İÇ ANANDOLU BÖLGESİNDE AZOTLU GÜBRELEMENİN SUDAN OTU (Sorghum sudanense (Piper) Stapf) ÇEŞİTLERİNDE BAZI MORFOLOJİK ÖZELLİKLER İLE OT VE PROTEİN VERİMİNE ETKİLERİ

Sudan otu dünyanın ılıman iklimli yerlerinde yeşil ot ve otlatma amacıyla geniş ölçüde yetiştirilmektedir. Ülkemizin güney kesimlerinde ikinci ürün mısıra alternatif bir yem bitkisi olarak son yıllarda önemli gelişmeler göstermektedir. Maliyetinin düşük, veriminin yüksek olması bu bitkinin uygun ekolojilerde yetiştirilme imkanlarım arttırmaktadır. Bu çalışmada üç farklı Sudan otu (Sorghum sudanense (Piper) Stapf) çeşidinin (G-1326, Sweet, Gözde-80) farklı azotlu gübre dozlarına (0, 4, 8, 12 kg/da N) karşı tepkileri incelenmiştir. A.Ü. Ziraat Fakültesi Araştırma Uygulama Çiftliğinde 1995 yılında yürütülen deneme sonuçlarına göre Sudan otu çeşitlerinin verim ve verim unsurları arasında önemli bir farklılık bulunamamış fakat farklı miktarlarda azotlu gübre uygulamasının bitkide yeşil ot, kuru ot ve protein verimlerine etkili olduğu saptanmıştır. Ayrıca azotlu gübre uygulamasının bitki boyu. sap kalınlığı ve protein oranında da artışa neden olduğu belirlenmiştir. Azotlu gübre uygulaması bitkideki kardeş sayısı ve bayrak yaprağı uzunluğuna etki etmemiştir.

Anahtar Kelimeler:

Sudan otu; Sorghum sudanense (Piper) Stapf çeşidi; azotlu gübreleme; kuru ot verimi

EFFECTS OF NITROGEN FERTILIZATION ON SELECTED MORPHOLOGICAL CHARACTERS, HAY AND PROTEIN YIELD OF SUDAN GRASS (Sorghum sudanense(Piper) Stapf) CULTIVARS UNDER RAINFED CONDITIONS OF CENTRAL ANATOLIA

Sudan grass is widely grown for hay production and grazing in temperate regions of the world. It is becoming an increasingly important second crop in Southern Turkey, as an alternative to maize. Due to the plant 's low-cost production and high yield capacity, it is a viable alternative when grown in suitable environments where livestock lack high-quality feed.In this study three Sudan grass cultivars (G-1326, Sweet and Gözde-80) were tested for their response to various doses of nitrogen fertilizers (0,4,8,12 kg/ da N). This research was conducted at the AnkaraUniversity Agricultural Faculty's Experimental Farm near Haymana, Turkey in 1995. No significant differences were observed among the cultivars in terms of yield and yield components. However, nitrogen rate was found to affect hay and crude protein yield, plant height, stem diameter and protein content. Nitrogen application had effect on neither tiller number nor standard leaf length.

Keywords:

Sudan grass; Sorghum sudanense (Piper) Stapf cultivars; hay yield,

PDF

___

ANONYMOUS. 1996. Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü Kayıtları, Ankara.
BEBAWI, F.F.. 1988. Forage sorghum production on a withcweed-infested soil in relation to cutting height and nitrogen. Agronomy Journal. 80:3, 537-540.
BONVMAN, J.G.P.. P.R. HENDERLONG, G.S. GARCIA, 1991. Effect of nitrogen fertilization on forage quality of summer annual forages. Beef Cattle Research Report. Ohio State Univ., Columbus, OH, USA.
DEMAN, C.E., 1955. Lahoma sweet sudan grass. Oklahoma Agricultural Experimental Station Bulletin No: B.452.
ELÇİ. Ş. ve E. AÇIKGÖZ. 1993. Baklagil (Leguminosac) ve Buğdaygil (Gramineae) Yembitkileri Tanıtma Kılavuzu. Avşaroğlu Matbaası, Ankara.
ERAÇ. A. ve H. EKİZ, 1985. Yem bitkileri yetiştirme. A.Ü. Ziraat Fakültesi Yayınları:964. Ofset Basım Ders Notu: 16.
ERAÇ, A. H. EKİZ. O.ÖZBAY. H.K.FIRINCIOĞLU. S.SEVİMAY,
H.KENDİR. S.ALTINOK. S.ÜNAL, 1996. Yem bitkileri çayır - mera kültürünün geliştirilmesi. Türk Ziraat Yüksek Mühendisleri Birliğine Rapor (Yayımlanmamış), Ankara.
GENÇKAN, M.S. 1983. Yembitkileri tarımı. E. Ü. Ziraat Fakültesi Yayınları No:467,
İBRAHİM. A.E.S., 1994. Influence of nitrogen application and stage of harvesting on the dry matter production of sorghum sudanense-lablab purpureus mixtures in central sudan. Experimental Agriculture, 30:4. 447-452.
LOURENCO, M.E.V., M. SILVA, LMB MENDES, M.DE.LAP DA SILVA. 1992. Yield and quality of irrigated summer-annual forages in southern portugal as affected by nitrogen fertilization. CAB Abstracts 1993-1994.
KAÇAR, B., 1984. Bitki besleme. A.Ü. Ziraat Fakültesi Yavınları 889, Ders Kitabı 250.
KHAN, Z.H. 1981. Ankara koşullarında değişik ekim sıklığının sudan otu (sorghum sudanense (piper) stapf)
çeşitlerinde verim ve verim komponentlerine etkileri üzerinde araştırmalar. Doktora tezi (Yayımlanmamış), Ankara.
KÜN. E. 1994. Tahıllar II (Sıcak İklim Tahılları). A.Ü. Ziraat Fakültesi Yayın No: 1360, Ders Kitabı 394.
POPA. T and I. GAIDANOV, 1988. Research on the influence of mineral fertiliers on fresh fodder and dry matter yields in some successive forage crops at S.C.C.I. CAB Abstracts 1987-1989.
SALEEM. M. 1988. Influence of temperature, moisture and nitrogen on tillering of sorghum and pearl millet. CAB Abstracts 1987-1989.
SINGH, V, AK. SINGH, S S. VERMA and Y.P. JOSHI, 1988. Effect of nitrogen on yield and quality of multicut tropical forages. Tropical Agriculture, 65. 2, 129-131.
TEKELİ, S. 1977. Orta Anadolu koşullarında sun'i mer'a tohum karışımlarının ekim metodları üzerinde araştırmalar. A.Ü. Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Doktora Tezi (Basılmamış).
TEKELİ, S. 1988. Buğdaygil yem bitkileri. T.Ü. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Tar. Bit. Böl. Yay. No. 64, Ders Notu 49.
YURTSEVER, N., 1984. Deneysel istatistik metodlar. Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığı Köy Hizmetleri Gn. Müd. Yayını No. 121/56.
YUN, J.T. and H.J. LEE, 1982. Effect of nitrogen fertilizer application on growth, forage yield and nitrogen use in sudan grass. CAB Abstracts 1984-1986.
ZABUNOĞLU, S. ve İ. KARAÇAL, 1986. Gübreler ve gübreleme. A.Ü. Ziraat Fakültesi Yayınları 993, Ders Kitabı 293.