Orta Anadolu koşullarında Ceviz antraknozu etmeni Gnomonia leptostyla (Fr.) Ces et de Not.’nın mücadelesine yönelik biyolojik parametreler

Cevizin ana hastalığı Gnomonia leptostyla (Fr.) Ces et de Not.’nın neden olduğu antraknozdur. Hastalık için uygun koşullar oluştuğunda etmen oldukça tahripkârdır. Bu çalışma, ülkemizin önemli ceviz üretim bölgelerinden biri olan Çorum ilinin Oğuzlar ilçesindeki bir ceviz bahçesinde, 2005-2011 yılları arasında yürütülmüştür. Çalışma süresince hastalığın mücadelesine yönelik biyolojik parametreler (cevizin fenolojik dönemi, peritesyum olgunlaşma ve enfeksiyon tarihleri, iklimsel veriler gibi) elde edilmiştir. Çalışmaların yapıldığı 2006 yılında ilkbahar geç donlarından, 2007 yılında ise dolu zararından kaynaklanan olumsuzluklar 2008 yılında da etkisini sürdürmüştür. Bu dönemde ağaçlarda meyve tutumu çok az olmuş ve ağaçlar vejetatif büyümeye yönelmiştir. Yıllara göre değişmekle birlikte peritesyum olgunlaşması 21 Mart-6 Nisan; primer enfeksiyonlar 17 Nisan-8 Mayıs; sekonder enfeksiyonlar ise 15 Mayıs-12 Haziran tarihleri arasında gerçekleşmiştir. Bu dönemler sırasıyla, tomurcukların patlamaya başlaması ve kedi kulağı, yapraklardaki yaprakçıkların yarı büyüklüğünü geçtiği, meyvelerin iri fındık büyüklüğünde olduğu fenolojik dönemlere karşılık gelmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Ceviz, antraknoz, Gnomonia leptostyla

Biological parameters to control of walnut anthracnose agent Gnomonia leptostyla (Fr.) Ces et de Not. in Central Anatolian conditions

The main disease of walnut is anthracnose caused by Gnomonia leptostyla (Fr.) Ces et de Not. The disease is very destructive when the conditions are favorable for disease growth. This study was conducted in Oğuzlar district of Çorum province, one of the largest walnut growing regions of Turkey from 2005 to 2011. Biological parameters (phenological stage of walnut, the dates of perithecia maturing and infection, climate etc.) to control the disease were obtained during the study. Walnut trees were damaged due to the late spring frost in 2006 and hail in 2007, and their effects continued in 2008. During these years, yield was low in trees and the trees turned to vegetative growth. According to years, perithecia matured from March 21 to April 6; primer infections occurred from April 17 to May 8; seconder infections happened from May 15 to June 12. These stages were beginning to burst of buds, and cat ear stage; the stage when the leaves passed half the size; the stage when the fruits were big hazelnut, respectively.

Keywords:

Walnut, anthracnose, Gnomonia leptostyla,

PDF

___

Andrievskii A. V. and Rikhter A. A. 1976. Selection of walnut plants resistant to Marssonina. Review of Plant Pathology, 56 (11), 1042.
Anonim 2008. Ceviz Antraknozu. Zirai Mücadele Teknik Talimatları, Sert Kabuklu Meyve Hastalıkları, Fungal Hastalıklar, Cilt 5, Sayfa 183-185. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü.
Anonim 2013. Oğuzlar77 Ceviz Çeşidi Envanter Çalışması, Mart 2013. Oğuzlar Ceviz Üreticileri Tarımsal Birliği. http://oka.org.tr/Documents/ Oguzlar%2077%20Cevizi%20Envanter%20%C3%87al%C 4%B1%C5%9Fmas%C4%B1.pdf (Erişim tarihi: 07.07.2017).
Anonymous 2013. CAB international distribution maps of plant diseases, 1986, October (Edition 3), pp Map 384.
Anonymous 2014. Walnut production data of the world. http://www.fao.org/faostat/en/#data/QC (Erişim tarihi: 28.03.2017).
Apostolides C. A. 1952. Annales de l’Institut Phytopathologique Benaki, 6 (2): 62-78.
Balaž J., Korać M. and Cerović S. 1991. Osetljivost genotipova oraha prema Gnomonia leptostyla (Fr) Ces. de Not. prouzrokovaču lisne pegavosti. Jugoslovensko Voćarstvo, 25 (1-2): 91-94.
Barić L., Diminić D., Glavaš M. and Hrašovec B. 2008. Zdravstveno stanje drveca u gradu Pakracus posebnim osvrtom na bolesti I štetnike lišca. Radovi – Šumarski Institut Jastrebarsko, 43 (1): 59-70.
Belisario A. 2002. Anthracnose. In: Teviotdale, B. L., Michailides, T. J., Pscheidt, J. W. (eds). Compendium of Nut Crop Diseases in Temperate Zones, Part VI. Walnut Diseases, pp: 77-78. The American Phytopathological Society, St. Paul, Minnesota, USA.
Belisario А., Scotton М., Santori А. and Onofri S. 2008. Variability in the Italian population of Gnomonia leptostyla, homothalism and resistance of Juglans species to anthracnose. Forest Pathology, 38 (2): 129-145.
Berry F. H. 1961. Etiology and control of walnut anthracnose. Md. Agric. Exp. Stn. Bull., A-I 13. 22 p.
Bremer H. 1954. Türkiye Fitopatolojisi. Cilt 3 Bahçe Kültürleri Hastalıkları, Çeviren: M. Özkan. Ziraat Vekaleti Neşriyat ve Haberleşme Müdürlüğü, Ankara İstiklal Matbaası, Sayı: 715.
Gökçe A. Y., Turak S., Albayrak S. ve Akbaş H. R. 2011. Doğu Anadolu bölgesinde meyve ağaçlarında sorun olan fungal etmenlerin tespiti. Bitki Koruma Bülteni, 51 (1): 33- 44.
Juhasova G., Ivanova H. and Spisak J. 2006. Biology of fungus Gnomonia leptostyla in agroecological environments of Slovakia. Mikologiya Fitopatologiya, 40: 538–547.
Karaca İ. 1960. Gnomonıa Leptostyla (Fr.) Ces. et de Not. mantarlarının biyolojisi üzerinde bir etüd. Bitki Koruma Bülteni, 1 (3): 3-9.
Karel G. 1958. A preliminary iist of plant diseases in Turkey. Yıldız Matbaası, Ankara, 44.
Karov I., Mitrev S., Kovacevik B., Stoyanova Z., Kostadinoska E. and Rodeva R. 2014. Gnomonıa Leptostyla (Fr.) Ces. Et De Not. causer of walnut anthracnose in the East Part of the Republic of Macedonia. Goce Delcev University, Faculty of Agriculture Yearbook, Vol. 12, pp. 119-128.
Klebahn H. 1907. Untersuchungen 0iber einige fungi imperfecti und die zugeh6rigen ascomycetenformen. IV. Marssonina juglandis (Lib.) Sacc. Z. Pflanzenkrankh. 17: 223-237.
Solar A. and Štampar F. 2005. Evaluation of some perspective walnut genotypes in Slovenia. Acta Horticulturae (ISHS), 705: 131-136.
Pataky N. 1987. Fungal leaf spots of black walnut. Department of Crop Sciences, University of Illinois at Urbana-Champaign. Report on Plant Disease, RPD no. 600.