1912

Farklı Düzeylerdeki Vermikompost UygulamasınınAtdişi Mısırın (Zea mays L. indentata) Verim ve Verim Karakterlerine Etkisi

Bu araştırma ile farklı düzeylerdeki vermikompost uygulamasının atdişi(Zea mays L. indentata) mısırda verim ve verim karakterlerine etkisini belirlemek amaçlanmıştır. Araştırma tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekerrrürlü olarak ikinci ürün koşullarında 2017 yılındaŞanlıurfa’da yürütülmüştür.Denemede bitkisel materyal olarak Famosomısır çeşidi kullanılmıştır. Vermikompost (VK) dozları O (kontrol), $250 kg da^{-1} VK, 500 kg da^{-1} VK, 750 kgda^{-1} VK, 1000 kgda^{-1} VK, 1250 kgda^{-1} VK ve 1500 kgda^{-1} VK$ şeklinde oluşturulmuştur. Vermikompost dozları ekim öncesinde toprak yüzeyine serpilerek, karıştırılmıştır. Araştırma sonucunda, toprağa uygulanan farklı dozlardaki vermikompost uygulamalarının tepe püskülü çiçeklenme süresi ve sap kalınlığı hariç, bitki boyu, bitkide yaprak sayısı, bin tane ağırlığı, tane verimi, protein oranı, koçanda sıra sayısı ve tek koçan ağırlığı değerlerine etkisiistatistiki olarak önemli bulunmuştur. En yüksek tane verimi $(1561 kg^{-1}) 750 kg^{-1}$ vermikompost uygulamasından elde edilmiştir.

The Effect of Vermicompost Application at Different Levels on Yield and Yield Characteristics in Dent Corn (Zea mays L. indendata)

This study, it was aimed to determine the effect of vermicompost application at different levels on yield and yield characteristics of dent corn plant (Zea mays L. indendata) as grown second crop conditions. The research was set up according to randomized complete block design with 3 replicates in 2017, Şanliurfa. Famoso hybrid corn variety was used as a plant material in the experiment. Vermicompost dosages (VK) were arranged as 0 (control), $250 kg ^{-1} VK, 500 kg^{-1} VK, 750 kg^{-1} VK, 1000 kg^{-1} VK, 1250 kg^{-1} VK and 1500 kg^{-1} VK$. Vermicompost dosages were pulverized to soil surface and mixed before sowing. As a result of the study, the effects of vermicompost applications at different doses applied to the soil on plant height, number of leaves per plant, thousand grain weight, grain yield, protein ratio, number of rows in the ear and ear weight values, excluding tassel flowering dates and stem diameter, were found statistically significant. The highest grain yield $(1561 ka^{-1})$were obtained from 750 $kg^{-1}$ of vermicompost application.

PDF

___

[1] Anonymous. 2019. FAO (Food and Agriculture Organization of the United Nations) Statistics http://www.fao.org/faostat (Erişim tarihi: 15.04.2021)
[2] Anonymous. 2019. National Agriculture Statistics Service https://www.nass.usda.gov/ (Erişim tarihi: 20.04.2021).
[3] Aygün Y., Acar M. 2004. Organik gübreler ve önemi. Hasat Dergisi, 228: 68-72.
[4] Demir H., Polat E., Sönmez İ. 2010. Ülkemiz için yeni bir organik gübre: solucan gübresi. Tarım Aktüel 14: 54-60.
[5] Maltaş A.Ş., Tavalı İ.E., Uz İ, Kaplan M. 2017. Kırmızı baş lahana (Brassica oleracea var. capitata f. rubra) yetiştiriciliğinde vermikompost uygulaması. Mediterranean Agricultural Sciences, 30: 155-161.
[6] Alam M.N., Jahan M.S., Ali M.K., Ashraf M.A., Islam M.K. 2007. Effect of vermicompost and chemical fertilizers on growth, yield and yield components of potato in barind soils of Bangladesh. Journal of Application Science Research 3 (12): 1879-1888.
[7] Ali M., Griffiths A.J., Williams K.P., Jones D.L. 2007. Evaluating the growth charecteristics of lettuce in vermicompost and green waste compost. European Journal of Soil Biology 43: 316- 319.
[8] Singh R., Sharma R.R., Kumar S., Gupta R.K., Patil R.T. 2008. Vermicompost substitution influences growth, physioligical disorders, fruit yield and quality of stawberry (Fragaria x ananassa duch). Bioresource Technology, 99: 8507-8511.
[9] Rangarajan A., Leonard B., Jack A. 2008. Cabbage Transplant Production Using Organic Media on Farm. In: Proceedings of National Seminar on Sustainable Environment, Edited by N. Sukumaran, Bharathiar University Pres., Coimbatore, 45-53.
[10] Çıtak S., Sönmez S., Koçak F., Yasin S. 2011. Vermikompost ve ahır gübresi uygulamalarının ıspanak bitkisinin gelişimi ve toprak verimliliği üzerine etkileri. Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Derim Dergisi, 28 (1): 56-69.
[11] Ferreira M.E., Cruz M.C.P., Da Cruz M.C.P. 1992. Effects of compost from municipal wastes digested by earthwarms on the dry matter production of maize and soilproperties. Cientifica Japoticabol, 20 (1): 217-226.
[12] Jat R.S., Ahlawat I.P.S. 2006. Direct and residual effect of vermicompost, biofertilizers phophorus on soil nutrient dynamics and productivity of chickpea-fodder maize. Journal of Sustainable Agriculture 28: 41-54.
[13] Prasanna K., Halepyati A.S., Desai B.K., Pujari B.T. 2007. Effect of integrated nutrient management on the productivity and nutrient uptake by maize (Zea mays L.). Karnataka Journal of Agricultural Sciences 20 (4): 833-834.
[14] Anonim, 2017. Şanlıurfa Meteoroloji Bölge Müdürlüğü kayıtları, Şanlıurfa.
[15] İdikut, L., Kara, S.N. 2013. Tane ürünü için yetiştirilen ikinci ürün mısır çeşitlerinin bazı verim öğeleri ile tane nişasta oranlarının belirlenmesi. KSÜ Doğa Bilimleri Dergisi 16 (1): 8-15.
[16] Öktem A., Toprak A. 2013. Çukurova koşullarında bazı atdişi mısır (Zea mays L. indentata) genotiplerinin verim ve morfolojik özelliklerinin belirlenmesi. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 2013, 17(4): 15-24.
[17] Erdal Ş., Pamukçu M., Ekiz H., Soysal M., Savur O., Toros A. 2009. Bazı silajlık mısır çeşit adaylarının silajlık verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 22: 75.81.
[18] Üzen S. 2020. Şanlıurfa Koşullarında Bazı Atdişi Mısır (Zea mays L. indentata) Genotiplerinin Verim ve Verim Unsurlarının Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Harran Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Şanlıurfa, 1-87.
[19] Bakış B., 2018. Mardin Ekolojik Koşullarında II. Ürün Olarak Yetiştirilen Bazı Tanelik Mısır (Zea mays L. indentata) Çeşitlerinin Verim ve Bazı Verim Unsurlarının Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Siirt Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Siirt, 1-87.
[20] Demiray Y.G., Kılıç H. 2015. Bingöl Ekolojik Şartlarına Uygun Tane Mısır (Zea mays L.) Çeşitlerinin Belirlenmesi. 11. Tarla Bitkileri Kongresi. Kongre kitabı, 7-10 Eylül, Çanakkale, 255-258.
[21] Babaoğlu M., 2003. Farklı Kökenli Mısır (Zea mays L.) Genotiplerinin Çeşitli Agronomik ve Kalite karakterleri bakımından Karşılaştırmalı Olarak Değerlendirilmesi. Doktora Tezi. Trakya Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Edirne, 1-108.
[22] Şekeroğlu N., Dede Ö., Deveci M., Kara Ş.M. 2000. Melez mısır populasyonlarında verim ve verim unsurları arasındaki ilişkilerin path analizi ile belirlenmesi. Gazi Osman Paşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 17 (1): 79-82.
[23] Vartanlı S. 2006. Ankara Koşullarında Hibrit Mısır Çeşitlerinin Verim ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 1-80.
[24] Yılmaz N., Han E. 2016. Giresun ekolojik koşullarında bazı mısır çeşitlerinin tane verimi ve verim ögelerinin belirlenmesi. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6 (3): 171-176.
[25] Turgut İ. 1998. Bursa koşullarında bazı melez mısır (Zea mays indentata Sturt.) çeşitlerinde tane verimi ve bazı verim öğelerinin korelasyonu ve path analizi. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 14: 173-182.
[26] Müftüoğlu N.M., 2016. Vermikompostun ıspanak verimi ve bazı toprak özellikleri üzerine etkisi. Çanakkale 18 Mart Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 4: 1-5.
[27] Özkan N., Dağlıoğlu M., Ünser E., Müftüoğlu N.M. 2016. Vermikompostun ıspanak (Spinacia oleracea L.) verimi ve bazı toprak özellikleri üzerine etkisi. Çanakkale 18 Mart Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 4 (1): 1–5.
[28] Öktem A.G., Öktem A., Yahlizade B. 2018. Mısır bitkisinde (Zea mays L. indentata) vermikompost uygulamaları. Ivpe Yayınları, Karadağ, 1: 355-367.
[29] Oo A.N., Iwai C.B., Saenjan P. 2015. Soil properties and maize growth in saline and non-saline soils using cassava-industrial waste compost and vermicompost with or without earthworm. Land Degradation and Development, 26: 300–310.
[30] Ateş, 2016. Endojeik Toprak Solucanının Mısır Bitkisinde Besin Elementi Alımına Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Isparta, 1-57.
[31] Özkan N, Müftüoğlu N.M. 2015. Farklı Dozlardaki Vermikompostun Marul Verimi ve Bazı Toprak Özellikleri Üzerine Etkisi. VII. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 25-28 Ağustos, Çanakkale, 121-124.
[32] Durukan H., Saraç H., Demirbaş A. 2020. Farklı dozlarda vermikompost uygulamasının mısır bitkisinin verimine ve besin elementleri alımına etkisi. Ziraat Fakültesi Dergisi, Özel Sayı: 45-51.
[33] Köksal S.B., Aksu G., Altay H. 2017. Vermikompostun bazı toprak özellikleri ve pazı bitkisinde verim üzerine etkisi. Çanakkale 18 Mart Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 5 (2): 123–128.
[34] Peyvast G.H., Olfati J.A., Madeni S., Forghani A. 2007. Effect of vermicompost on the growth and yield of spinach (Spinacia oleracea L.). Journal of Food, Agriculture & Environment 6: 132- 135.
[35] Taş T. 2020. Şanlıurfa koşullarında bazı atdişi hibrit mısır (Zea mays indentata Sturt) çeşitlerinin tane özellikleri ile tane verimi arasındaki ilişkilerin belirlenmesi. ISPEC Tarım Bilimleri Dergisi, 4: 222-233.
[36] Aygün İ. 2012. Mısırda Aynı Genetik Tabandan Gelen Tek Melez, Üçlü Melez ve Çift Melezlerde Tane Verim ve Bazı Agronomik Özelliklerin Karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya, 1-182.
[37] Kuşvuran A., Nazlı R.İ. 2014. Orta Kızılırmak havzası ekolojik koşullarında bazı mısır (Zea mays L.) çeşitlerinin tane mısır özelliklerinin belirlenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 24 (3): 233-240.
[38] Küçükyumuk Z., Gültekin M., Erdal İ. 2014. Vermikompost ve mikorizanın biber bitkisinin gelişimi ile mineral beslenmesi üzerine etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 9 (1): 51-58.
[39] Tavalı İ.E., Uz İ., Orman Ş. 2014. Vermikompost ve tavuk gübresinin yazlık kabağın (Cucurbita pepo L. cv. Sakız) verim ve kalitesi ile toprağın bazı kimyasal özellikleri üzerine etkileri. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 27 (2): 119-124.
[40] Kalkan M, 2008. Farklı Mısır Olum Grupları ve Hasat Tarihlerinde Verim, Verim Öğeleri İle Besin Değerleri ve Aflatoksin Düzeylerinin Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya, 1-88.
[41] Koca Y.O. 2009. Aydın Bölgesinde, Birinci ve İkinci Ürün Mısırda (Zea mays L.) Verim, Verim Öğeleri, Fizyolojik ve Diğer Bazı Özellikler Arasındaki Farklılıklar. Doktora Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Aydın, 1-135.
[42] Atiyeh R.M., Edward C.A., Arancon N.Q., Metzger J.D. 2002. The influence of humic acids derived from earthworm-processed organic wastes on plant growth, Bioresource Technology, 84 :(1) 7–14.
[43] Tomati V., Grappelli A., Galli E. 1988. The hormone like effect of earthworm casts on plant growth. Biology and Fertility of Soils, 5: 288–294.
[44] Ashoka P., Anand S.R., Mudalagiriyappa P., Smitha R. 2009. Effect of macro and micronutrients with organics on growth, quality, yield and economics of baby corn (Zea mays L.) in tungabhadra command area. Crop Research (Hisar) 37: 15-18.
[45] Büyükfiliz F. 2016. Vermikompost Gübrelemesinin Ayçiçeği (Helianthus annus L.) Bitkisinin Verim ve Bazı kalite Parametreleri Üzerine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Namık Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekirdağ, 1-62