Rabia Sultan KURŞUNCU, Tuğba İMADOĞLU, MUSTAFA FEDAİ ÇAVUŞ

MESLEKİ TÜKENMİŞLİK VE İŞTEN AYRILMA NİYETİ İLİŞKİSİNDE ÖRGÜTSEL NOSTALJİNİN ETKİSİ

Günümüzde, çalışma hayatının getirdiği stresle beraber kişinin mesleğe karşı duyarsızlaşmasıyla başlayan tükenmişlik, bunun sonucu olarak meydana gelen işten ayrılma niyeti çağımızın en büyük problemlerinden biridir. Mesleki tükenmişlik zor koşullar altında çalışmanın getirdiği stresten dolayı ortaya çıkmaktadır ve işten ayrılma niyeti ilişkisine kadar gidebilmektedir. Çalışanların tükenmişlik hissine kapılmasını sağlayan ve bunun sonucu olarak işten ayrılmaya iten birçok etken vardır. Bunlardan biri de nostalji duygusudur. Bu çalışma Kahramanmaraş ve Osmaniye illerindeki eğitim kurumlarında kolayda örnekleme yöntemiyle kişilere doğrudan ulaşılarak yapılan nicel bir araştırmadır. Araştırmamızda güvenilirlik, regresyon ve korelasyon analizleri yapılmıştır. Sonuç olarak mesleki tükenmişlik ve işten ayrılma niyetini örgütsel nostaljinin etkilediği belirlenmiştir. Bu bağlamda örgütsel nostaljinin mesleki tükenmişlik ve işten ayrılma niyetine etkisinin tespit edilmesi önem arz etmektedir.

THE EFFECT OF ORGANIZATIONAL NOSTALGIA ON THE RELATIONSHIP BETWEEN TURNOVER INTENTION AND OCCUPATIONAL BURNOUT

Today, occupational burnout starting with the depersonalisation of an individualto the occupation together with the stress of work life and turnover intention is one of the biggest problems of our age. Occupational burnout is defined as the physical and emotional devastation because of stress caused by working under difficult conditions. In this context, when an employee is not satisfied both physically and emotionally, turnover intention isobserved. There are severalfactors that cause employees to feel occupational burnout, and to leave work. One of these is the nostalgia sentiment. This is a quantitative research in which convenient sampling method has been used by contacting people directly in the educational institutions of Kahramanmaraş and Osmaniye cities. Reliability, regression and correlation analysis has been carried out in the research. As a result, it is proposed that occupational burnout and turnover intention have been affected by organizational nostalgia. In this context, it is important to determine the effect of organizational nostalgia on the turnover intention and occupational burnout.

PDF

___

Abeyta, A., Routlege, C., Roylance, C., Wildschut, R. T., Sedikides, C. (2015). Attachmentrelated avoidance and the social content of nostalgic memories. Journal of Social and Personal Relationships, 32, 406-413.
Aliyeva, A. (2013). Çalışanların Örgütsel Adalet Algılarının İş Tatmini Üzerindeki Etkisine Yönelik Bir Araştırma. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi, Ankara.
Balogun, A. G., Adetula, G. A., Olowodunoye, S. A. (2013). Job conditions, psychological climate, and affective commitment as predictors of intention to quit among two groups of bank employees in Nigeria. Romanian Journal of Applied Psychology, 15 (1), 9–19.
Budak, G., Sürgevil, O. (2005). Tükenmişlik ve Tükenmişliği Etkileyen Örgütsel Faktörlerin Analizine İlişkin Akademik Personel Üzerinde Bir Uygulama. DEU, İİBF Dergisi, Cilt 20, Sayı 2, s. 95-108.
Ceylan, A. (2013). Çalışan Kadınların Tükenmişlik Düzeylerinin Belirlenmesi: Edirne Örneği. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Projesi, Edirne.
Clark, S. C. (2000). Work/family border theory: A new theory of work/family balance. Human Relations, 53, 747-770.
Cordes, C. L., Dougherty, W. (1993). A Review and an Integration of Research on Job Burnout. The Academy of Management Review, Vol. 18 (4), pp. 621 – 656.
Cotton, J.L., Tuttle, J.M. (1986). Employee Turnover: A Meta-Analysis and Review with Implications for Research. The Academy of Management Review, 11 (1), 55-70.
Daniels, E. B. (1985). Nosltalgia and Hidden Meaning. Amerikan Image, 42, Boston.
Duygulu, S., Abaan, S. (2007). Örgütsel Bağlılık: Çalışanların kurumda kalma ya da kurumdan ayrılma kararının bir belirleyicisi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 14 (2), 61–73.
Falkenburg, K., Schyn, B. (2007). Work satisfaction, organizational commitment and withdrawal behaviours. Management Research News, 30 (10), 708–723.
Freudenberger, H. J. (1974), “Staff Burnout”, Journal of Social Issues, Vol. 30, pp. 159 – 165.
Freudenberger, H. J., Richelson, G. (1981). Burn-Out; How to Beat the High Cost of Success, Bantam Boks, Doubleday & Company, Inc, New York.
Gabriel, Y. (1993). Organizational nostalgia: reflections on ‘The Golden Age.’ In S. Fineman (Ed.), Emotion in organizations London, UK: Sage. (pp. 118-141).
Gerhart, B., Milkovich, G. T. (1990). Organizational differences in managerial compensation and financial performance. Academy of Management Journal, 33 (4), 663–691.
Gezer, E. (2008). Stres Veren Yaşam Olaylarının, Öğretim Elemanlarının, Depresyon ve Tükenmişlik Düzeylerine Etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
Hepper, E. G., RitchieI, T. D., Sedikides, C., Wildschut, T. (2012). Odyssey's end: Lay conceptions of nostalgia reflect its original Homeric meaning. Emotion, 12, 102-119.
Hepper, E. G., Wildschut, T., Sedikides, C., Ritchie, T. D., Yung, Y., Hansen, N., Zhou, X. (2014). Pancultural nostalgia: Prototypical conceptions across cultures. Emotion, 14, 733-747.
Holak, S. L., Havlena, W. J. (1992). Nostalgia: An exploratory study of themes and emotions in the nostalgic experience. Advances in Consumer Research, 19, 380-386.
Hom, P. W., Caranikas, F., Prussia, G. E., Griffeth, R. W. (1992). “A MetaAnalytical Structural Equations Analysis of a Model of Employee Turnover”. Journal of Applied Psychology, 77 (6), 890-909.
Hwang, J., Hyun, S. (2013). The impact of nostalgia triggers on emotional responses and revisit intentions in luxury restaurants: The moderating role of Hiatus. International Journal of Hospitality Management, Vol. 33, 250- 262.
Hwang, I., Kuo, J. (2006).Effects of job satisfaction and perceived alternative employment opportunities on turnover intention: An examination of public sector organizations. Journal of American Academy of Business (2), 254– 259.
Iverson, R. D., and Buttigieg, D. M. (1999). Affective, normative and continuance commitment: can the “right kind”of commitment be managed? Journal of Management Studies, 36(3), 307–333.
Izgar, H. (2001). Okul Yöneticilerinde Tükenmişlik. Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
Jaros, S. J. (1997). An Assessment of Meyer and Allen’s Three-Component Model of Organizational Commitment and Turnover Intentions. Journal of Vocational Behavior, 51(3), 319–337
Lee, C. H., Bruvold, N. T. (2003). Creating value for employees: Investment in employee development. International Journal of Human Resource Management, 4(6), 981–1000.
Lee, T. W., Mitchell, T. R., Sablynski, C. J., Burton, J. P., and Holtom, B. C. (2004). The effects of job embeddedness on organizational citizenship, job performance, volitional absences, and voluntary turnover. Academy of Management Journal, 47(5), 711–722.
Leunissen, J. M., Sedikides, C., Wildschut, T.,Cohen, T. R. (2018). Organizational nostalgia lowers turnover intentions by increasing work meaning: The moderating role of burnout. Journal of occupational health psychology, 23(1), 44.
Martin Jr., T. N. (1979). A contextual model of employee turnover intentions. Academy of Management Journal, 22(2), 313–324.
Maslach, C., Schaufeli Wilmar B., Leiter, Micheal P. (2001). Job Burnout. Annual Review of Psychology, Volume: 52, 397-422.
Maslach, C., Jackson, S. E. (1981), “The Measurement of Experienced Burnout”, Journal of Occupational Behavior, Vol. 2, pp. 99 – 113.
Maslach, C., Leiter P. M. (1997), The Truth about Burnout, Jossey-Bass, San Francisco, Ca.
Mayfield, J., Mayfield, M. (2008). The creative environment’s influence on intent to turnover: A structural equation model and analysis. Management Research News, 31(1), 41– 56.
Meyer, J. P., Becker, T. E.,Vandenberghe, C. (2004). Employee commitment and motivation: A conceptual analysis and integrative model. Journal of Applied Psychology, 89(6), 991–1007.
Mobley, W. H., Griffeth, R. W., Hand, H. H.,Meglino, B. M. (1979). Review and conceptual analysis of the employee turnover process. Psychological bulletin, 86(3), 493.
Nunnally, J.C.,Bernstein, I.H. (1994). Psychometric Theory, 3rd ed. New York: McGraw-Hill, Inc.
Omar, K., Anuar, M., Majid, A. H. A.,Johari, H. (2012). Organizational commitment and intention to leave among nurses in Malaysian public hospitals. International Journal of Business and Social Science, 3(16), 194–199.
Oruç, S. (2007). Özel Eğitim Alanında Çalışan Öğretmenlerin Tükenmişlik Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adana: Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Otay Demir, F. ( 2008) “Pazarlamanın Nostaljik Oyunu: Retro Markalama”, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, Sayı: 33, 29-41.
Özen, F. (2015). Öğretmenlerde İş Stresinin İş-Aile Çatışması, Tükenmişlik ve İşten Ayrılma Niyetine Etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Isparta.
Raquepaw, J. M., Miller R. S. (1989), “Psychotherapist Burnout: A Componential Analysis”, Professional Psychology: Research&Practice, 20 (1), pp. 32 – 36.
Reid, C. A., Green, J. D., Wildschut, T.,Sedikides, C. (2015). Scent-evoked nostalgia. Memory, 23, 157-166.
Rocca, A. D., Kostanski, M. (2001) “Burnout and Job Satisfaciton amongst Victorian Secondary School Teachers: A Comparative Look at Contract and Permanent Employment”, http://www.atea.schools.net.au/papers/dellaroccaanna.pdf.
Routledge, C., Wildschut, T., Sedikides, C., Juhl, J.,Arndt, J. (2012). The power of the past: Nostalgia as a meaning-making resource. Memory, 20, 452-460.
Schaufeli, W. B., Greenglass, E. R. (2001). Introduction to Special Issue on Burnout and Health. Psychology & Health, 16 (5), 501-510.
Schneider, B. (1987). The People Make The Place. Personnel Psychology, 40 (3), 437-453.
Suliman, A. A., Al-Junaibi, Y. (2010). Commitment and turnover intention in the UAE oil industry. International Journal of Human Resource Management, 21(9), 1472–1489.
Tett, R. P., Meyer, J. P. (1993). Job satisfaction, organizational commitment, turnover intention, and turnover: Path analyses based on meta-analytic findings. Personnel psychology, 46(2), 259–293.
Tolay Sabuncuoğlu, E. (2008). Rol Çatışmasının ve Rol Belirsizliğinin Tükenmişlik ve İş Doyumu Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi İİBF Dergisi, 23 (19): 35-49.
Torun, A. (1997), Stres ve Tükenmişlik, Endüstri ve Örgüt Psikolojisi-2. Baskı, Editör: Suna Tevrüz, Türk Psikologlar Derneği ve Kalder Derneği Ortak Yayını, İstanbul.
Van Tilburg, W., Igou, E. R., Sedikides, C. (2013). In search of meaningfulness: Nostalgia as an antidote to boredom. Emotion, 13, 450-461.
Yıldırım, Y. (2010). Beden Eğitimi ve Spor Yüksek okullarındaki Görevli Akademisyen Personelin Örgütsel Stres ve Tükenmişlik Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Samsun: Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
Wildschut, T., Sedikides, C., Arndt, J., Routledge, C. (2006). Nostalgia: content, triggers, functions. Journal of personality and social psychology, 91(5), 975.
Wildschut, T., Sedikides, C., Routledge, C., Arndt, J., Cordora, F. (2010). Nostalgia as a repository of social connectedness: the role of attachment-related avoidance. Journal of personality and social psychology, 98(4), 573.