BAŞARISIZ TEDAVİNİN OLASI SORUMLUSU: P GLİKOPROTEİNLER Reason for the Ineffective Treatment: P Glycoproteins
ÖZETP glikoprotein (P-gp) birçok ilaca karşı geliştirilen dirençten sorumlu MDR1 geninin ürünü olanbir efluks pompasıdır. Karaciğer, böbrek, ince bağırsak, kolon, beyin, kalp, periferal sinirler, plasenta,adrenal bezler ve testis gibi birçok dokudan izole edilmiştir. Kan-beyin ve kan-testis bariyerigibi kan-doku bariyerlerinde, ince bağırsak, santral sinir sistemi, karaciğer ve böbrek gibi ilaçemilimi, dağılımı ve atılımında rol oynayan dokularda yüksek oranda bulunmakta olup ilaçlarınfarmakokinetiğinde-toksikokinetiğinde kritik bir rol oynamaktadır. P-gp’in substratları olarak antimikrobiyaller,antineoplastikler, immünsupresanlar, HIV proteaz inhibitörleri, kardiyovaskülersistem ilaçları sayılabilir. P-gp’ler özellikle bazı kanser türlerinde görülen çoklu ilaç direncine sebepolmakta ve tedavi başarısızlıkla sonuçlanmaktadır. Bu derlemede P-gp’in yapısı, işlevi, sentezlenmesinietkileyen faktörler ve inhibitörleri özetlenmiştir. P-gp’in yapısı ve işlevinin anlaşılmasıbu ilaçlarla tedavi edilecek hastaların tedavi yaklaşımının planlanmasında faydalı olacaktır.Anahtar Kelimeler: P-gp; MDR1; P-gp inhibitörleriABSTRACTP glycoprotein (P-gp) is an efflux pomp that is production of MDR1 gene, responsible forresistance against lots of drug. P-gp is isolated from many tissues such as liver, kidney, smallintestine, colon, brain, heart, peripheral nervous system, placenta, adrenal glands and testis.P-gp occurs highly on small intestine, central nervous system, liver, kidney, blood-tissuebarriers and it plays a critical role in pharmacokinetics and toxicokinetics. Antimicrobials,antineoplastics, immunosuppressants, HIV protease inhibitors, cardiovascular system drugs areaccepted as P-gp substrates. P-gp’s cause multiple drug resistance, especially in some typesof cancer, and treatment fails. Structure of P-gp, its function, its inhibitors and factors whichaffects its synthesis are summarized in this review. Disclosing structure of P-gp and its functioncan be useful for planning treatment of the patients to be treated with these drugs.Keywords: P-gp; MDR1; P-gp inhibitors
___
- 1. Juliano RL, Ling V. A surface glycoprotein modulating drug permeability
in Chinese hamster ovary cell mutants. Biochim Biophys Acta.
1976;455(1):152-162.
2. Fromm MF. The influence of MDR1 polymorphisms on P-glycoprotein
expression and function in humans. Adv Drug Deliv Rev.
2002;54(10):1295-1310.
3. Huls M, Russel FG, Masereeuw R. The role of ATP binding cassette
transporters in tissue defense and organ regeneration. J
Pharmacol Exp Ther. 2009;328(1):3-9.
4. Çetin G, Traş B. İlaç Davranışında P-glikoprotein'in Rolü. Turkiye
Klinikleri J Vet Sci. 2011;2(3):196-204.
5. Kaplan YC, Gelal A. Farmakokinetik ve Toksikokinetikte
P-Glikoprotein'in Rolü. Turkiye Klinikleri J Surg Med Sci.
2006;2(46):33-8.
6. Kara PZ, Öztürk N, Öztürk D, Okyar A. ABC Taşıyıcı Proteinleri:
Sirkadiyan Ritimler ve Cinsiyete Bağlı Farklılıkları. MÜSBED.
2013;3(1):1-13.
7. Padowski JM, Pollack GM. Pharmacokinetic and pharmacodynamic
implications of P-glycoprotein modulation. Methods Mol
Biol. 2010;596:359-384.
8. Schinkel AH, Jonker JW. Mammalian drug efflux transporters
of the ATP binding cassette (ABC) family. Adv Drug Deliv Rev.
2003;55(1):3-29.
9. Klaassen CD, Aleksunes LM. Xenobiotic, bile acid, and cholesterol
transporters: function and regulation. Pharmacol Rev. 2010;62(1):1-
96.