Şanlıurfa’da Yapılmış Floristik Çalışmalara Genel Bir Bakış
2000'li yıllardan başlayarak Şanlıurfa il sınırları içinde floristik ve fitososyolojik çalışmaların artmasıyla daha önceŞanlıurfa florasında kaydedilmemiş birçok takson tespit edilmiştir. Floristik çalışmaların yanı sıra, fitososyolojikçalışmaların bitki birliği tabloları da, bitki listelerinin yerini almaktadır. Bu çalışma ile son 15 yılda yapılanfloristik ve fitososyolojik çalışmaların tümü incelenerek Şanlıurfa florasına ait bitki taksonlarının endemizm, hayatformu ve fitocoğrafik bölge yönlerinden değerlendirilmesi yapılmıştır. Bu çalışma ile 460 cins ve 88 familyaya ait1668 takson tespit edilmiştir. Çalışma alanında 107 (%6) adet endemik takson da belirlenmiştir. Bu taksonlar,Plantae aleminden Pteridophyta (3) divizyosu ile Spermatophyta divizyosunun Gymnospermae (1) veAngiospermae (1664) alt divizyosuna aittir. Taksonların fitocoğrafik bölgelere göre dağılım oranları şöyledir: İranTuran elementleri %33 (546), Akdeniz elementleri %9 (139), Doğu Akdeniz elementleri %8 (136), Avrupa-Sibiryaelementleri %3 (54), Batı Akdeniz elementleri %0,2 (3), Sahra-Sind %0,2 (3), Sahra-Arap %0,05 (1) vebilinmeyenler %47 (786)'dir. İçerdikleri tür sayısına göre alandaki en büyük beş familya sırasıyla; Asteraceae(235), Fabaceae (234), Poaceae (131), Brassicaceace (97) ve Lamiaceae (95)'dir. İlk beş sırayı alan cinsler iseAstragalus L. (50), Trifolium L. (39), Vicia L. (29), Euphorbia L. (27) ve Centaurea L. (25)’dır.
An Overview of Floristic Studies in Şanlıurfa
As a result of increase in the floristic and phytosociological studies within the boundaries of the province Şanlıurfa starting from the 2000’s, many taxa have been identified that are not recorded before in the flora of Şanlıurfa. Besides the floristic studies, plant association tables of phytosociological studies substitute the flora lists. With this study, all the floristic and phytososociological studies done in last 15 years were assessed and evaluated all the plant taxa determined in the flora of Şanlıurfa from the aspects of endemism, life form, phytogeography etc. With this study, 460 genera and 1668 taxa belonging to 88 families were determined. In the study area, 107 (6%) endemics taxa were determined. These taxa belong to Plantae kingdom; Gymnospermae (1) and Angiospermae (1664) subdivisio within Spermatophyta divisio and Pteridophyta (3) divisio. According to phytogeographical regions, taxa’s distribution ratios are; Irano–Turanian element 33% (546), Mediterranean element 9% (139), East Mediterranean element 8% (136), Euro-Siberian element 3% (54), West Mediterranean element 0,2% (3), SaharoSindian 0,2% (3), Saharo-Arabian 0,05% (1) and unknown 47% (786). The biggest five families by the number of the taxa that they contain are; Asteraceae (235), Fabaceae (234), Poaceae (131), Brassicaceae (97) and Lamiaceae (95). The highest diverted genera found in the study area are; Astragalus L. (50), Trifolium L. (39), Vicia L. (29), Euphorbia L. (27), and Centaurea L. (25).
___
- [1a] Davis P.H. (Ed.) 1965-1985. Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Vols. 1-9. Edinburgh University Press, Edinburgh.
- [1b] Davis P.H., Mill R.R., Tan K. (Eds.) 1988. Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Vol. 10 (supplement 1). Edinburgh University Press, Edinburgh.
- [1c] Güner A., Özhatay N., Ekim T., Başer K.H.C. 2000. Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Vol. 11 (supplement 2). Edinburgh University Press, Edinburgh.
- [2] Aytaç Z., Adıgüzel N. 1999. A New Genus (Mericarpaea Boiss.) Record from Turkey. Turkish Journal of Botany, 23: 149-150.
- [3] Adıgüzel N., Aytaç Z. 2001. Flora of Ceylanpınar State Farm (Şanlıurfa-Turkey). Flora Mediterranea, 11: 333-361.
- [4] Ertekin A.S. 2002. Karacadağ Bitki Çeşitliliği. Sürdürülebilir Kırsal ve Kentsel Kalkınma Derneği Yayını, 117s. Diyarbakır.
- [5] Aslan M. 2002. Birecik Baraj Gölü Alanı Bitkileri, Tehlike Sınırları ve Korunması. Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Biyoloji Anabilim Dalı, Doktora Tezi, 194s, Adana.
- [6] Tugay O., Öztürk F. 2003. Doğu ve Güneydoğu Anadolu Florasına Katkılar. Selçuk Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Dergisi, 22: 7-17.
- [7] Akan H., Kaya Ö.F., Eker İ., Cevheri C. 2005. The Flora of Kaşmer Dağı (Şanlıurfa). Turkish Journal of Botany, 29 (4): 291-310.
- [8] Akan H., Eker İ. 2005. A New Record for Turkey: Colchicum crocifolium Boiss., with Some Contributions to the Description of Species. Belgian Journal of Botany, 138 (1): 93-96.
- [9] Aydoğdu M., Akan, H. 2005. The Flora of Kalecik Mountain (Şanlıurfa, Turkey). Turkish Journal of Botany, 29: 155-174.
- [10] Aslan M., Atamov V. 2006. Flora and Vegetation of Stony Walls in South-East Turkey (Sanliurfa). Asian Journal of Plant Sciences, 5 (1): 153-162.
- [11] Parmaksız A., Atamov V., Aslan M. 2006. The Flora of Osmanbey Campus of the Harran University. Journal of Biological Sciences, 6 (5): 793-804.
- [12] Atamov V., Aslan M., Ayalp G. 2007. Flora of Mezra City (Birecik, Şanlıurfa-Turkey). Asian Journal of Plant Sciences, 6 (2): 225-238.
- [13] Atamov V., Aslan M., Cevheri C., Çetin E. 2007. Contribution to the Flora of Fatik Mountain (Şanlıurfa-Turkey). Asian Journal of Plant Sciences, 6 (1): 1-11.
- [14] Akan H., Balos M.M. 2008. Check-List of the Genus Biarum Schott in the Flora of Turkey, with A New Record for Turkey: Biarum syriacum (Spreng.) H.Riedl. Turkish Journal of Botany, 32: 305-310.
- [15] Korkut M.M, Akan H., Balos M.M. 2008. Arat Dağı Florası (Birecik, Şanlıurfa/Türkiye). Selçuk Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Fen Dergisi, 31: 67-86.
- [16] Balos M.M., Akan H. 2008. Flora of the Region between Zeytinbahçe and Akarçay (Birecik, Şanlıurfa, Turkey). Turkish Journal of Botany, 32: 201-226.
- [17] Eker İ., Koyuncu M., Akan H. 2008. The Geophytic Flora of Şanlıurfa Province, Turkey, Turkish Journal of Botany, 32: 367-380.
- [18] Mırdeslioğlu M.N. 2008. Şanlıurfa İlinin Leguminosae Familyası. Harran Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Biyoloji Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 72s., Şanlıurfa.
- [19] Atamov V., Aslan M., Aydın N., 2009. Direkli Tepeleri (Şanlıurfa) Florası. Ot Sistematik Botanik Dergisi, 6: 97-114.
- [20] Cabi E., Doğan M. 2009. A First Vouchered Wild Record for the Flora of Turkey: Aegilops juvenalis (Thell.) Eig (Poaceae). Turkish Journal of Botany, 33: 447-452.
- [21] Freitag H., Atamov V., Çetin E., Aslan M. 2009. The genus Halothamnus Jaub. & Spach (Chenopodiaceae) in Turkey. Turkish Journal of Botany, 33: 325-334.
- [22] Kaya Ö.F., Ertekin A.S. 2009. Flora of the Protected Area at the Tek Tek Mountains (ŞanlıurfaTurkey). Ot Sistematik Botanik Dergisi, 16 (2): 79-96.
- [23] Kaya Ö.F., Ketenoğlu O., Bingöl M.Ü. 2009. A Phytosociological Investigation on Forest and Dry Stream Vegetation of Karacadağ (Şanlıurfa/Diyarbakır). Kastamonu University Journal of Forestry Faculty, 9 (2): 157-170.
- [24] Kaya Ö.F., Ketenoğlu O. 2010. A Syntaxonomical and Synecological Research on the Steppe Vegetation of the Karacadağ Mountain (Şanlıurfa / Diyarbakır). Ecologia Mediterranean, 36 (1): 45-62.
- [25] Kaya Ö.F. 2010. Kaşmer Dağı (Şanlıurfa)'nın Step Vejetasyonu Üzerine Sintaksonomik Bir Çalışma. Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 10 (1): 1-11.
- [26] Kaya Ö.F., Çetin E., Aydoğdu M., Ketenoğlu O., Atamov V. 2010. Syntaxonomical Analyses of the Secondary Vegetation of Harran Plain (Şanlıurfa/Turkey) Ensuing Excessive Irrigation by Using GIS and Remote Sensing. Ekoloji, 75: 1-14.
- [27] Eker İ., Koyuncu M. 2011. Allium olivieri Boiss. (Alliaceae), A New Taxon to Turkey, with Contributions to its Taxonomy. Acta Societatis Botanicorum Poloniae, 80 (4): 275-277.
- [28] Kaya Ö.F. 2011. New Steppic Syntaxa from Southeastern Anatolia (Şanlıurfa, Turkey). Acta Botanica Gallica, 158 (2): 189-204.
- [29] Kaya Ö.F., Ketenoğlu O., Yetim S. 2011. A Synecological and Syntaxonomical Research of the Secondary Vegetation Caused by Overgrazing on Arat Mountain (Şanlıurfa, Turkey). Acta Botanica Gallica, 158 (1): 13-25.
- [30] Kaya Ö.F., Ertekin A.S. 2012. A New Hybrid Record for Turkey: Phlomis x praetervisa Rech.f. (Lamiaceae). Ot Sistematik Botanik Dergisi, 19 (2): 67-74.
- [31] Cevheri C. 2012. Çaylarbaşı (Şanlıurfa)’nın Çayır Vejetasyonu Üzerine Floristik Bir Araştırma. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 15 (4): 9-22.
- [32] Akıl A., Kaya Ö.F. 2013. Kızılkuyu Yaban Hayatı Geliştirme Sahası (Şanlıurfa) Florası. Ot Sistematik Botanik Dergisi, 20 (1): 87-110.
- [33] Abak F., Akan H. 2014. The Flora of Asteraceae Family in Şanlıurfa/Turkey. Biological Diversity and Conservation, 7 (1): 68-78.
- [34] Kaya Ö.F. 2014. A Phytosociological Analysis on Kızılkuyu Wildlife Development Area (Şanlıurfa/Turkey). Management of Sustainable Development, 5 (2): 13-20.
- [35] Kaya Ö.F. 2014. Phytosociological Analysis on the National Park of the Tek Tek Mountains, (Şanlıurfa, Turkey). Bangladesh Journal of Botany, 43 (1): 27-35.
- [36] Akan H., Ayaz H. 2016. Gölpınar (Şanlıurfa-Türkiye) Mesire Yeri Florası ve Etrafındaki Köylerin Etnobotanik Özellikleri. Bağbahçe Bilim Dergisi, 2 (3): 19-56.
- [37] Yıldırım H., Balos M., Altıoğlu Y., Akan H., 2016. Biarum aleppicum J. Thiébaut (Araceae): Türkiye için Yeni Bir Tür Kaydı. Bahçe Bilim Dergisi, 3 (1): 41-46.
- [38] Raunkiær C. 1934. The Life Forms of Plants and Statistical Plant Geography. Clarendon Press, 632p, Oxford.
- [39] Brummitt R.K., Powell C.E. (Eds.) 1992. Authors of Plant Names. A List of Authors of Scientific Names of Plants, with Recommended Standard Form of their Names Including Abbreviations. Royal Botanic Gardens, 732p. Kew.
- [40] Güner A., Aslan S., Ekim T., Vural M., Babaç, M.T. (Eds.). 2012. Türkiye Bitkiler Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını, 1290s. İstanbul.
- [41] The Euro+Med PlantBase - the information resource for Euro-Mediterranean plant diversity 2019. https://ww2.bgbm.org/EuroPlusMed/query.asp (Erişim Tarihi: 19.08.2019).