, its frequency and characteristics in terms of labor markets indicate significant differences comparing to the victims. The fact that all kinds of the ethnic discriminations constitute a crime, it leads the persons using discrimination to make ambiguous and contradictory statements. For that reason the topic of ethnic discrimination against the employees either during their recruitment and placement or their promotion and dismissing is never expressed. The interviews realized during this research have been made in total six provinces of the West and Southeastern regions of Anatolia. The findings used in this study obtained directly from the persons working for the non-governmental organizations, the municipalities, the trade unions and the people who have been personally the victims of discrimination. As a result, some traces of ethnic discrimination observed in the labor market in Turkey. It is difficult to reach a conclusion about the common existence of ethnic discrimination owing to the limitations in the research field.

Keywords:

Labor market Ethnic discrimination, Kurds,

PDF

___

Alaoui R. (2001), “L’Insertion Professionnelle et l’Acces à l’Emploi Des Jeunes d’Origine Etrangère”, Bourmmani M. (ed.), La Discrimination à l’Emploi: L’insertion Professionnelle Des Jeunes İssus de l’İmmigration, L’Harmattan yayınları, Paris, ss. 31-39.
Bora T. (2008), Türkiye’nin Linç Rejimi, Birikim yayınları, İstanbul.
Bureau International du Travail (2006), Les Discrimintations à Raison de “l’Origine” Dans Les Embauches en France: Une Enquête Nationale Par Testes de Discriminiation Selon la Méthode du Bureau International du Travail, Cenevre.
Centre Pour l’Egalité des Chances et la Lutte Contre le Racisme (2007), Discriminiation et Diversité, Rapport Annuel.
Fauroux R. (2005), Lutte Contre Les Discriminiations Ethniques Dans le Domaine de l’Emploi, Rapport pour le Ministère de l'Emploi, de la Cohésion Sociale et du Logement, la Documentation Française, Paris.
Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü (2008), Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması, Ankara.
Heinrich Böll Vakfı (2008), Türkiye’de Kürtler, Barış Süreci İçin Temel Gereksinimler, HBSD, İstanbul.
Karlsson I. (2007 ), Avrupa ve Türkler, Homer Kitapevi, İstanbul.
Kirişçi K. ve Winrow G. M. (1997), Kürt Sorunu, Tarih Vakfı yayınları, İstanbul.
Martens A., Ouali N., Meale M. V., Vertommen S., Dryon P., Verhoeven H. (2005), Discriminiations des Etrangers et des Personnes d’Origine Etrengère Sur le Marché du Travail de la Région de Bruxelles-Capital, Rapport du Synthèse, Bruxelles.
Pelek S. (2010), “Bölünmez Vatanın Bölünmüş Ekonomisi: Kürt İllerinde Emek Piyasası”, Toplum ve Kuram dergisi, sayı: 4, İstanbul.
Saraçoğlu C. ( 2011), Şehir, Orta Sınıf ve Kürtler, İletişim yayınları, İstanbul.
TESEV (2008), Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da Sosyal ve Ekonomik Öncelikler, Ankara.
TDK 279/331 (2004), Bölge Ağızlarında Atasözleri ve Deyimler I-II, Ankara.
Yeğen M. (2011) Son Kürt İsyanı, İletişim yayınları, İstanbul.
Viprey M. (2001), “De la Diachronie Des Fonctions Economiques de la Force du Travail Etrangère Aux Stratégies de Recrutement Discriminant des Firmes à l’égard Des Jeunes İssus de l’İmmigration”, Bourmmani M. (ed.), La Discrimination à l’Emploi: L’insertion Professionnelle Des Jeunes İssus de l’İmmigration, L’Harmattan yayınları, Paris, ss. 93-130.

ISSN: 1305-2837
Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
Başlangıç: 2003
Yayıncı: DİSK Birleşik Metal-İş