Antalya ili zeytinliklerinde 1986-1993 yıllarında yapılan çalışmalarda zararlı ve yararlıların popülasyon dalgalanmaları darbe, knock-down ve gözlem metotlarıyla, Zeytin güvesi, Filizkıran, Zeytin sineği ve Zeytin karakoşnili'nin yoğunlukları sürvey, bunların parazitoid ve parazitlenme oranları kültüre alma metoduyla tespit edilerek doğal düşmanların zeytinliklerde faaliyette bulunma zamanları tespit edilmeye çalışılmıştır. Zeytinliklerde 34 tür  zeytin zararlısı ile bunların parazitoid, predatör ve entomopatojeni olarak 65 tür doğal düşmanının bulunduğu, bazılarının popülasyonlarının ve etkinliklerinin yüksek olduğu tespit edilmişitir. Zeytin güvesi parazitoidleri Ageniaspis fuscicollis Dalm., Elasmus albipennis Thoms, E.flabellatus, Bracon variegator Spinole, Chelonella depressa Thoms, Phanerotoma sp., Chelomus oculator Panz, C.cingulipes, Phanerotomella kerteszii Szepl. ve Pediobius sp.; Zeytin pamuklubiti parazitoidi  Psyllaephagus euphyllurae Silv. ve predatörleri Anthocoris nemoralis Fabr., A.minki, Deraeocoris delagrangei Put., Heterotoma dalmatinum Wgn., Campyloneura virgula H.S., Myrmecoris gracilis(T.Sahlb.), Mimocoris coarctatus (Ms.et Rey) ve Orius niger (Wollf.); Zeytin sineği paraziodleri Eupelmus urozonus Dalm., Crytoptyx dacicida Masi. ve Opius concolor Szepl.; Zeytin karakoşnili parazitoidleri Scutellista cyanea Motsch., Metaphycus sp. ve predatörleri Chilocorus bipustulatus L. ve Scymnus spp.; Çamuratan parazitoid-leri Telenomus spp.; Filizkıran parazitoidleri Cheiropachus quadrum F., Metacolus unifasciatus Först., Rhaphitelus maculatus Walk., Eurytoma morio Boh., Dendrosotinus ferrigineus Marsh. ve Ecphylus sp. ve predatörleri Nemosoma elongatum L., Denops albofasciatus (Charp.), Opilo taeniatus Kol., C.virgula ve M.gracilis; Zeytin yaprak ursineği parazitoidleri Mesopolobus mediterraneus (Mayr.) ve Platygaster sp.; Zeytin pamuklu koşnili ve Zeytin yeleli pamuklukoşnili parazitoidi Microterys masii Silv.; Zeytin yeleli pamuklukoşnili entomopatojeni Beauveria bassiana (Balsamo)Vuill.; Ağaç sarı kurdu parazitoidi Elachertus  sp.; Apate monachus F. parazitoidi Exochus sp. ve predatörleri D.albofasciatus ve O.taeniatus; Zeytin beyazsineği parazitoidi Aphytis sp.,; Zeytin tripsi predatörü A.nemoralis; Çiçek sap sokanı predatörü Asilus sp.; Zeytin koşnili ve Zeytin virgül koşnili predatörleri Cybocephalus fodori E.-Y., Pharoscymnus pharoides Mars., C.bipustulatus ve Scymnus spp.; genel predatörler olarak da Chrysoperla carnea (Steph.), Anisochrysa genei Ramb., A.zelleri, A.prasina, Suarius nanus Mclachlan, Conwentzia hageni Banks, Nagusta goedeli (Klt.), Raphidia ressli Asp. et Asp. ve Mantis religiosa L. tespit edilmiştir. Zeytinliklerde doğal düşmanlar en yoğun ve yaygın olarak Nisan ayının ikinci yarısı ile Haziran ayının ilk yarısı arasında bulunduklarından doğal dengenin  muhafaza ve devamı için kimyasal mücadelenin daha önce veya sonraya alınması yararlı olacaktır. Zeytinliklerde mücadeleye hedef zararlının doğal düşmanlarının yoğunluklarının önemli sayılabilecek düzeylerde olması halinde Zeytin güvesi, Zeytin pamuklubiti ve Zeytin karakoşnili'nin doğal düşmanlarının Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında faaliyette olduklarından zeytinlikte doğal düşmanlarının yoğun olarak yer almaları halinde bu dönemde kimyasal mücadeleye başvurulmayarak korunmalarında yarar olacaktır. Zeytin sineği parazitoidlerinin zeytinliklerde faaliyette bulunmaları halinde yoğun olarak faaliyette oldukları Temmuz ayının sonu ile Eylül ayının ilk yarısı arasında korunmaları için kimyasal mücadelenin geciktirilerek uygulanması yarar sağlayacaktır.

This study had been carried out between 1986-1993 in some olive groves in Antalya province. The population dynamics of olive pest and their natural enemies were determined by beating, knock-down and visual observation methods. The population densities of olive kernel borer, olive bark beetle, olive fruit fly and black scale were determined by survey ant their parasitoids and parasitism rates were found out by culturing method. The presence periods of the natural enemies in olive orchards were tried to be determined. In olive groves 34 species of olive pests and 65 species of natural enemies as parasitoids, predators and entomopathogen were determined. The population level and effectiveness of some beneficial insects were found relatively high. Ageniaspis fuscicollis Dalm., Elasmus albipennis Thoms, E.fabellatus, Bracon variegator Spinole, Chelonella depressa Thoms, Phanerotoma sp., Chelonus oculator Panz, C.cingulipes, Phanerotomella kerteszii Szepl. and Pediobius sp. as parasitoids of olive kernel borer; Psyllaephagus euphyllurae Silv. as parasitoid and Anthocoris nemoralis Fabr., A.minki, Deraeocoris delagrangei Put., Heterotoma dalmatinum Wgn., Campyloneura virgula H.-S.,Myrmecoris gracilis (T.Sahlb.), Mimocoris coarctatus (Ms.et Rey) and Orius niger (Wolff.) as predators of olive psylla; Eupelmus urozonus Dalm., Crytoptyx dacicida Masi. and Opius concolor Szepl. as parasitoids of olive fruit fly; Scutellista cyanea Motsch. and Metaphycus sp. as parasitoids and Chilocorus bipustulatus L. and Scymnus spp. as predators of black scale; Telenomus spp. as parasitoids of Agalmatium bilobum Fieb.; Cheiropachus quadrum F., Metacolus unifasciatus Först., Rhaphitelus maculatus Walk., Eurytoma morio Boh., Dendrosotinus ferrigineus Marsh. and Ecphylus sp. as parasitoids and Nemosoma elongatum L., Denops albofasciatus (Charp.,), Opilo taeniatus Kol., C.virgula and M.gracilis as predators of olive bark beetle; Mesopolobus mediterraneus (Mayr.) and Platygaster sp. as parasitoids of olive leaf midge; Microterys masii Silv. as parasitoids of olive cottony scale and F.follicularis, Beauveria bassiana (Balsamo) Vuill as entomopathogen of F.follicularis; Elachertus sp. as parasitoid of leopard moth; Exochus sp. as parasitoid and D.albofasciatus and O.taeniotus as predators of Apate monachus F.; Aphytis sp. as parasitoid of olive white fly; A.nemoralis as predator of olive thrips; Asilus sp. as predator of Calocoris trivialis Costa and C.annulus; Cybocephalus fodori E.-Y., Pharoscymnus pharoides Mars., C.bipustulatus and Scymnus spp. as predators of olive tree scale and olive scale; Chrysoperla carnea (Steph.), Anisochrysa genei Ramb., A.zelleri, A.prasina, Suarius nanus Mclachlan, Conwentzia hageni Banks, Nagusta goedeli (Klt.), Raphidia ressli Asp. et Asp. and Mantis religiosa L. as general predators of  olive pest had been determined by this study. In olive orchards the natural enemies reached their maximum level between the second half of April and the first half of June. For this reason, it will be suitable to make the chemical control applications before or after this period for protecting and continuing the natural balance. The natural enemies of olive kernel borer, olive psylla and black scale were most active in April, May and June. For this reason if the population level of the natural enemies of target pest are rather important it will be advantageous to preserve them in these periods in olive orchards. If the parasitoids of olive fruit fly are active in olive orchards, the chemical applications should be delayed for protecting them between late June and the first half of September, because they are most active in these periods.