BAZI SOSYO-DEMOGRAFİK ÖZELLİKLER AÇISINDAN DİYABETLİ BİREYLERİN PSİKOSOSYAL UYUM DÜZEYLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Amaç: Bu araştırma cinsiyet, eğitim durumu, aile tipi, gelir, meslek, yaşanılan yer, hanede yaşayan kişi gibi birtakım sosyodemografik özelliklerin diyabetli bireylerin psikososyal uyum düzeylerine etkisi olup olmadığını incelemek amacıyla gerçekleştirilmiştir.Gereç ve Yöntem: Çankırı Devlet Hastanesi İç Hastalıkları Polikliniğine 03.03.2015- 15.06.2015 tarihleri arasında başvuran ve araştırmanın içerme kriterlerini sağlayan 93 diyabetli birey araştırmaya dahil edilmiştir. Veri toplama aracı olarak Katılımcı Bilgi Formu ve Psikososyal Uyum-Öz Bildirim Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS paket programı aracılığı ile Mann-Whitney U, Kruskal-Wallis ve Spearman testleri kullanılmıştır. Bulgular: Araştırma kapsamında elde edilen verilere göre erkekler kadınlara göre daha iyi bir psikolojik uyuma sahiptir. Yaş ilerledikçe psikolojik uyum artmaktadır. Hanede yaşayan kişi sayısı arttıkça hastaların sağlık bakımı, aile çevresi, sosyal çevre, psikolojik alan ve genel psikososyal uyumu kötüye gitmektedir. Emekliler sağlık bakımına uyumda daha az sorun yaşarken mesleğini serbest meslek olarak bildirenler sağlık bakımına uyumda daha çok sorun yaşamaktadır. Psikolojik uyumda yine emeklilerin oldukça iyi bir düzeyde olduğu görülürken herhangi bir işte çalışmayanların psikolojik alan uyumlarının kötü olduğu bulunmuştur (p

A Research on Psychosocial Adjustment Levels of Individuals with Diabetes in Terms of Some Sociodemographic Features

Objectives: This research is carried out to examine the effects of some sociodemographic features like gender, education, family type, income, occupation, living place and number of household on the psychosocial adjustment levels of people with diabetes. Material and Methods: 93 diabetic individuals who met the inclusion criteria of the research and applied to the Outpatient Clinic of Internal Disease in Çankırı State Hospital between the dates of 03.03.2015 and 15.06.2015 participated in the research. Data were collected using a demographic data sheet and the Psychosocial Adjustment to Illness Scale-Self Report (PAIS-SR). In the analysis Mann-Whitney U, Kruskal-Wallis and Spearman's Correlation were used. Results: Results indicated that men had beter psychological adjustment to illness than women. Advanced age was related with beter psychological adjustment. Number of people living in house was negatively associated with healthcare orientation, domestic environment, social environment, psychological distress and pschosocial adjustment. Retired participants had fewer problems in the domain of healthcare orientation than self-employed participants. While retired participants had beter adjustment in the domain of psychological distress, non-working participants had poor adjustment to psychological distress. Conclusion: Age, gender, number of people living in the house and occupationare of variables that affect the psychosocial adjustment of people with diabetes.

PDF

___

1. World Health Organization. Diabetes mellitus: Report of a WHO study group. World Health Organization Technical Report Series, 1985; 727, Geneva.
2. American Diabetes Association. Diagnosis and classification of diabetes mellitus. Diabetes Care 2010; 33(Suppl. 1): 62-9.
3. Gülseren L, Hekimsoy Z, Gülseren Ş, Bodur Z, Kültür S. Diabetes mellituslu hastalarda depresyon anksiyete, yaşam kalitesi ve yeti yitimi. Türk Psikiyatri Dergisi 2001; 12(2): 89-98.
4. King H, Aubert RE, Herman WH. Global burden of diabetes, 1995-2025: prevalence, numerical estimates, andprojections. Diabetes Care 1998; 21(9): 1414-31.
5. Whiting DR, Guariguata L, Weil C, Shaw J. IDF diabetes atlas: global estimates of the prevalence of diabetes for 2011 and 2030. Diabetes Research and Clinical Practice 2011; 94(3): 311-21.
6. International Diabetes Federation. Diabetes Atlas 5th Edition 2012 update. http://www.idf.org/diabetesatlas/5e/Update2012 (Erişim Tarihi 08.09.2015).
7. Swift PG. Diabetes education in children and adolescents. Pediatric Diabetes 2009; 10(Suppl. 12): 51-7.
8. World Health Organization Regional Office for the Eastern Mediterranean. http://applications.emro.who.int/dsaf/dsa508.pdf (Erişim Tarihi 22.10. 2015).
9. American Diabetes Association. Nutrition principles and recommendations in diabetes. Diabetes Care 2004a; 27(Suppl. 1): 36-46.
10. American Diabetes Association. Physical activity/exercise and diabetes. Diabetes Care 2004b; 27(Suppl. 1): 58-62.
11. Davis WK, Hess GE, Van Harrison R, Hiss RG. Psychosocial adjustment to and control of diabetes mellitus: differences by disease type and treatment. Health Psychology 1987; 6(1): 1-14.
12. Derogatis LR. The psychosocial adjustment to illness scale (PAIS). Journal of Psychosomatic Research 1986; 30(1): 77-91.
13. Adaylar M. Kronik hastalığı olan bireylerin hastalıktaki tutum, adaptasyon, algı ve özbakım yönelimleri. İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 1995, İstanbul.
14. Okyayuz ÜH. Ölümcül hastalık tanısı almak: Bir yaşam krizi. Kötü haber verilmeli mi? Kriz 2003;11(3): 29-35.
15. Duyan V. Hastaların karşılaştığı sorunlar ve çözümleri odağında tıbbi sosyal hizmet. CMJ 2003; 25(4): 39-44.
16. Sayın Y, Kanan N. Kanserde psikososyal yaklaşım. Hemşirelik Dergisi 2004; 13(53): 127-37.
17. Moulton A. Chronic kidney disease: The diagnosis of a "unique'' chronic disease. Cannt Journal 2008; 18(1): 34-8.
18. Rasussen B, Ward G, Jenkins A, King SJ, Dunning T. Young adults' management type 1 diabetes during life transitions. JCN 2011; 20(13-14): 1981-92.
19. Türten T. Diyabetli bireylerde hastalığa psikososyal uyumun belirlenmesi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2011, Ankara.
20. Willoughby DF, Kee C, Demi, A. Women's psychosocial adjustment to diabetes. Journal of Advanced Nursing 2000; 32(6): 1422- 1430.
21. Aydın B. İnsülin kullanan tip 2 Diyabetes Mellituslu hastalarda stres faktörlerinin kan şekeri regülasyonu üzerine etkisi. Uludağ Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2005, Bursa.
22. Kocaman N, Kutlu Y, Özkan M, Özkan S. Predictors of psychosocial adjustment in people with physical disease. Journal of Clinical Nursing 2007; 16(3a): 6-16.
23. Çelik S, Kelleci MK, Dilek A ve Temel E. Tip 1 diyabetli genç yetişkinlerin hastalığa psikososyal uyumları ve stresle başaçıkma tarzları. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi 2015; 23(2): 105- 15.
24. Gündüz F. (2014). Tip II Diyabetes Mellituslu hastalarda hastalık algısı, psikososyal uyum ve glisemik kontrolün değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2014, Eruzurum.
25. Mazanec SN, Daly BJ, Douglas S, Musil C. (2011). Predictors of psychosocial adjustment during the postradiation treatment transition. Western Journal of Nursing Research 2011; 33(4): 540-559.
26. Çam O, Saka Ş, Gümüş AB. (2009). Meme kanserli hastaların psikososyal uyumlarını etkileyen faktörlerin incelenmesi. Meme Sağlığı Dergisi 2009; 5(2): 73-81.