Amerikan Yönetim Sistemi (Kongre-Başkan) Dâhilinde Sözde Ermeni Soykırımının Tanınmasına Yönelik Alınmış Kararlar Üzerine Genel Bir Değerlendirme

Dış politika söz konusu olduğunda ABD’de en az üç ayrı devlet organından söz etmek mümkündür. Birincisi yürütme, yani ABD Başkanlık makamıdır. ABD Anayasası incelendiğinde; dış politikanın oluşturulmasında ve yürütülmesinde en büyük yetkinin ABD Başkanına verildiği görülmektedir. İkinci ve üçüncü devlet organları ise birlikte yasama gücünü oluşturan Temsilciler Meclisi’nden ve Senato’dan ibarettir. ABD sisteminde Senato’nun dış politikadaki yetkilerinin, Temsilciler Meclisi’ne nazaran daha fazla olduğu söylenebilir. Bu çalışmada; Amerikan dış politika yapımında etkili olan Kongre’nin ve Başkan’ın sözde soykırımın tanınmasına yönelik atmış oldukları adımlar, hukuki bir zemin ve siyasi tarih perspektifi üzerinden değerlendirilmeye tabi tutulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

ABD, Sözde Ermeni Soykırımı, Kongre, Başkan, Lobi

An Evaluation About The Resolutions Recognition of the So-Called Armenian Genocide Within the US Administrative System (Congress-President)

When the foreign policy matters in the USA, there are 3 state organs is to be mentioned. First the executive, which is the the US Presidency, when the USA Constitution is examined the greatest authorithy is given to the US President in constituting the foreign policy and its execution. The second and the third organs are the ones that constituent the legislative power the Senate and the House of the Representatives. It can be said that in the USA system, the authority of the Senate in the foreign policy affairs is more than the the House of the Representatives. In this paper, the steps that are taken by the President and the Congress about the so-called genocide has been evaluated with the perspective of legal ground and political history.

Keywords:

United States of America, So-Called Armenian Genocide, president, lobby,

PDF

___

““Ermeni Soykırımı Tasarısı” ABD Senatosu’nda Üçüncü Kez Engellendi”, Independent Türkçe, https://www.independentturkish.com/node/100241/haber/%E2%80%9Cermeni-soyk%C4%B1r%C4%B1m%C4%B1-tasar%C4%B1s%C4%B1%E2%80%9D-abd-senatosu%E2%80%99nda-%C3%BC%C3%A7%C3%BCnc%C3%BC-kez-engellendi, (Erişim Tarihi: 14.12.2019). “ABD Başkanlarının 24 Nisan Açıklamaları”, Dünya Bülteni, https://www.dunyabulteni.net/amerika/abd-baskanlarinin-24-nisan-aciklamalari-h328041.html, (Erişim Tarihi: 14.12.2019). “ABD Temsilciler Meclisi Ermeni Tasarısını Kabul Etti”, Amerika’nın Sesi, https://www.amerikaninsesi.com/a/abd-temsilciler-meclisi-ermeni-tasarisini-kabul-etti/5144512.html, (Erişim Tarihi: 14.12.2019). “ABD’deki Ulusal Hükümetlere, Eyalet Hükümetlerine ve Yerel Yönetimlere Genel Bakış” U.S. Department of State, https://photos.state.gov/libraries/turkey/231771/PDFs/amerika_hakkinda_abd_yonetim_sekli.pdf, (Erişim Tarihi: 14.12.2019). “Armenian Genocide Recognition in the United States”, Armenian National Committee of America, https://anca.org/armenian-genocide/recognition/united-states/, (Erişim Tarihi: 14.12.2019). “Başkan Ronald Reagan 1981’de ‘Soykırım’ Dedi”, Hürriyet Gazetesi, http://www.hurriyet.com.tr/gundem/baskan-ronald-reagan-1981de-soykirim-dedi-14519129, (Erişim Tarihi: 14.12.2019). “Gerileyen Amerika: Temsilciler Meclisinin Yüz Karası ve İtibar Kaybı”, Avrasya İncelemeleri Merkezi, https://avim.org.tr/tr/Yorum/GERILEYEN-AMERIKA-TEMSILCILER-MECLISININ-YUZ-KARASI-VE-ITIBAR-KAYBI, (Erişim Tarihi: 14.12.2019). “H.J.Res.148” In the House of Representatives, https://r26i43wr32r1ccg5d18cllec-wpengine.netdna-ssl.com/wp-content/uploads/2015/07/HJRes148_1975.pdf, (Erişim Tarihi: 14.12.2019). “H.J.Res.148-Joint Resolution to Designate April 24, 1975, as National Day of Remembrance of Man’s Inhumanity to Man”, Congress.Gov, https://www.congress.gov/bill/94th-congress/house-joint-resolution/148/actions, (Erişim Tarihi: 14.12.2019) “H.Res.296-Affirming the United States Record on the Armenian Genocide.”, Congress.Gov, https://www.congress.gov/bill/116th-congress/house-resolution/296/actions, (Erişim Tarihi: 14.12.2019). “Karşılaştırmalı Hükümet Sistemleri Başkanlık Sistemi ABD, Arjantin, Azerbaycan, Brezilya ve Nijerya Örnekleri”, Türkiye Büyük Millet Meclisi, https://www.tbmm.gov.tr/yayinlar/baskanlik_sistemi.pdf, (Erişim Tarihi: 14.12.2019) “Los Angeles Başkonsolosu Kemal Arıkan’ı 1982 Yılında Katleden Harry (Hampig) M. Sassounian’ın Şartlı Tahliyesi”, Avrasya İncelemeleri Merkezi, https://avim.org.tr/tr/Yorum/LOS-ANGELES-BASKONSOLOSU-KEMAL-ARIKAN-I-1982-YILINDA-KATLEDEN-HARRY-HAMPIG-M-SASSOUNIAN-IN-SARTLI-TAHLIYESI-2, (Erişim Tarihi: 14.12.2019) “No: 315, 29 Ekim 2019, ‘Ermeni Soykırımı Konusunda ABD’nin Tutumunu Teyit’ (Affirming the United States Record on the Armenian Genocide) Başlıklı Kararın (H-Res-296) ABD Temsilciler Meclisi Tarafından Kabulü Hk.”, Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı, http://www.mfa.gov.tr/no_315_-ermeni-soykirimi-konusunda-abd-nin-tutumunu-teyit-baslikli-karar-hk.tr.mfa, (Erişim Tarihi: 14.12.2019). “No: 362, 12 Aralık 2019, ABD Senatosu Tarafından Kabul Edilen Karar (S. Res. 150) Hk.”, Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı, http://www.mfa.gov.tr/no_362_-abd-senatosu-tarafindan-kabul-edilen-karar-hk.tr.mfa, (Erişim Tarihi: 14.12.2019). “S.Res.150 - A Resolution Expressing the Sense of the Senate That it is the Policy of the United States to Commemorate the Armenian Genocide through Official Recognition and Remembrance”, Congress.Gov, https://www.congress.gov/bill/116th-congress/senate-resolution/150/text?q=%7B%22search%22%3A%5B%22genocide%22%5D%7D&r=5&s=5, (Erişim Tarihi: 14.12.2019) “Şehit Edilen Diplomatlarımız/Görevlilerimiz ve Aile Bireyleri”, Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı, http://www.mfa.gov.tr/sehit-edilen-diplomatlarimiz-ve-vatandaslarimiz_tr.tr.mfa, (Erişim Tarihi: 14.12.2019). “Trump 24 Nisan İçin Büyük Felaket Dedi”, Amerika’nın Sesi, https://www.amerikaninsesi.com/a/trump-24-nisan-yine-buyuk-felaket-dedi/4889310.html, (Erişim Tarihi: 14.12.2019). “U.S. Presidential Statements”, Armenian National Institute, https://www.armenian-genocide.org/current_category.4/affirmation_list.html, (Erişim Tarihi: 14.12.2019). BULUT, Semih, Atatürk Dönemi Türkiye-ABD İlişkileri (1923-1938), Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları, Ankara 2010. ÇAM, Tuğrul, “ABD’li Ermenilerin Türkiye’den Tazminat ve Toprak Hayalleri Suya Düştü”, Anadolu Ajansı, https://www.aa.com.tr/tr/dunya/abdli-ermenilerin-turkiyeden-tazminat-ve-toprak-hayalleri-suya-dustu/1564329, (Erişim Tarihi: 14.12.2019). ÇELİKKOL, Oğuz, “ABD ve Ermeni Soykırım İddiaları”, Hürriyet Gazetesi, http://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/oguz-celikkol/abd-ve-ermeni-soykirim-iddialari-41366715, (Erişim Tarihi: 14.12.2019). ÇELİKKOL, Oğuzhan, “Ermeni “Soykırım” İddiaları, Amerikan Kongresi ve Türkiye”, Bilge Strateji, 7(13), Güz 2015, s.17-30. DEMİRCİ, Zuhal, “31 Türk Diplomat ve yakınları Ermeni Terör Örgütlerinin Kurbanı Oldu”, Anadolu Ajansı, https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/31-turk-diplomat-ve-yakinlari-ermeni-teror-orgutlerinin-kurbani-oldu/1622156, (Erişim Tarihi: 14.12.2019). ERHAN, Çağrı, “1960-1980 Göreli Özerklik”, Baskın Oran (der.), Türk Dış Politikası, Kurtuluş Savaşı’ndan Bugüne Olgular, Belgeler, Yorumlar: 1919- 1980, Cilt I, İletişim Yayınevi, İstanbul 2002. ERHAN, Çağrı, “ABD Kongresi”, Türkiye Gazetesi, https://www.turkiyegazetesi.com.tr/yazarlar/prof-dr-cagri-erhan/610568.aspx, (Erişim Tarihi: 14.12.2019). ERHAN, Çağrı, Türk-Amerikan İlişkilerinin Tarihsel Kökenleri, İmge Kitabevi Yayınları, Ankara 2001. EROL, Mehmet Seyfettin-Kadir Ertaç Çelik, “ABD’nin Suriye Politikasında Vekil Aktör Olarak Terör Örgütleri: YPG Örneği”, Bölgesel Araştırmalar Dergisi, 2(2), Aralık 2018, s. 14-45. KANTARCI, Şenol, Amerika Birleşik Devletleri’nde Ermeniler ve Ermeni Lobisi, Alfa Akademi, İstanbul 2004. New York Times, https://www.nytimes.com/2016/04/28/us/politics /transcript-trump-foreign-policy.html, (Erişim Tarihi: 14.12.2019). KIRILMAZ, Ayşenur-Mehmet Seyfettin Erol, “İran Diasporası’nda Kadın Üzerine Bir Okuma”, Uluslararası Kriz ve Siyaset Araştırmaları Dergisi, 2(2), Aralık 2018, s. 14-43. ŞİMŞİR, Bilal, Ermeni Meselesi, 1774-2005, Bilgi Yayınevi, Ankara 2005. TOKYAY, Menekşe, “ABD Temsilciler Meclisi’nin Kararının Ardından Türkiye’yi Ne Bekliyor?”, Euronews Türkçe, https://tr.euronews.com/2019/10/30/abd-temsilciler-meclisi-karar-n-n-ard-ndan-turkiye-yi-n-bekliyor, (Erişim Tarihi: 14.12.2019). Türkiye Büyük Millet Meclisi, https://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/TBMM/d17/c006/tbmm17006003.pdf, (Erişim Tarihi: 14.12.2019). U.S. Department of State, https://photos.state.gov/libraries/turkey/231771/PDFs/amerika_hakkinda_abd_yonetim_sekli.pdf, (Erişim Tarihi: 14.12.2019).