Türk Romanında Haçlı Seferleri

Edebiyatın genellikle bireyin yaşantısından doğmuş olduğu kabul edilse de toplumun bir üyesi olan birey yaşadığı çağı, tarihi, coğrafi ve ekonomik koşulları eserine farkında olarak ya da olmayarak yansıtır. Dolayısıyla eser, hem kişinin hem de toplumun ürünü olarak ortaya çıkar. Böylece bireyin de kendisini içinde bulduğu savaşlar, göçler, büyük felaketler, paradigmalar edebiyatın konusu haline gelir. Türk edebiyatı başlangıçtan bugüne kadar değerlendirildiğinde toplumsal yanı güçlü olan bir edebiyattır. Orta Asya’dan Avrupa kapılarına kadar uzanan geniş bir coğrafyada hüküm süren Türklerin tarihi de edebiyatlarını etkilemiştir ve yazarlar romanlarında tarihlerini, büyük göçleri, savaşları, toplumsal kriz dönemlerini ve bunların toplumdaki yansımalarını konu etmişlerdir. Bu savaşlar içinde Türk tarihinde olduça önemli yeri olan Haçlı Seferleri de bulunmaktadır. Tarihe yönelen romancılar hem biyografik romanlarda hem de tarihi romanlarda Haçlı Seferleri’ne yer vermiş, Doğu Datı medeniyetleri arasındaki mücadelenin çeşitli sebeplerini, İslamiyet ve Hristiyanlık inançlarına mensup toplumların çatışma nedenlerini roman aracılığı ile irdelemişlerdir. Bu çalışmada Türk romanında Haçlı Seferleri, savaşların günümüze de uzanan yankıları ve yazarların bu savaşlara bakış açıları değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Edebiyat, Toplum, Savaş, Roman, Haçlılar

PDF

___

Ahmed Mithat. Süleyman Musli. haz. Erol Ülgen-Fatih Andı. Türk Dil Kurumu Yayınları. Ankara 2000.
Bilgin, İsmail. Kudüs’teki Son Osmanlı-Iğdırlı Onbaşı Hasan. İstanbul: Timaş Yayınları. 2020.
Çamuroğlu, Reha. Selahaddin el Kürdi. İstanbul: Everest Yayınları. 2011.
Danışman, Zuhuri. Balak Gazi. İstanbul: Kaknüs Yayınları. 2010.
Demirkent, Işın. Haçlı Seferleri. İstanbul: Dünya Yayıncılık. 1997.
Doğrul, Ömer Rıza. Hasan Sabbah Cennet Fedaileri. İstanbul: Kaknüs Yayınları. 2015.
Emre, Ali. Selahaddin Eyyubi Şark’ın Kartalı. İstanbul: Ketebe Yayınları. 2018.
Gölgesiz Karaca, Sevtap. “I. Haçlı Seferi (1096) Öncesinde Bizans İmparatorluğu’nun Siyasî Durumuna Bakış”. Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi 2/4 (2012): 141-153.
Karatay, Hüseyin. Selahaddin Eyyubi. İstanbul: Bengisu Yayınları. 2016.
Kefeli, Emel. Edebiyat Coğrafyasında Akdeniz. İstanbul: 3F Yayınevi. 2006.
Maalouf, Amin. Arapların Gözünden Haçlı Seferleri. Ali Berktay tarafından çevrildi. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. 2020.
Öke, Mim Kemal. Kutsal Topraklarda Siyonistler ve Masonlar. İstanbul: Çağ Yayınları. 1991.
Runciman, Steven. Haçlı Seferleri Tarihi. Fikret Işıltan tarafından çevrildi. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları. 1. cilt. 1989.
Subaşı, Ebubekir. Kudüs Fatihi Selâhaddin Eyyubi. İstanbul: Çelik Yayınevi. 2017.
TDV İslam Ansiklopedisi. Abdurrahman Küçük. 7. cilt. İstanbul: Diyanet Vakfı Yayınları. 1993.
TDV İslam Ansiklopedisi. Ramazan Şeşen. 9. cilt. İstanbul: Diyanet Vakfı Yayınları. 1994.
TDV İslam Ansiklopedisi. Işın Demirkent. 14. cilt. İstanbul: Diyanet Vakfı Yayınları. 1996.
Tiryakioğlu, Okay. Hilalin Gölgesinde Bir Ömür Selahaddin Eyyubi. İstanbul: Timaş Yayınları. 2017.
Turan, A. Selahaddin Eyyubi. İstanbul: Festival Yayıncılık. 2017.