Lisanslı Fotovoltaik Güneş Enerji Santrali Yatırımının Finansal Analizi: Van İli Örneği

Bu çalışmada, lisanslı ve şebekeye bağlı 1 MW gücündeki fotovoltaik GES yatırımının günümüz ekonomik koşullarına göre finansal analizi yapılarak yatırımın kârlı olup olmadığı incelenmiştir. Bu kapsamda öncelikle ülkemiz güneş enerjisi potansiyel atlasından faydalanılarak Van ili Edremit ilçesinin GES kurulumu için uygunluğu değerlendirilmiş ve arazi seçimi yapılmıştır. Enerji hesaplamalarının yapılmasında PVGIS çevrim içi veri tabanından yararlanılmış ve seçilen arazi için yıllık elektrik üretim miktarı hesaplanmıştır. Yatırımın ekonomik ömrü olan 25 yıl boyunca panel veriminde yıllık %0.7 oranında lineer düşüş olacağı varsayılmıştır. Yatırımın fayda ve masraf unsurları, her birine karşılık gelen güncel yatırım maliyetleri belirtilerek detaylı şekilde açıklanmıştır. Yatırımın tamamen öz sermaye veya on yıl geri ödemeli TurSEFF yenilenebilir enerji kredisi ile yapılması durumları için geri ödeme süresi (GÖS), net bugünkü değer (NBD), iç kârlılık oranı (İKO) ve fayda/masraf oranı (FMO) yöntemleri kullanılarak finansal analiz gerçekleştirilmiştir. Mevcut alım garantisi fiyatları ile serbest piyasada gerçekleşen elektrik satış fiyatları (piyasa takas fiyatı) esas alınarak yapılan değerlendirmeye göre, %10 kâr payı beklentisi altında yatırımın öz sermaye ile yapılması halinde NBD pozitif, FMO 1’den büyük ve İKO %22.35 olarak hesaplanmış, bu durumda yatırımın geri ödeme süresi 4 yıl olarak bulunmuştur. Yatırım maliyetlerinin kredi ile karşılanması halinde ise NBD negatif olarak hesaplanmış, ayrıca FMO 0.928, İKO %6.76 ve geri ödeme süresi 9 yıl olarak bulunmuştur. Finansal analize örnek olarak seçilen Van ilinde gerçekleştirilen 1 MW GES yatırımının öz sermaye ile yapılması halinde kabul edilebileceği, ilk yatırım maliyetlerinin tamamen kredi ile karşılanması halinde ise yatırımın yapılabilir olmadığı sonuçlarına ulaşılmıştır.

Financial Analysis of Licensed Solar PV Investment: A Case Study of Van Province

In this study, financial analysis of the licensed and grid-connected 1 MW photovoltaic solar power plant investment according to today’s economic conditions was made and it was examined whether the investment is profitable or not. First of all, the suitability of the Edremit district of Van province for the solar PV installation was evaluated by using our country’s solar energy potential map, and land selection was made accordingly. PVGIS online database was used for energy calculations, and the annual electricity generation for the selected land was calculated. It is assumed that the efficiency of solar PV panels will decrease linearly by 0.7 percent per year over the course of the investment’s economic life of 25 years. The investment’s benefit and cost elements were thoroughly outlined, including current investment costs corresponding to each item. For cases where the investment is made entirely with equity capital or a TurSEFF renewable energy loan with a ten-year repayment term, financial analysis was performed using methods of payback period (PBP), net present value (NPV), internal rate of return (IRR), and benefit cost ratio (BCR). According to the analysis based on current purchase guarantee and market clearing prices, if the investment is made with equity and a 10% profit margin is anticipated, the NPV is positive, the BCR is greater than 1 and the IRR is 22.35 percent. The investment’s payback period was found to be 4 years in this case. However, if the loan covers the investment costs, the NPV is negative, the BCR is 0.928, the IRR is 6.76 percent, and the payback period is 9 years. The evaluation of the 1 MW SPP investment conducted in Van province, which was chosen as a case study for financial analysis, concluded that an affirmative investment decision could be made if the investment was made with equity capital, and that if the investment was entirely funded by loan, the investment could not be deemed feasible.

PDF

___

[1] Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Bilgi Merkezi, 2021. Güneş. https://enerji.gov.tr/bilgi- merkezi-enerji-gunes (Erişim tarihi: 27.02.2021).
[2] Meteoroloji Genel Müdürlüğü, 2021. Türkiye Ortalama Güneşlenme Süresi (1988-2017). https://mgm.gov.tr/kurumici/turkiye-guneslenme-suresi.aspx (Erişim tarihi: 27.02.2021).
[3] Enerji İşleri Genel Müdürlüğü, 2018. Türkiye Güneş Enerjisi Potansiyel Atlası (GEPA). https://gepa.enerji.gov.tr/MyCalculator/ (Erişim tarihi: 27.02.2021).
[4] Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi, Santral Kurulu Güç Raporları, 2021. Ocak 2021 Kurulu Güç Raporu. https://www.teias.gov.tr/tr-TR/kurulu-guc-raporlari (Erişim tarihi: 27.02.2021).
[5] E-mevzuat, 2021. 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=6446&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5 (Erişim tarihi: 27.02.2021).
[6] Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu, 2021. Elektrik Piyasası Üretim Lisansları. http://lisans.epdk.gov.tr/epvys-web/faces/pages/lisans/elektrikUretim/elektrikUretimOzetSorgu la.xhtml (Erişim tarihi: 27.02.2021).
[7] Sarı V., Özyiğit F.Y. 2020. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Yerleşkesinde Güneş Enerjisi Santralinin Ekonomik Analizi. Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Fen ve Mühendislik Dergisi, 22 (65), 517-526.
[8] Rüstemli S., Dinçer F. 2011. Van İli Elektrik Enerjisi Üretiminde Güneş Enerjisinin Mevcut Durumu ve Geleceği. Yüzüncüyıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 16 (1): 22-33.
[9] Sarı V., Özyiğit F.Y. 2020. Sivas İlinin Farklı İlçelerinde Şebeke Bağlantılı Güneş Enerji Santrallerinin Tasarımı ve Analizi. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, 20: 425-437.
[10] Bayrakçı H.C., Gezer T. 2019. Bir Güneş Enerjisi Santralinin Maliyet Analizi: Aydın İli Örneği. Teknik Bilimler Dergisi, 9 (2): 46-54.
[11] Kırbaş İ., Çifci A. 2019. Feasibility Study of a Solar Power Plant Installation: A Case Study of Lake Burdur, Turkey. El-Cezerî Fen ve Mühendislik Dergisi, 6 (3): 830-835.
[12] Demiryürek H.K., Arifoğlu U., Bolat M. 2020. Lebit Enerji Güneş Santralinin Pvsyst Programı İle Analizi. BEÜ Fen Bilimleri Dergisi, 9 (3): 1351-1363.
[13] Oral M. 2020. Solar energy potential of Turkey and evaluation of PV applications in local scale: Case of Karabük province. International Journal of Geography and Geography Education (IGGE), 42: 482-503.
[14] Arıkan Y., Çam E. 2017. Rüzgar ve Güneş Enerjisi Sistemlerinin Fizibilite Analizlerinin Web Tabanında Gerçekleştirilmesi. Uluslararası Mühendislik Araştırma ve Geliştirme Dergisi, 9 (1).
[15] Alcan Y., Demir M., Duman S. 2018. Sinop İlinin Güneş Enerjisinden Elektrik Üretim Potansiyelinin Ülkemiz Ve Almanya İle Karşılaştırarak İncelenmesi. El-Cezerî Fen ve Mühendislik Dergisi, 5 (1): 35-44.
[16] Üçgül İ., Tüysüzoğlu E., Yakut M.Z. 2014. PV Çatı Uygulaması İçin Enerji Hesaplaması ve Ekonomik Analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 18 (2): 1-6.
[17] Taktak F., Ilı M. 2018. Güneş Enerji Santrali (GES) Geliştirme: Uşak Örneği. Geomatik Dergisi, 3 (1): 1-21.
[18] Anonim, 2021. Van ili. https://tr.wikipedia.org/wiki/Van (Erişim tarihi: 28.02.2021).
[19] European Commission Joint Research Center Institute for Energy, 2010. Guidelines for PV Power Measurement in Industry. https://publications.jrc.ec.europa.eu/repository/bitstream/JRC57794 /eur-24359-en.pdf (Erişim tarihi: 28.02.2021).
[20] Güneş Enerjisi Potansiyel Atlası (GEPA), 2021. Van ili Global Radyasyon Değerleri. https://gepa.enerji.gov.tr/MyCalculator/pages/65.aspx (Erişim tarihi: 28.02.2021).
[21] Meteoroloji Genel Müdürlüğü, 2021. Van ili Ölçüm İstatistikleri. https://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler-istatistik.aspx?k=undefined&m=VAN (Erişim tarihi: 28.02.2021).
[22] Ceylan E. 2021. Güneş Enerji Santrali Fizibilite Raporu-Kayseri örneği. http://makale.eceylan.com/wp-content/uploads/2015/03/G%C3%BCne%C5%9F-Enerji-Santrali -Fizibilite-Raporu.pdf (Erişim tarihi: 28.02.2021).
[23] Ceylan O., Taşdelen K. 2018. Isparta İli için Fotovoltaik Programlarının Simülasyon Sonuçlarının Doğruluğunun İncelenmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 18: 895-903.
[24] E-mevzuat, 2021. 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=5346 &MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5 (Erişim tarihi: 28.02.2021).
[25] EPİAŞ, 2021. Şeffaflık Platformu, Piyasa Takas Fiyatı. https://seffaflik.epias.com.tr/transparency/piyasalar/gop/ptf.xhtml (Erişim tarihi: 28.02.2021).
[26] Kahraman M.Ü. 2018. Kütahya Bölgesi Güneş ve Rüzgâr Enerji Potansiyellerinin Tekno- Ekonomik Analizi. Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Kütahya, 1-135.
[27] Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası, 2021. 26.02.2021 Günü Saat 15:30’da Belirlenen Gösterge Niteliğindeki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kurları https://www.tcmb.gov.tr/kurlar/kurlar_tr.html (Erişim tarihi: 28.02.2021).
[28] Solar Enerji, 2021. 1 MW GES Santrali Kurulum Maliyeti. https://www.powerenerji.com/1-mw- gunes-enerji-santrali-ges-kurulu-maliyeti-aylik-yillik-geliri.html#1_Mw_Guumlne351_Enerji_ Santrali_Kurulucak_304lin_Guumlne351lenme_De287erleri (Erişim tarihi: 28.02.2021).
[29] SMA Solar Technology, 2021. https://www.sma.com.tr/ (Erişim tarihi: 28.02.2021).
[30] Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu, 2021. Elektrik Faturalarına Esas Tarife Tabloları. https://www.epdk.gov.tr/Detay/Icerik/3-1327/elektrik-faturalarina-esas-tarife-tablolari (Erişim tarihi: 06.03.2021).
[31] Gedik T., Akyüz K.C., Akyüz İ. 2005. Yatırım Projelerinin Hazırlanması ve Değerlendirilmesi (İç Karlılık Oranı ve Net Bugünkü Değer Yöntemlerinin İncelenmesi. ZKÜ Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 7 (7): 51-61.
[32] Şenoğlu G. (2020). GES yatırımlarında geri dönüş süresi 4 yıla indi. Solar Energy Systems Magazine. https://www.gesdergisi.com/ges-yatirimlarinda-geri-donus-suresi-4-yila-indi/ (Erişim tarihi: 21.03.2021).
[33] TurSEFF Yenilenebilir Enerji Finansmanı, (2021). https://www.turseff.org/solution/yenilenebilir-enerji-finansmani?ref=yenilenebilir-enerji- finansmani (Erişim tarihi: 21.03.2021).
[34] Başay V., Eken R., Yılmaz G. 2019. Orta Yükseklikte Dağlık Bölgelerde Kurulan Güneş Enerjisi Santralinde Fotovoltaik Modüllerin Yaşlanmasının Araştırılması. Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, 24 (2): 325-336.
[35] Adak S., Cangi H., Yılmaz A.S. 2019. Fotovoltaik Sistemin Çıkış Gücünün Sıcaklık ve Işımaya Bağlı Matematiksel Modellemesi ve Simülasyonu. Uluslararası Mühendislik Araştırma ve Geliştirme Dergisi, 11 (1): 316-327