Eşit/sizliğin Tarafı Olmak: Mardin'de Toplumsal Cinsiyet Algısı

Özet: Bu çalışmada, çeşitli kültür ve dinlerin bir arada yaşadığı Mardin'de,bölgenin kültürel yapısına göre şekillenen toplumsal cinsiyet ve bu cinsiyet düzeniniüreten ve uygulayan toplumsal mekanizmalar açığa çıkarılmaya çalışılmıştır.Bu amaçla din, kültür, aile, mekan, siyaset, çalışma hayatı ve eğitimgibi toplumun farklı katmanlarında “cinsiyet”in nasıl şekillendiği önem arzetmektedir. Özellikle din ve kültürün bölge insanının “beden” algısı ve doğalolarak da toplumsal cinsiyet mekanizmalarının oluşumu konusunda ciddi etkilerininolduğu yapılan derinlemesine görüşmelerle ortaya konulmuştur. Cinsiyetedayalı toplumsal eşitsizlik modernliğin getirdiği yeni imkanlarla kültüreldokuda esneklikler sağlamıştır. Geleneksel toplumsal direnç, kendisini haladinsel, ekonomik ve siyasal söylemlerle devam ettirmesine rağmen kentleşmeile sağlanan yeni ve modern karşılaşmalar, bu direnci kırmış görünmektedir.Anahtar Kelimeler: Toplumsal Cinsiyet, Beden, Namus, Eşitsizlik, Erkeklik.

Being Part of In Equality/ Inequality: The Perception of Social Gender in MardinThis article explores how in Mardin where different cultures and religions come together social gender is constructed according to the cultural make-up of the region and what social mechanisms produce this gender system. To achieve this aim attention is given to how “gender” is shaped in the different layers of religion, culture, family, space, politics, work and education. In particular it will be shown through thorough conservation what impact religion and culture have on the topic of how the perception of the “body” by the people in the region and naturally also the social gender mechanisms come together. The social inequality based on gender has shown flexibility in the cultural fabric through the new possibilities that modernism has brought. Although traditional social resistance still continues in the religious, economic and political discourses the new and modern confrontations brought about by urbanisation appears to have broken this resistance.

Keywords:

Gender, Body, Honour Inequality, Masculinity,

PDF

___

Kaynakça

Aytaç, Ömer (2007). “Kent Mekanlarının Sosyo-Kültürel Coğrafyası”, Fırat

Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 17, Sayı: 2, ss. 199-226.

Berktay, Fatmagül (1995). Tek Tanrılı Dinler Karşısında Kadın, Hıristiyanlıkta ve

İslamiyet'te Kadının Statüsüne Karşılaştırmalı Bir Yaklaşım, İstanbul: Metis Yayınları.

Berktay, Fatmagül (2006). Tarihin Cinsiyeti, İstanbul: Metis Yayınları.

Bourdieu, Pierre (1998). Masculine Domination, Cambridge: Polity Press.

Bora, Aksu (2011), 90' larda Türkiye' de Feminizm, İstanbul: İletişim Yayınları.

Butler, Judith (2008). Cinsiyet Belası: Feminist Kimliğin Altüst Edilmesi, (Çev: Başak

Ertür) İstanbul: Metis Yayınları.

Kara, Zülküf (2012). “Günahkar Bedenlerden Referans Bedenlere: İslam'da Beden

Algısı Üzerine Sosyolojik Bir Değerlendirme”, Din Bilimleri, Cilt 12, Sayı. 1, ss. 7-41.

Köktürk, Nilay (2006). Kültürün Dünyası, Ankara: Hece Yayınları.

Okumuş, Ejder (2009). “Bedene Müdahalenin Sosyolojisi”, Şarkiyat İlmi Araştırmalar

Dergisi, 2, ss. 1-15.

Sancar, Serpil (2011), Erkeklik: İmkansız İktidar, İstanbul: Metis Yayınları.

Serdaroğlu, Ufuk (2010). “Toplumsal Cinsiyet, Bilim ve Akademia”, U. Serdaroğlu

(Yay. Haz.), İktisat ve Toplumsal Cinsiyet içinde, Ankara: Efil Yayınları, ss. 30-37.

Yumuş, Akın (2011). Kalkınma Planları Çerçevesinde Toplumsal Cinsiyet Eşitliği

Anlayışının Ekonomik, Toplumsal Ve Siyasal Boyutları. Ankara: Başbakanlık

Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü. http://www.ksgm.gov.tr/Pdf/uzmanlik_tezleri/

akin_yumus_tez.pdf Erişim trh. 09 Haziran 2011.

Vatan/Pazar ( 2010, 26 Aralık). “Bir toplumu değiştirmek istiyorsanız işe

kadınlardan başlamalısınız”. http://pazarvatan.gazetevatan.com/haberdetay.

asp?hkat=1&hid=16506&yaz=Ay%FEe%20Ayd%FDn Erişim trh. Aralık 2012.