Paranın toplumsal koridoru ve “risk” yönetimi: Finansallaşma ve emek üzerine…

1970 krizi kapitalizmin tarihinde önemli bir uğrağı temsil eder. Kriz ertesi dönem, hem farklı sermaye formları arasındaki ilişkide hem de bütün olarak sermayenin toplumla kurduğu ilişkide önemli değişimleri beraberinde getirmiştir. “Finansallaşma” adı verilen bu süreçte, bir yandan finansal sermaye, kapitalist büyüme retoriği açısından bir hegemonik lider olarak ön plana çıkarken bir yandan da sermayenin toplumsal alanı ve bu alan içerisinde hareket eden toplumsal aktörleri tasavvur etme biçimi önemli ölçüde değişmiştir. Bu dönemde, toplumsala içkin her husus, finansallaşma açısından zorunlu olan istikrarlı bir parasal çevrimin temeline yerleşmiştir. Toplumsal beklentiler ve davranışlar, bireylerin ekonomik gidişatı görme biçimleri ve gelecek yönelimleri ile toplumsal aktörlerin soludukları kültür, artık sağlıklı bir ekonomi-politika için önemli değişkenler haline gelmiştir. Paranın yönetimine beklenti yönetimi eşlik etmiş; bir yerel alandaki bireylerin ekonomik gidişata ilişkin sahip oldukları olumlu anlam, küresel alanda dolaşmakta olan paranın o yerel alana göstereceği “teveccüh”ün de temeli olarak kurulmuştur. Dolayısıyla “insan”a ilişkin hususlar, ulusal ekonomilerin küresel alana eklemlenmeleri ve kapitalizmin yeniden üretilmesi sürecinde bir “güvenlik riski” haline gelmiştir. Nitekim, bu metinde konu edinilen “Sosyal Riski Azaltma Projesi”, tam da bu riski ortadan kaldırmaya dönük bir çabanın ürünü olarak değerlendirilmektedir.

1970s crisis represents an important moment in the history of capitalism. The next period of crisis, in the relationship between different forms of capital and as a whole, in the relationship between capital and society has brought significant changes. In this process called “financialization”, on the one hand, financial capital outshines as a hegemonic leader in the rhetoric of capitalist growth, on the other hand, conceive format of capital to the social field and social actors who act in this field changed significantly. In this period, every ıssue related to society settled the basis of a stable monetary cycle required in terms of financialization. Social expectations and behaviors, seeing forms of individuals to the economic progress and future orientations of them and breathed culture by social actors has become the most important variables for a healthy economy and politics. Money management, expectations management has been accompanied; a positive meaning on the economic condition that people have in the local field has been established as the basis of “favor” that money circulating in the global area will show local field. Therefore, issues related to “human”, in the process of integration of national economies into the global space and reproduction of capitalism, has become a “security risk”. Thus, “Social Risk Mitigation Project” which is the subject of this text, is evaluated as the product of an effort to eradicate this risk.

___

Akçay, Ü. (2009) Para, Banka, Devlet: Merkez Bankası Bağımsızlaşmasının Ekonomi-Politiği, İstanbul: Sosyal Araştırmalar Vakfı Yayını.

Akerlof, G. A. ve Robert J. S. (2010) Hayvansal Güdüler (çev. Neşenur Domaniç ve Levent Konyar), İstanbul: Scala Yayıncılık.

Alesina, A. ve Jeffrey S. (1988) “Political Parties and the Business Cycle in the United States, 1948-1984”, Journal of Money, Credit and Banking vol.20, no.1, 63-82.

Arın, T. (2003) “Türkiye’de Mali Küreselleşme ve Mali Birikim ile Reel Birikimin Birbirinden Kopması”, Köse, Ahmet H., Şenses, Fikret ve Erinç Yeldan (der.), Küresel Düzen: Birikim, Devlet ve Sınıflar; Korkut Boratav’a Armağan, İstanbul: İletişim Yayınları, 569-609.

Baker, W. E. (1984) “The Social Structure of a National Securities Market”, American Journal of Sociology vol.89, no.4, 775-811.

Bonefeld, W. ve John H. (2007) Küreselleşme Çağında Para ve Sınıf Mücadelesi (çev. Münevver Çelik, A. Rıza Güngen ve Cumhur Atay), İstanbul: Otonom Yayıncılık.

Bourdieu, P. (1998) “The Essence of Neo-liberalism”, Le Monde Diplometique-English Edition, December 1998.

Buğra, A. (2008) Kapitalizm, Yoksulluk ve Türkiye’de Sosyal Politika, İstanbul: İletişim Yayınları.

Cangızbay, K., (2009) “Askere Siyasetten El Çektirmenin Gerek Şartı”, Star Gazetesi-Açık Görüş Eki, 15 Kasım 2009.

Chossudovsky, M. (1998) Yoksulluğun Küreselleşmesi (çev. Neşenur Domaniç), İstanbul: Çiviyazıları.

Ercan, F. (2005) Para ve Kapitalizm, İstanbul: Devin Yayıncılık.

Fine, B. (2008) Sosyal Sermaye Sosyal Bilime Karşı (çev. Ayşegül Kars), İstanbul: Yordam Kitap.

Harvey, D. (2003) Yeni Emperyalizm (çev. Hür Güldü), İstanbul: Everest Yayınları.

Hirsch, J. (2011) Materyalist Devlet Teorisi (çev. Levent Bakaç), İstanbul: Alan Yayıncılık.

Jessop, B. (2008) Devlet Teorisi: Kapitalist Devleti Yerine Oturtmak (çev. Ahmet Özcan), Ankara: Epos Yayınları.

Kasapoğlu, A. (2005) Değişen Toplumsal Yapıda Karakter, Ankara: Ütopya Yayınları.

Magdoff, H. (2008) Küreselleşme ve Yaklaşan Sosyalizm (çev. Barış Baysal), İstanbul: Kalkedon Yayınları.

Marazzi, C. (2010) Sermaye ve Dil (çev. Ahmet Ergenç), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.

Monbiot, G. (2001) “Helping the Poorest to Get Poorer”, Guardian, 21 September.

OECD (2013a) Growing Risk of Inequality and Poverty as Crisis Hits the Poor Hardest, http://www.oecd.org/newsroom/growing-risk-of-inequality-and-poverty-as-crisis-hits-the-poor-hardest-says-oecd.htm (15.06.2013)

OECD (2013b) Crisis Squeezes Income and Puts Pressure on Inequality and Poverty, http://www.oecd.org/els/soc/OECD2013-Inequality-and-Poverty-8p.pdf (15.06.2013)

O’Neill, J. (2001) Piyasa (çev. Şen Süer Kaya), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.

Poulantzas, N. (2004) Faşizm ve Diktatörlük (çev. Ahmet İnsel), İstanbul: İletişim Yayınları.

Preda, A. (2007) “The Sociological Approach to Financial Markets”, Journal of Economic Surveys vol.21, no.3, 506-533.

Reuten, G. ve Michael W. (1989) Value Form and The State, NewYork: Routledge. Simon, H. A. (1991) “Bounded Rationality and Organizational Learning”, Organization Science vol.2, no.1, 125-134.

Sönmez, S. (2004) “Küresel Finansal Düzen, Yönetişim ve Büyüme”, Mızrak, Nihal Y. (der.), Dünya Ekonomisinde Bütünleşme Hareketleri ve Türkiye, Ankara: Siyasal Yayınevi, 111-141.

Stiglitz, J. E. (2002) Küreselleşme: Büyük Hayal Kırıklığı (çev. A. Taşçıoğlu ve D. Vural), İstanbul: Plan B Yayınları.

Volosinov, Valentin N. (1987) Freudanism: A Critical Sketch, USA: Indiana University Press.

World Bank (2000) World Development Report 2000/2001, Attacking Poverty, Washington D.C.

World Bank (2001) Turkey-Social Risk Mitigation Project-Project Information Document, Washington D.C.

Yeldan, E. (2010) Küreselleşme, Kim İçin?, İstanbul: Yordam Kitap.

Zabcı, F. (2009) Dünya Bankası: Yanılsamalar ve Gerçekler, İstanbul: Yordam Kitap.

Zelizer, V. A. (1983) Morals and Markets: The Development of Life Insurance in the United States, New Brunswick: Transaction Books.