Ahmet GÖKÇE, Semra TURAK, Selahattin ALBAYRAK, H. AKBAŞ

Doğu Anadolu bölgesinde meyve ağaçlarında sorun olan fungal etmenlerin tespiti

Bu çalışmayla Erzincan, Erzurum, Gümüşhane, Kars ve Iğdır illerinde 1997 ve 1998 yıllarında elma, armut, kiraz, şeftali ve ceviz ağaçlarında sorun olan fungal etmenlerin belirlenmesine çalışılmıştır. Bu etmenlerin bölgelerdeki bulunuş ve yayılış oranları tespit edilmiştir. Çalışmalar sonucu meyve ağaçlarında kurumalara neden olan kök çürüklüğü (Armillaria mellea), dal kanseri (Leucostomacincta) [Cytospora cincta (anamorph)], monilya (Monilinia laxa), memeli pas (Gymnosporangium fuscum), elma karalekesi (Venturia inaequalis) , antraknoz (Gnomonia leptostyla), yaprak kıvırcıklığı (Taphrina deformans), ve yaprak delen (Wilsonomyces carpophilus) [Stigmina carpophila (anamorph)] hastalıkları önemli bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Meyve, fungal etmen, kuruma, Doğu Anadolu Bölgesi

Determination of fungal pathogens on fruit trees in East Anatolia region

In this study performed during 1997-1998, surveys were done to Erzincan, Erzurum, Gümüşhane, Kars, Ağrı and Iğdır to determine fungal pathogens causing severe diseases on apple, pear, cherry, peach, and walnut trees. The results showed that the fungal pathogens causing to dry, root rot (Armillaria mellea), branch canker (Leucostomacincta) [Cytospora cincta (anamorph)], monilia (Monilinia laxa), cedar rust (Gymnosporangium fuscum), apple scab (Venturia inaequalis), antracnose (Gnomonia leptostyla), leaf curl (Taphrina deformans), and shot hole (Wilsonomyces carpophilus) [Stigmina carpophila (anamorph)]

PDF

___

Anonim 1997. Tarımsal Yapı ve Üretim T.C. Başbakanlık D.İ.E. Yayın No:2234, Ankara 1999.
Bilgir S. 1973. Şeftalilerde Yaprak Kıvırcıklığı (Taphrina deformans) ve Yaprak Delen (Coryneum beijerinckii) hastalıklarına karşı çeşitli fungusitlerle en uygun ilaç ve ilaçlama zamanlarının tespiti üzerinde araştırmalar. Bitki Koruma Bülteni 13(4):214-244
Biggs A. R. 1989. Integrated approach to controlling Leucostoma canker of peach in Ontario.Plant Dis. 73(11): 869-874.
Bora T. ve Karaca I. 1970. Kültür Bitkilerinde Hasatalığın ve Zararın Ölçülmesi. E.Ü. Ziraat Fak. Yardımcı Ders Kitabı, İzmir.
Bourgin G.V. 1949. Les Champignons parasites plantes cultivees. Librires de I‟Academie de medicine, Paris, Tom I.755p.
Bremer H. 1954. Türkiye fitopatolojisi. Bahçe kültürleri hastalıkları.C.3. 103 s. İstiklal matbaası. Ankara
Demirören S. 1995. Şeftali Yetiştiriciliği. Tarım ve Köyişleri Bak. Atatürk Bahçe Kült. Arş. Enst. Müd. Yalova.
Dinç N. 1974. Elazığ ve Malatya çevresi armut ağaçlarında zarar yapan memeli pas hastalığı (Gymnosporangium fuscum D.C.) üzerine araştırmalar. Zir. Müc. ve Zir. Kar. Genel Müd. Adana Bölg.Zir.Müc.Arşt.Enst. Yayınları. Araştırma Eserleri Serisi, No:34.
Eken C. ve Demirci E. (1998). Erzurum ilinde meyve ağaçlarında görülen fungal etmenler. Doğu Anadolu Tarım Kongresi. S.106-112.
Erkam E. 1975. Kocaeli çevresinde Ayva Monilyasının Biyo-ökolojisi üzerine araştırmalar. Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Genel Müdürlüğü. Teknik Bülten No:9.
Grigorov S. P. 1974. Karantina na Restaniata. 346 p. Zemizdat, SOFYA.
Güleryüz M. 1979. Atatürk Üniv.Zir.Fak.Bah.Bit.Böl. Ders Notları.
Joseph M. Ogawa, Eldon I. Zehr., George W. B., Dawid F. R., Kiyoto, U., Jerry K. U. 1995. Cankers Blights and Wood Rots, Compendium of Stone Fruit Diseases. APS. St. Paul MN. USA.
Karaca İ., Bora T. ve Özçağıran R. 1972. Kemalpaşa bölgesinde kiraz ağaçlarının kuruma sebepleri üzerinde araştırmalar. TÜBİTAK Tarım Orman Araştırma Grubu Yayınları. Sayı 13.
Kural İ. 1994. Malatya ve Elazığ illerinde Kayısılarda Kanser ve Kurumalara Neden Olan Cytospora spp. nin Biyolojisi ve Ekonomik Önem Taşıyan Kayısı Çeşitlerinin Duyarlılık Düzeyleri Üzerinde Araştırmalar. Doktora Tezi.
Leupschen N.S., Hetherington J.E., Stahl F.J. and Mowrer K.E. 1979. Cytospora canker at peach trees in Colarado : Survey of incidence, canker location and appearent infection courts. Plant Dis.Rept. 63(8): 685-687
Schulz U. 1981. Untersuchungen zur biologischen Bekaempfung von Cytospora-Arten. Z.Pflkrankh.87(2/3): 132-141.
Türkoğlu K. 1956. Konya-Ereğlisi Elmalarında Zarar Yapan Fusicladium dendriticum Mantarının Biyolojisi ve Mücadele İmkanları Üzerinde Çalışmalar. Ziraat Vekaleti. Ankara Zir.Müc.Arş.Enst. Sayı:6.
Ülkümen L. ve Özbek S. 1950. Modern Meyvecelik Ankara. s 7-9.
Westcott C. 1971. Prennial canker of peach. Plant Disease Handbook. 3 rd. Edt. Van Nostrand Reinhook Comp. p. 162-180, New York.