Malatya'daki Gökkuşağı Alabalığı (Oncorhynchus mykiss) Kuluçkahanelerinin Yapısal, Biyolojik ve Teknik Yönden İncelenmesi
Bu çalışmada, Malatya’daki gökkuşağı alabalığı (Oncorhynchus mykiss) kuluçkahanelerinin yapısal, biyolojik veteknik yönleri araştırılmıştır. Gerçek zamanlı olarak işletmelerdeki yetkili kişi ve çalışanlarla yüz yüze yapılananket çalışmalarıyla veriler elde edilmiştir. Sonuçlara göre, Malatya’daki aktif olarak çalışan yavru gökkuşağıalabalığı kuluçkahanelerinin 5 adeti küçük (˂2 milyon adet yavru balık/yıl), 3 adeti orta (2-10 milyon adet yavrubalık/yıl) ve 2 adeti ise büyük (>10 milyon adet yavru balık/yıl) kapasitelidir. Bu işletmelerin yönetim yapısı %50şirket-ortaklık, %40 şahıs-aile ve %10 kooperatif şeklindedir. Küçük, orta ve büyük ölçekli işletmelerin toplamkapasite içerisindeki payları sırasıyla %4.18, %44.15 ve %51.68 olarak bulunmuştur. Bu kuluçkahanelerinprojelendirilmiş toplam kapasitesinin yıllık 52 994 292 adet yavru balık olduğu belirlenmiştir. Bununla birlikteişletmelere ait yavru balık üretim miktarı yıllık toplam 21 514 292 adettir. Bu kuluçkahanelerdeki ortalamakapasite kullanım oranı %40.6’dır. Küçük, orta ve büyük ölçekli işletmeler için bu oran sırasıyla %59.85, %42.22ve %38.34’dır (p˂0,05). Küçük (%76.7) ve orta kapasiteli (%70.2) işletmeler, büyük kapasiteli işletmelere(%63.61) göre daha yüksek üretim verimliliğine sahiptir (p˂0,05). Bu işletmelere ait ortalama üretim verimliliğiise %74.44 olarak bulunmuştur. Mevcut işletmelerin yapısal, biyolojik ve teknik özelliklerindeki farklılıklarbunların kapasite kullanım oranını ve üretim verimliliğini doğrudan etkilemektedir.
Investigation of the Structural, Biological and Technical Aspects of Rainbow Trout (Oncorhynchus mykiss) Hatcheries in Malatya Province
In this study, the structural, biological and technical aspects of rainbow trout (Oncorhynchus mykiss) hatcheries in Malatya Province were investigated. The raw data of the survey work to be done face to face with the authorized persons and employees in the company has been obtained in real time. According to the results, it was determined that the rainbow trout hatcheries actively working in Malatya Province are five small-sized (˂2 million fry fish/year), three medium-sized (2-10 million fry fish/year) and two large-sized (>10 million fry fish/year) capacity. The management structure of these companies was 50% company-partnership, 40% person-family business and 10% cooperative. The proportions in the total capacity of the small-scale, medium-scale and large-scale enterprises was found as 4.18%, 44.15% and 51.68%, respectively. Total projected capacity of these hatcheries was determined as 52 994 292 number fry fish/year. However, the amount of fry rainbow trout production belong to these enterprises was found as 21 514 292 number fry fish/year. Average capacity usage rate of the hatcheries in Malatya Province was determined as 40.6%. This rate for the small, medium and large-scale hatcheries was calculated as 59.85%, 42.22% and 38.34%, respectively (p˂0.05). The large (76.7%) and medium (70.2) scale enterprises have significantly higher (p˂0.05) production efficiency than the small capacity enterprises (63.61%). Mean production efficiency value for this enterprises was found as 74.44%. Differences in the structural, biological and technical characteristics of existing enterprises directly affect their capacity usage rate and production efficiency
___
- [1] Rad F., Köksal G. 2001. Türkiye'deki Gökkuşağı Alabalığı (Oncorhynchus mykiss) İşletmelerinin Yapısal ve Biyo-Teknik Analizi, Turkish Journal of Veterinary & Animal Sciences, 25: 567-575.
- [2] Karataş M., Sayılı M., Koç B. 2008. Sivas İli Gökkuşağı Alabalığı İşletmelerinin Yapısal ve Ekonomik Analizi, Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi (BİBAD), 1 (2): 55-61.
- [3] Yıldız M., Doğan K., Ener E. 2008. Marmara Bölgesi Gökkuşağı Alabalığı (Oncorhynchus mykiss) İşletmelerinin Yapısal, Teknolojik ve Verimlilik Analizleri, İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi, 23: 1-16.
- [4] Aydın O., Sayılı M. 2009. Samsun İlindeki Alabalık İşletmelerinin Yapısal ve Ekonomik Analizi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 26 (2): 97-107.
- [5] Gümüş E., Şahin N.M., İkiz R., Yılmaz S. 2013. Antalya İlindeki Gökkuşağı Alabalığı (Oncorhynchus mykiss) İşletmelerinde Çalışanların Sosyo-Ekonomik Yapılarının İncelenmesi, Ege Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi, 30 (4): 161-166.
- [6] Aydoğdu S. 2015. Elazığ Yöresinde Gökkuşağı Alabalığı (Oncorhynchus mykiss) Yetiştiriciliği Yapan Farklı Kapasitedeki İşletmelerin Yapısal, Teknolojik, Verimlilik ve Çalışmalarının SosyoEkonomik Analizleri, Fırat Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora tezi, 152s, Elazığ.
- [7] Bromage N., Jones J., Randall C., Thrush M., Davies B., Springate J., Duston J., Barker G. 1992. Broodstock Management, Fecundity, Egg Quality and Timing of Egg Production in the Rainbow Trout (Oncorhynchus mykiss), Aquaculture, 100: 141-166.
- [8] Anonim 2017. Su Ürünleri İstatistikleri, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, https://www.tarim.gov.tr/sgb/Belgeler/SagMenuVeriler/BSGM.pdf
- [9] Aydın A. 2012. Doğu Anadolu ve Akdeniz Bölgelerindeki Alabalık İşletmelerinin Karşılaştırmalı Yapısal ve Ekonomik Analizi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16 (1): 135-158.
- [10] Aras A. 1988. Tarım Muhasebesi, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 486, İzmir.
- [11] Açıl F., Demirci R. 1984. Tarım Ekonomisi Dersleri, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 880, Ders Kitabı No: 245, 372s, Ankara.
- [12] Yıldız M., Şener E. 2003. Karadeniz Bölgesi’ndeki Gökkuşağı Alabalığı (Oncorhynchus mykiss) ve Deniz Levreği (Dicentrarchus labrax) Yetiştiriciliği Yapan İşletmelerin Yapısal Analizi ve Biyo-Teknolojik Özellikleri, İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 29 (2): 241-252.
- [13] Emre Y., Diler İ., Sevgili H., Oskay D.A., Sayın C. 2007. Akdeniz Bölgesi’ndeki Alabalık İşletmelerinin Yapısal Özelliklerinin İncelenmesi (2002-2003), Türk Sucul Yaşam Dergisi, 3-5 (5- 8): 476-489.
- [14] Kocaman E.M., Aydın A., Ayık Ö. 2002. Erzurum’da Faaliyet Gösteren Alabalık İşletmelerinin Yapısal ve Ekonomik Analizi, Journal of Fisheries & AquaticSciences, 19 (3-4): 319-327.
- [15] Gümüş E., Şahin N.M. 2015. Antalya İlindeki Gökkuşağı Alabalığı (Oncorhynchus mykiss) İşletmelerinin Kuluçka Faaliyetlerinin Analizi, Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi (BİBAD), 8 (2): 44-50.
- [16] Gümüş E., Şahin N.M., Üstündağ E., Atalay M.A. 2016. Antalya İlindeki Alabalık İşletmelerinin Yapısal Özelliklerin İncelenmesi, Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi (BİBAD), 9 (1): 33-39.
- [17] Doğan K., Yıldız M. 2008. Marmara Bölgesi Gökkuşağı Alabalığı (Oncorhynchus mykiss) İşletmelerinde Çalışanların Sosyo-Ekonomik Analizi, İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi, 23: 17-27.