İrfan ÖZTÜRK, Vedat Çağlar GİRGİN, Tuğba Hilal ÇİFTÇİGİL, Adnan TÜLEK, Bülent TUNA

Arpada (Hordeum vulgare L) Fizyolojik Parametrelerin Verim ve Agronomik Karakterlere Etkisi

Araştırma, Trakya Bölgesinde 2014–2015 üretim yılında iki lokasyonda, 25 genotip ile tesadüf blokları deneme desenine göre dört tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Araştırmada verim, bazı fizyolojik ve agronomik karakterler incelenmiştir. Araştırmada, tane verimine göre lokasyonlar ve genotipler arasındaki fark çok önemli (P<0.01) bulunmuştur. Araştırmada genel ortalama verim 713.5 kg/da olmuştur. Genotiplerde en yüksek verim 791.8 kg/da ile TEA1971-16 ve 791.3 kg/da ile TEA1619-4 hatlarında belirlenirken, Hasat ve Harman yüksek verim potansiyeline sahip çeşitler olmuştur. Kanopi sıcaklığı seleksiyonda kullanılabilecek önemli bir fizyolojik parametre olup, GS41 döneminde ölçülen en düşük kanopi sıcaklığı 18.63°C ile TEA2330-25, en yüksek 21.33°C ile TEA1619-2 hattında ölçülmüştür. Genotiplerde biyomas iki farklı bitki gelişme döneminde ölçülmüş, GS41 döneminde en yüksek biyomas 0.70 ile TEA2360-17 hattında, GS65 döneminde en yüksek biyomas (0.72) TEA2262-18 hattında ölçülmüştür. Tane veriminin üst boğum uzunluğu ile düşük oranda olumlu, bitki boyu ile düşük oranda olumsuz ilişki bulunması sonucunda, araştırmada yer alan uzun boylu çeşitlerin verim potansiyelinin daha düşük olduğu, üst boğumun uzun olmasının verime olumlu yansıdığı yorumu yapılmıştır. Araştırmada tane verimi ile başaklanma gün sayısı (r=-0.217) arasında negatif ilişki saptanması, erkenci çeşitlerin daha yüksek verim potansiyeline sahip olduğunu göstermiştir. Araştırmada, biyomas ölçümü iki farklı bitki gelişme döneminde yapılmış ve tane veriminin biyomas ile GS41 (r=0.344) ve GS65 (r=0.388) dönemlerinde olumlu ilişkili olduğu belirlenmiştir. Tane verimi ile biyomas arasında her iki dönemde de olumlu ilişki saptanması, biyomasın tane veriminde önemli bir fizyolojik parametre olduğunu göstermiştir. Bu sonuçlar, arpada fizyolojik parametrelerin verim açısından seleksiyonda kullanılabilecek özellikler olduğunu göstermiştir

Anahtar Kelimeler:

Arpa, genotip, verim, fizyolojik parametre

PDF

___

Anonim, 2009. Yılı Araştırma Projeleri Raporu. 2009. Edirne
Babar M.A., Reynolds M.P., van Ginkel M., Klatt A.R., Raun W.R. and Stone M.L., 2006. Spectral reflectance to estimate genetic variation for inseason biomass, leaf chlorophyll and canopy temperature in wheat. Crop Science 46, 1046–1057. doi: 10.2135/cropsci2005.0211
Fischer R.A., 2001. Selection Traits for Improving Yield Potential. Application of Physiology in Wheat Breeding. Chapter-13, p. 148-159. International Maize and Wheat Improvement Center, CIMMYT. Mexico
Gomez K.A., Gomez A.A., 1984. Statistical Procedures for Agricultural Research. 2nd Ed. John Wiley and Sons, Inc. New York. p. 641
Kalaycı, M., 2005. Örneklerle Jump Kullanımı ve Tarımsal Araştırma için Varyans Analiz Modelleri. Anadolu Tarımsal Araştırma Enst. Müd. Yayınları. Yayın No: 21. Eskişehir
Köksel H., Sivri D., Özboy O., Başman A. ve Karacan H.D. 2000. Hububat Laboratuvarı El Kitabı. Hacettepe Üni. Müh. Fak. Yay. No:47, Ankara
Öztürk İ., Avcı R., Tülek A., Kahraman T., Tuna B.T., Mert Z. ve Akan K., 2016. Bazı Arpa (Hordeum vulgare L) Genotiplerinin Trakya Bölgesinde Verim ve Agronomik Özelliklerinin Araştırılması. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 2016, 25 (1):26-34
Przulj N., Dragovic S., Malesevic M., Momcilovic V. and Mladenov N., 1998. Comparative performance of winter and spring malting barleys in semiarid growing conditions. Euphytica. 101: 377-382
Reynolds M.P., Pask A.J.D., Mullan D.M. (Eds.), 2012. Physiological Breeding I: Interdisciplinary Approaches to Improve Crop Adaptation. Mexico, D.F.: CIMMYT
Knezevic D., Paunovic A., Madic M., Dukic N., 2007. Genetic analysis of nitrogen accumulation in four wheat cultivars and their hybrids. Cereal Research Communications, 35:2. 633-636
Tomer S.B., Prasad G.H., 1999. Path coefficient analysis in barley. Department of Agricultural Botany, S.D.J. Pos Graduate College Chandesar Azamgarh. 276128, U.P. India R., Vol 8: 1-2