Siirt ili Antep fıstığı (Siirt çeşidi) bahçelerinde Agonoscena pistaciae Burckhardt and Lauterer (Hemiptera: Psyllidae)’nın popülasyon gelişmesi
Agonoscena pistaciae Burckhardt and Lauterer (Hemiptera: Psyllidae) dünyanın birçok yerinde, fıstık ağaçlarında ekonomik kayıplara neden olan önemli bir zararlıdır. Bu çalışmada zararlının Siirt Merkez, Tillo ve Eruh ilçelerinde 2017-2018 yıllarında Antep fıstığı (Siirt çeşidi) bahçelerindeki popülasyon gelişmesi izlenmiştir. Rasgele alınan yaprak örnekleri, sarı yapışkan tuzak ve Steiner hunisi kullanılarak yapılan örneklemelerde zararlının nimf, ergin ve doğal düşmanlarının popülasyonlarının tüm örnekleme bahçelerinde her iki yılda da hemen hemen benzer dalgalanmalar gösterdiği ve en yoğun olarak Siirt ili merkezindeki bahçede bulundukları belirlenmiştir. Zararlının popülasyon yoğunluğu her üç bahçede de ilkbahardan ağustos ayına kadar çok düşük seviyelerde iken, havaların serinlemeye başladığı eylül-ekim döneminde kısa sürede aşırı bir artış göstererek en yüksek seviyelere ulaşmıştır. Yaprak örneklemelerinde, zararlının nimf yoğunluğu eylül (2018) ayında ortalama 188 nimf/yaprak düzeyine, sarı yapışkan tuzaklara yakalanan ergin popülasyon yoğunluğu ise 11 Ekim 2018 tarihinde ortalama 15000 bireye ulaşmıştır. Örneklemelerde avcı ve parazitoit yoğunluklarının da zararlı yoğunluğuna paralel bir değişim gösterdiği saptanmıştır. Parazitoit Psyllaephagus sp. ise 13 birey ile 5 Ekim 2017 tarihinde, Coccinellid türleri en yoğun olarak 154 birey ile 13 Eylül 2018 tarihinde Siirt ilindeki bahçede en yüksek seviyelerde bulunmuşlardır. Yapılan iki yıllık çalışma sonucunda zararlı türün ve doğal düşmanlarının yoğunlukları üzerinde iklim faktörlerinin (sıcaklık ve yağış) etkili olduğu belirlenmiştir. Siirt fıstığı bahçelerinde etkili mücadele programlarının (entegre zararlı yönetimi) geliştirilmesi için zararlı türün ve doğal düşmanlarının popülasyon yoğunluklarının sürekli takip edilmesi gerekmektedir.
Population development of Agonoscena pistaciae Burckhardt and Lauterer (Hemiptera: Psyllidae) in pistachio (Siirt cultivar) orchards in Siirt province
Agonoscena pistaciae Burckhardt and Lauterer (Hemiptera: Psyllidae) is widespread in many parts of the world and is an important pest that causes economic losses in pistachio trees. In this study, the population development of pistachio (Siirt variety) orchards in the province of Siirt and Tillo and Eruh districts in 2017-2018 was monitored. By using random leaf samplings, yellow sticky traps and Steiner funnel sampling, it was determined that the populations of nymphs, adults and natural enemies showed almost similar fluctuations in all sampling gardens in both years and were mostly located in the garden in Siirt province. While the population density of the pest was very low in all three orchards from spring to August, it reached the highest levels in the September-October period, when the weather started to cool down, in a short period of time. In leaf sampling, the pest's nymph density reached an average of 188 nymphs/leaf level in September (2018), and the adult population, which were caught yellow sticky traps, reached an average of 15000 individuals on 11 October 2018. It was determined that predator and parasitoid densities also showed a parallel fluctuation with the pest densities. Parasitoid Psyllaephagus sp. on October 5 (2017) with 13 individuals found the highest levels while the coccinellid species were found at the highest level with 154 individuals on September 13 (2018) in the garden in Siirt province. As a result of the two-year study, it was determined that climate factors (temperature and humidity) were quite effective on the density of the pest species and natural enemies. In order to develop effective control programs (integrated pest management) in Siirt pistachio orchards, the population density of the pest species and their natural enemies must be constantly monitored.
___
- Amirzade N., Izadi H., Jalali M.A., Zohdi H., 2014. Evaluation of three neonicotinoid insecticides against the common pistachio psylla, Agonoscena pistaciae, and its natural enemies. Journal of Insect Science, 14 (1), 35.
- Asghari F., Samih M.A., Mahdian K., Basirat M., Izadi H., 2012. Predatory efficiency of Hippodamia variegata (Col.: Coccinellidae) on common pistachio psylla, Agonoscena pistaciae (Hem.: Aphalaridae), under laboratory conditions. Journal of Entomological Society of Iran, 32 (1), 37-58.
- Aslan M.M., Uygun N., 2005. The aphidophagus Coccinellid (Col.: Coccinellidae) species in Kahramanmaraş Turkey. Turkish Journal of Zoology, 29,, 1-8.
- Atlıhan R., Özgökçe M., Kaydan M., 2001. Some biological characteristics of Chrysoperla carnea (Stephens) (Neuroptera: Chrysopidae) on Hyalopterus pruni (Geoffer) (Homoptera: Aphididae). Turkish Journal of Entomology, 25 (3), 223-230.
- Ayyıldız Y., Atlıhan R., 2006. Balıkesir ili sebze alanlarında görülen yaprakbiti türleri ve doğal düşmanları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi, 16 (1), 1-5.
- Başar M.K., Yaşar B., 2011. Isparta Türkiye’de meyve ağaçları üzerinde Ladybird türlerinin (Coleoptera: Coccinellidae) belirlenmesi. Türkiye Entomoloji Dergisi, 35 (3), 519-534.
- Bolu H., 2004. Coccinellidae species, their distribution areas and their impact on population fluctuations of Agonoscena pistaciae at Pistachio orchards in Southeastern Anatolia Region in Turkey. Bitki Koruma Bülteni, 44 (1-4), 69-77.
- Bolu H., Kornoşor S., Altın M., 1999. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde Antep fıstığı (Pistaciae vera L.) alanlarında bulunan Agonoscena pistaciae Burckhardt and Lauterer (Homoptera; Psyllidae) ve avcı Heteroptera türleri ile nimf parazitoidinin popülasyon değişimlerinin belirlenmesi. Türkiye 4. Biyolojik Mücadele Kongresi Bildirileri, 26-29 Ocak, Adana, 7-18 s.
- Bolu H., Özgen İ., Bayram A., Çınar M., 2007. Güneydoğu ve Doğu Anadolu bölgelerinde antepfıstığı badem ve kiraz bahçelerindeki avcı Coccinellidae türleri yayılış alanları ve avları. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 11 (1-2), 39-47.
- Cabral S., Soares A.O., Garcia P., 2009. Predation by Coccinella undecimpunctata L. (Coleoptera: Coccinellidae) on Myzus persicae Sulzer (Homoptera: Aphididae): effect of prey density. Biological Control, 50 (1), 25-29.
- Erler F., 2004. Natural enemies of the pear psylla Cacopsylla pyri in treated vs untreated pear orchards in Antalya Turkey. Phytoparasitica, 32 (3), 295-304.
- Gözüaçık C., Yiğit A., Uygun N., 2012. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde farklı habitatlarda bulunan Coccinellidae (Coleoptera) türleri. Türkiye Biyolojik Mücadele Dergisi, 3 (1), 69-88.
- Honek A., Hodek I., 1996. Distribution in habitats. In: Ecology of Coccinellidae. Springer, Dordrecht, 95-141 pp.
- Jalali M.A., 2001. Study of food consumption in predatory beetles (Col.: Coccinellidae) of the common pistachio psyllid Agonoscena pistaciae in Rafsanjan ve compiling a life table in the controlled condition. M.Sc thesis, College of Agriculture, The University of Shiraz, Iran, 110 p.
- Jalali M.A., Mehrnejad M.R., Kontodimas D.C., 2014. Temperature-dependent development of the five psyllophagous ladybird predators of Agonoscena pistaciae (Hemiptera: Psyllidae). Annals of the Entomological Society of America, 107 (2), 445-452.
- Kaya M., 2009. Isparta ili ve ilçelerinde meyve bahçelerindeki Coccinellidae (Coleoptera) familyasına ait türlerin saptanması. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 130 s., Isparta.
- Kaydan M.B., Kılınçer N., 2005. Phenacoccus aceris (Signoret) (Hem.: Pseudococcidae)’in doğal düşmanları ve bunların popülasyon dalgalanmaları ile unlubit popülasyonuna etkilerinin belirlenmesi. Bitki Koruma Bülteni, 45 (1-4), 79-97.
- Kaydan M.B., Kılınçer N., Uygun N., Japosvilli G., Gaimari S., 2006. Parasitoids ve predators of Pseudococcidae (Hemiptera: Coccoidea) in Ankara Turkey. Phytoparasitica, 34 (4), 331-337.
- Kedici R., Melan K., Kodan M., 1998. Patates böceği (Leptinotarsa decemlineata Say)’nin doğal düşmanlarının tespiti ve Chrysoperla sp.’nin zararlının biyolojik mücadelesinde kullanılma imkanlarının araştırılması. Bitki Koruma Bülteni, 38 (1-2),13-22.
- Khalil N., 2006. Contribution to a taxonomic and environmental study of the Coccinellidae in Southern Syria. Damascus University, PhD thesis. 307 pp, Damascus, Syria.
- Lattin J.D., 1999. Bionomics of the Anthocoridae. Annual Review of Entomology, 44 (1), 207–231.
- Malenovsky I., Lauterer P., Labina E., Burckhardt D., 2012. Jumping plant-lice (Hemiptera: Psylloidea) of Afghanistan. Acta Entomologica Musei Natioalis Pragae, 52 (1), 1-22.
- Mart C., Erkilic L., Uygun N., Altin M., 1995. Species and pest control methods used in Pistachio orchards of Turkey. Acta Horticulturae, 419 (1), 379-386.
- Mehrnejad M.R., 1998. Evaluation of the parasitoid Psyllaephagus pistaciae (Hymenoptera: Encyrtidae) as a biocontrol agent of the common pistachio psylla Agonoscena pistaciae (Hemiptera: Psylloidea). PhD. thesis, 271 p., University of London.
- Mehrnejad M.R., 2001. The current status of pistachio pests in Iran. Cahiers Options Méditerranéennes, 56 (1), 315-322.
- Mehrnejad M.R, 2003. The influence of host species on some biological and behavioural aspects of Dibrachys boarmiae (Hymenoptera: Pteromalidae), parasitoid of Kermania pistaciella (Lepidoptera: Tineidae). Biocontrol Science and Technology, 13 (2), 219-229.
- Mehrnejad M.R., 2010. Potential biological control agents of the common pistcahio psylla, Agonoscena pistaciae, a review. Entomofauna, Zeitschrift für Entomologne, 31 (21), 317-340.
- Mehrnejad M.R., Copland M.J.W., 2005. The seasonal forms and reproductive potential of the common pistachio psylla, Agonoscena pistaciae (Hem., Psylloidea). Journal of Applied Entomology, 129 (6), 342-346.
- Mehrnejad M.R., Copland M.J.W., 2006. Host-stage selection ve oviposition behaviour of Psyllaephagus pistaciae parasitoid of the common pistachio psylla Agonoscena pistaciae. Biological Control, 36 (2), 139-146.
- Mehrnejad M.R., Copland M.JW., 2006. Biological parameters of parasitoid Psyllaephagus pistaciae and its host Agonoscena pistaciae in relation to temperature. Journal of the Entomological Research Society, 8 (1), 1-20.
- Mehrnejad M.R., Jalali M.A., 2004. Life history parameters of the coccinellid beetle, Oenopia conglobata contaminata, an important predator of the common pistachio psylla, Agonoscena pistaciae (Hemiptera: Psylloidea). Biocontrol Science and Technology, 14 (7), 701-711.
- Mehrnejad M.R., Jalali M.A., Mirzaei R., 2010. Abundance and biological parameters of psyllophagous coccinellids in pistachio orchards. Journal of Applied Entomology, 135 (9), 673-681.
- Ölmez S., Ulusoy M.R., 2002. Diyarbakır ilinde Aphidoidae üst familyasına bağlı türlerin predatörlerinin saptanması. Türkiye 5. Biyolojik Mücadele Kongresi Bildirileri, 4-7 Eylül, Erzurum, 237-245 s.
- Özgen İ., Karsavuran Y., 2005. Siirt ili antepfıstığı (Pistacia vera L.) agroekosisteminde bulunan Coccinellidae (Coleoptera) türleri yoğunlukları ve konukçuları üzerinde araştırmalar. GAP IV. Tarım Kongresi, Şanlıurfa, 2, 1393-1396.
- Özgen İ., Ayaz T., Mutlu Ç., Bolu H., 2013. The capture effects of yellow stick traps in the different wavelengths to the adults of Agonescena pistaciae Burc. & Laut. (Hemiptera: Psyllidae) from Turkey. Munis Entomology Zoology, 8 (1), 486-492.
- Portakaldalı M., 2008. Artvin ve Rize illeri Coccinellidae (Coleoptera) faunası üzerine araştırmalar. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi. 82 s., Adana.
- Raimundo A., Van Harten A., 2000. An annotated checklist of the Coccinellidae (Insecta: Coleoptera) of Yemen. Fauna of Arabia, 18, 211–244.
- Rashid M.M.U., Khattak M.K., Abdullah K., Amir M., Tariq M., Nawaz S., 2012. Feeding potential of Chrysoperla carnea and Cryptolaemus montrouzieri on cotton mealybug, Phenacoccus solenopsis. The Journal of Animal and Plant Sciences, 22 (3), 639-64.
- Samih M.A., Alizadeh A., Saberi Riseh R., 2005. Pistachio pests and diseases in Iran and their IPM. Organization of Jihad-e-University, Tehran, 301 pp.
- Souliotis C., Markoyiannaki‐Printziou D., Lefkaditis F., 2002. The problems and prospects of ıntegrated control of Agonoscena pistaciae Burck. and Laut. (Hom.: Sternorrhyncha) in Greece. Journal of Applied Entomology. 126 (7-8), 384-388.
- Spornberger A., Steffek R., Rösler M., 2006. Neues zu feuerbrand, birnenverfall und apfeltriebsucht. Bericht einer internationalen Streuobsttagung in Dossenheim. Besseres Obst, 2 (1), 12-14.
- Steffek R., Altenburger J., 2008. Eine quarantänekrank heit erkennen: Dem birnenverfall auf der spur. Besseres Obst, 9 (1), 4-5.
- Şimşek A., Bolu H., 2016. Diyarbakır ili Antep fıstığı (Pistacia vera L.) alanlarındaki yararlı böcek faunasının belirlenmesi. Bitki Koruma Bülteni, 56 (3), 267-282.
- Tezcan S., Uygun N., 2003. İzmir ve Manisa yöresi ekolojik kiraz üretim bahçelerinde saptanan Coccinellidae (Coleoptera) türleri üzerinde bir değerlendirme. Türkiye Entomoloji Dergisi, 27 (1), 73-79.
- Tüfekli M., Ulusoy M.R., 2011. Adana ve Mersin ili zeytin bahçelerinde Zeytin pamuklubiti [Euphyllura straminea Loginova (Hemiptera: Psyllidae)]’nin parazitoit ve predatörleri. Türkiye Biyolojik Mücadele Dergisi, 2 (1), 49-54.
- Uygun N., Fürsch H., 1981. Die Hyperaspis-Arten der Türkei (Coleoptera: Coccinellidae). Nachrichtenblatt der Bayerischen Entomologen Jahrang, 30 (1), 12-15.
- Ülgentürk S., Toros S., 2000. Park bitkilerinde saptanan Diaspididae (Homoptera: Coccoidea) türlerinin parazitoit ve predatörleri üzerinde ön araştırma. Tarım Bilimleri Dergisi, 6 (4), 106-110.
- Van De Veire M., Degheele D., 1992. Biological control of the western flower thrips, Frankliniella occidentalis (Pergande) (Thysanoptera: Thripidae), in glasshouse sweet peppers with Orius spp.(Hemiptera: Anthocoridae). A comparative study between O. niger (Wolff) and O. insidiosus. Biocontrol Science and Technology, 2 (4), 281-283.
- Yanık E., Ünlü L., Yücel A., 2012. Avcı Anthocoris minki’nin antepfıstığı bahçelerinde bulunan farklı predatör türler, Campylomma lindbergi, Deraeocoris pallens ve Oenopia conglobata ile birlik içi avcılığı. Bitki Koruma Bülteni, 52 (2), 123-133.
- Yayla A., 1983. Antalya ili zeytin zararlıları ile doğal düşmanlarının tespiti üzerinde ön çalışmalar. Bitki Koruma Bülteni, 23 (4), 188-206.
- Yiğit A., Telli S., 2013. Hatay ili turunçgillerinde zararlı Pseudococcus cryptus Hempel (Hemiptera: Pseudococcidae)’un yayılışı konukçuları ve doğal düşmanları. Türkiye Entomoloji Dergisi, 37 (3), 359-373.
- Yumruktepe R., Uygun N., 1994. Doğu Akdeniz Bölgesi turunçgil bahçelerinde saptanan yaprakbiti (Homoptera: Aphididae) türleri ve doğal düşmanları. Türkiye III. Biyolojik Mücadele Kongresi, Bildirileri, 25-28, Ocak, İzmir, 1-12 s.