Trakya Bölgesi’nde Tarımsal Faaliyette Bulunan Çiftçilerin İş Sağlığı ve Güvenliği Açısından Değerlendirilmesi

Çalışmanın amacı; tarım işlerinin Dünya’nın en tehlikeli sektörlerinden sayıldığı gerçeğinden hareketle, Trakya Bölgesi'nde yer alan illerde Tekirdağ, Kırklareli, Edirne ve Çanakkale kırsal kesimde tarımsal faaliyette bulunan çiftçilerin tarım işleri sırasında karşılaştıkları iş kazaları ve meslek hastalıkları ile tarımda iş sağlığı ve güvenliği konularındaki bilgi düzeyi veya eğitimlerinin ortaya çıkarılmasıdır. Araştırmanın Evrenini Trakya bölgesindeki yer alan köyler, örneklemini ise bu köylerden rastgele örnekleme ile seçilen 80 köyde ikamet eden çiftçiler oluşturmaktadır. Anket uygulanan çiftçilerden % 29,3'ünün hafif veya ağır bir iş kazasına uğramış olduğu tespit edilmiştir. Çiftçilerden % 14'ünde meslek hastalığı olduğu saptanmıştır. Çiftçilerin % 95,7'si iş kazası ve meslek hastalığı eğitimi almamış, % 74,3'ü tarım ilaçları konusunda herhangi bir eğitim almamıştır. Tarımsal eğitimlerin yetersiz olduğunu düşünen çiftçilerin oranı ise % 92,5 olarak saptanmıştır. Trakya Bölgesi'nde kırsal alanlar ve köylerde yapılan saha çalışmasında elde edilen anket verileri SPSS programında analiz edilmiştir. Bu araştırmanın sonuçlarının tarımsal iş kazası ve meslek hastalıklarına karşı ilginin, önemin ve bilinçlenmenin artmasına sebep olacağı; araştırmacılara daha geniş kapsamlı çalışmalar için fikir verebileceği ve kamu otoritelerinin bu konuda atacakları adımlarda yön gösterici nitelikte olacağı kanaatindeyiz

Anahtar Kelimeler:

Tarım, iş kazası, meslek hastalığı, iş sağlığı ve güvenliği, tarımda iş sağlığı ve güvenliği

Evaluation in the Context Of Occupational Health and Safety of the Farmers Who Perform Agricultural Activities in the Thrace Region.

The purpose of the study; acting in the reality that the agricultural works are considered as one of the most hazardous sectors in the World, to reveal the level of knowledge and training of the farmers who perform agricultural activities in the rural area of the province located in the Thrace Region Tekirdağ, Kırklareli, Edirne and Çanakkale about occupational accidents and professional diseases they are exposed during agricultural activities and about occupational health and safety in the agricultural. The villages located in the Thrace Region and the farmers who residing in 80 villages which were selected by random sampling of these villages, constitute the universe of the study. It was determined that 29,3 % of the farmers surveyed, suffered a mild or heavy occupational accident. It was also determined that 14 % of the farmers had occupational diseases. 95,7 % of the farmers had not taken any training on occupational accidents and professional disease and 74,3 % of them had not taken any training on pesticides. The percentage of the farmers who think that their agricultural training is insufficient was determined to be 92,5 %. The survey data which were obtained in the area work in the rural areas and the villages in the Thrace Region were analyzed in the SPSS Statistical Package for Social Sciences program. We have the opinion that the results of this survey shall cause the attention and the importance and the consciousness for agricultural occupational accidents and diseases to increase and give ideas for wide-ranging studies and be of quality to show direction to the steps which public authorities shall take about this matter.

Keywords:

Agricultural, occupational accidents, profession disease, occupational health and safety, occupational health and safety in agriculture,

PDF

___

Agriculture in Victoria, (2014) Australia, http://www.dpi.vic.gov.au/agriculture/about-agriculture/legislation- regulation/legal-information/introduction-to-occupational-health-and-safety (11.01.2014).
Balkır, Z.G. (2012) “İş Sağlığı ve Güvenliği Hakkının Korunması: İşverenin İş Sağlığı ve Güvenliği Organizasyonu ”, Sosyal Güvenlik Dergisi, 1, 58.
Burçak, A. İlaç, Alet ve Toksikoloji Araştırmaları, Çalışma Grubu, T.C. Gıda tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, http://www.tarim.gov.tr/TAGEM/Belgeler/SUNULAR/%C4%B0la%C3 %A7,%20Alet%20ve%20Toksikoloji%20Ara%C5%9Ft%C4%B1rma%20% C3%87al%C4%B1%C5%9Fmalar%C4%B1_Dr.%20A.Alev%20Bur%C3% A7ak.pdf (22.12.2015)
Bülbül, H. (2006) “ Ankara’nın Bazı İlçelerinde Tarım Alet ve Makinaları ile Çalışmada Gerçekleşen İş Kazalarının İncelenmesi Üzerine Bir Araştırma”, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
NIOSH, (2014) National Institute for Occupational Safety and Health Division of Safety Research, “Agrıcultural Safety”, Centers for Disease Control and Prevention (CDC), December (25.03.2015). 2014; http://www.cdc.gov/niosh/topics/aginjury/
Çatkın, H. “ Tarımda Çocuk işçiliği ”, http://www.tarmakbir.org/tr/tar%C4%B1mda-g%C3%BCvenlik.html (05.02.2013)
Dağlı, B. ve Serinken, M. (2012) “Acil Servise Başvuran İş Kazalarına Bağlı Yaralanmalar”, The Journal Of Academic Emergency Medicine.
Demircioğlu ve Centel. (2012) İş Hukuku, Tıpkı 16.Bası, İstanbul: Beta Yayınevi.
Durmuşoğlu, E.; Tiryaki, O.; ve Canhilal, R. “Türkiye’de Pestisit Kullanımı, Kalıntı ve Dayanıklılık Sorunları” , http://www.zmo.org.tr/resimler/ekler/52cf38361a20908_ek.pdf,
Glasscock, D.J.; Rasmussen,K.; Carstensen, O.& Hansen, O.N. (2006) “Psychosocial Factors and safety behaviour as predictors of accidental work injuries in farming ”, Work & Stress, 20(2): 173/189, 175.
Gökdoğan, O. (2012) “Türkiye ve Avrupa Birliğinin Tarımsal Mekanizasyon Düzeyi Göstergelerinin Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 2012; 9(2) : 1 – 4, 2.
Güreşci, E.(2013) ‘’İş Hukuku Kapsamında Tarımda Çalışanlar’’, Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Elektronik Dergisi, 7, 129-131.
Hatunoğlu ve Eldeniz, (2012) “ 2000 Yılı Sonrası Türk Tarım Sektöründe Yapısal Dönüşüm Politikaları ”, Sayıştay Dergisi̇, Sayı:86, s.33.
HSE, “Children and public safety ”, http://www.hse.gov.uk/agriculture/topics/children.htm, (20.03.2015)
Hurst, P. “ Uluslararası Çocuk İşçiliğin Sona Erdirilmesi Programı, Tehlikeli Çocuk İşçiliği”, Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), https://osha.europa.eu/fop/turkey/tr/publications/oshayayin/cv_a_4_coc uk_isciligi.pdf, (15.09.2014)
ILO, (2000a). “Technological development and agriculture, Top on the agenda: Health and Safety in Agriculture ”, Labour Education 2000/1-2 Nos. 118/119 ILO, http://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---ed_dialogue/--- actrav/documents/publication/wcms_111472.pdf, (23.06.2014).
ILO, (2000b). “ Safety and Health in Agriculture ”, http://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/@ed_protect/@protrav/@sa fework/documents/publication/wcms_110193.pdf, (18.05.2016).
ILO, (2013). “ ILO calls for urgent global action to fight occupational diseases”, Press release, ilo/newsroom/news/WCMS_211627/lang--en/index.htm, (18.05.2016). April 2013, http://www.ilo.org/global/about-the
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi, (16.05.2016).
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi, “ 2016/ Nisan ayında en az 168, Yılın ilk dört ayında ise en az 586 işçi yaşamını yitirdi ”, 03.05.2016, http://www.guvenlicalisma.org/index.php?option=com_content&view=art icle&id=17299:2016-nisan-ayinda-en-az-168-yilin-ilk-dort-ayinda-ise-en-az- 586-isci-yasamini-yitirdi&catid=152:haberler, (14.05.2016).
Konyalı,S. ve O. Gaytancıoğlu, O. (2007) “ Türkiye’de Buğdayda Uygulanan Tarım Politikaları ve Trakya Bölgesi Buğday Üreticilerinin Sorunları”, Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 4(3), 257.
Menemencioğlu, K. (2012) “ Tarım ve Orman İşçiliğinde Çalışma Yeri Koşulları ve Karşılaşılan Sorunlar ”, Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, 5 (2), 73.
Ministry of Social Affairs and Health, (2006) " National Occupational Safety and Health Profile of Finland ", http://www.ttl.fi/en/international/OSH_in_Finland/osh_profile/Docume nts/National_Oc pational_Safety_and_Health_Profile_of_Finland_en.pdf
Oğuz, Ö. (2011) AB Direktifleri ve Türk İş Hukukunda İş Sağlığı ve Güvenliğinde İşverenlerin Yükümlülükleri ve İşçilerin Hakları, Birinci Baskı, İstanbul: Legal Hukuk Kitapları Serisi:156.
OSHA, ( 2014)“ European Agency for Safety and Helth at Work ”, https://osha.europa.eu/en/faq/some-risks-in-agriculture/what-are-the- main-chemical-risks-for-agriculture-workers (12.05.2014)
OSHA, (2015)“ Safety And health Topics, Agricultural Operations ”, United States Department of Labor”, http://www.osha.gov/dsg/topics/agriculturaloperations/index.html (01.12.2015)
Öz, E. (2005) “Ege Bölgesi’nde Meydana Gelen Traktör Kazalarının Tarımsal İş Güvenliği Açısından Değerlendirilmesi”, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 42(2):191-202, 192.
Özcebe, H.(2012) “Tarım Çalışanlarının Sosyo-Demografik Özellikleri ve Risk Altındaki Gruplar ”, I. Tarım sağlığı ve güvenliği sempozyumu, Harran üniversitesi, 6-7 Nisan 2012, Şanlıurfa.
SGK İstatistik Yıllığı, 2014.
Tarmakbir “ Çalıştay Sonuç Bildirgesi ”, (2012) http://www.trafik.gov.tr/Haberler/Documents/sonuc_bildirgesi.pdf (14.11.2015)
TBMM, (2015) “ Mevsimlik Tarım İşçilerinin Sorunlarının Araştırılarak Alınması Gereken Önlemlerin Belirlenmesi Amacıyla Kurulan Meclis Araştırması Komisyonu Raporu, Dönem: 24 Yasama Yılı: 5 ” http://www.csgb.gov.tr/csgbPortal/ShowProperty/WLP%20Repository/is ggm/dosyalar/TarimdaISG3 (25.12.2015)
Tiryaki,O.; Canhilal,R.; ve Horuz, S.(2010) “ Tarım ilaçları kullanımı ve riskleri ”, Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 26(2): 154-169, 157.
Tuna, R.Y.; Gün, İ. ve Ceyhan, O. (2012) “ Çiftçilerin Pestisitleri saklama koşulları ve Güvenli kullanımları konusunda bilgi, tutum ve davranışları”, I. Tarım sağlığı ve güvenliği sempozyumu, Harran üniversitesi, 6-7 nisan 2012, Şanlıurfa.
TÜİK, (2015), " İşgücü İstatistikleri", http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=18636 (25.12.2015).
TÜİK, (2014) Haber Bülteni, http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=16006 (14.05.2014)
Uskun, E. (2015) “ Tarım çalışanlarının bitki koruma ürünleri konusunda bilgi ve davranışları”, Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi, 72(3): 241 – 254, 251.
Ünal, H.G.; Yaman, K.; Gök, A. (2008) “Türkiye’de Tarımsal İş Kazaları ve Meslek Hastalıklarının Maliyeti Üzerine Bir Araştırma ”, Tarım Bilimleri Dergisi, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, 14 (4) 428-435, 434.
Washington State Deprtment of Labor and Industries, “ Your Accident Prevention Program(APP)” http://www.lni.wa.gov/safety/Rules/Chapter/800/helpfultools/APPCore RuleGuide.pdf, (18.05.2016).
Yıldırım, C. ve Altuntaş, E. (2015) “Tokat İlinde Traktör ve Tarım Makinaları Kullanımından Kaynaklanan İş Kazalarının İş Güvenliği Açısından Değerlendirilmesi”, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 32 (1), 77-90, 78.
Yurtlu, Y.B. ; Demiryürek, K.; Bozoğlu, M.; ve Ceyhan, V. (2012) “ Çiftçilerin Tarım Makineleri Kullanımına İlişkin Risk Algıları”, Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg., 49 (1): 93-101, 93-94.