KENTSEL DÖNÜŞÜM SÜRECİNDE KONUT KULLANICISININ MEMNUNİYETİ, BEKLENTİLERİ VE HANEHALKI HAREKETLİLİĞİNİN ARAŞTIRILMASI: ELBİSTAN YUNUS EMRE MAHALLESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM PROJESİ ÖRNEĞİ

Kentsel dönüşüm kavramı 1950’li yıllardan günümüze kadar gerek tanım gerekse yasal dayanakları bakımından geliştirilerek gündelik hayatımızda yer edinmiştir. Kentsel dönüşüm sadece fiziki yenileme değil aynı zamanda hanehalkı ve onların yaşam tarzlarını da ilgilendiren bir süreç olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu nedenle kentsel dönüşüm projelerinde kullanıcıların memnuniyetleri ve beklentileri de göz önüne alınmalıdır. Bu bakış açısıyla bu çalışmada Elbistan Yunus Emre Mahallesi kentsel dönüşüm projesi kapsamında kullanıcıların memnuniyet ve kentsel dönüşüme ilişkin beklentilerinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Kullanıcıların istekli olma durumları, memnuniyet düzeyleri, beklentileri ve hanehalkı hareketliliklerine yönelik yarı yapılandırılmış görüşme ve alan çalışması yapılmıştır. Proje kapsamında konut kullanıcılarının ev sahibi ve kiracılık durumunda olmaları sebebiyle görüşmeler ev sahibi ve kiracılar ile yapılmıştır. Görüşmeler sonucunda Elbistan Yunus Emre Mahallesi kentsel dönüşüm projesinde konut memnuniyet bileşenlerinin olumlu/olumsuz etkileri kullanıcıların kentsel dönüşüm projesine yaklaşımını etkilediği görülmüştür. Farklı beklentileri olan ev sahibi ve kiracıların yüksek oranda konut memnuniyet bileşenlerinin olumsuz etkilerinden dolayı dönüşüm projesini istemedikleri ortaya çıkmıştır. Beklentileri karşılanmayan ev sahibi ve kiracılar, kentsel dönüşüme isteksiz durumdadır. Bu durumda beklentileri karşılanmayan ve memnuniyet düzeyi düşük ev sahibi ile kiracıların hanehalkı hareketliliğine yol açan bir kentsel dönüşüm projesi ortaya çıkmıştır.

RESEARCH ON HOUSING USER'S SATISFACTION, EXPECTATIONS AND HOUSEHOLD MOBILITY IN THE URBAN TRANSFORMATION PROCESS: ELBİSTAN YUNUS EMRE NEIGHBORHOOD URBAN TRANSFORMATION PROJECT

The concept of urban transformation has been developed in terms of both definition and legal bases from the 1950s until today and has taken a place in our daily lives. Urban transformation emerges as a process that concerns not only physical renewal but also households and their lifestyles. For this reason, the satisfaction and expectations of the users should also be taken into account in urban transformation projects. From this point of view, in this study, it is aimed to examine the satisfaction and expectations of the users regarding urban transformation within the scope of the Elbistan Yunus Emre Mahallesi urban transformation project. Semi-structured interviews and field studies were conducted on users' willingness, satisfaction levels, expectations and household mobility. In the scope of the project, interviews were held with the landlord and the tenants, since the users of the residences are in the position of landlord and tenancy. As a result of the interviews, it was seen that the positive/negative effects of the housing satisfaction components in the Elbistan Yunus Emre District urban transformation project affected the approach of the users to the urban transformation project. It has been revealed that landlords and tenants with different expectations do not want the transformation project due to the negative effects of the housing satisfaction components. Landlords and tenants, whose expectations are not met, are reluctant to urban transformation. In this case, an urban transformation project emerged, which led to household mobility of the landlords and tenants, whose expectations were not met and whose satisfaction level was low.

___

  • [1] Roberts, P., (2000). The evolution, definition and purpose of urban regeneration, in P. Roberts and H. Sykes, Urban regeneration, SAGE, 9-36, London.
  • [2] TÜBA Türkçe Bilim Terimleri Sözlüğü, 2022. (Web Sayfası: http://terim.tuba.gov.tr/), (Erişim Tarihi: 26.04.2022).
  • [3] Can, N., Tercan (2007). “Prof. Dr. Ruşen Keleş ile Söyleşi: Bu Dönem, Plana Karşı Tavırların Ağırlık Kazandığı Bir Dönemdir, Planlama Dergisi, TMMOB Şehir Plancıları Odası, 2007/2, 49-63.
  • [4] Keleş, R., Mengi, A., (2014). İmar Hukukuna Giriş. İmge Kitabevi Yayınları, Genişletilmiş 2. Baskı.
  • [5] Erman, T. (2010). Kent ve Gecekondu. Ö. (Der) Uğurlu, N. Pınarcıoğlu, A. Kanbak, & M. Şiriner içinde, Türkiye Persfektifinden Kent Sosyolojisi Çalışmaları (s. 227-265). İstanbul: Örgün Yayınevi.
  • [6] Yenice, M. (2014). Türkiye'nin Kentsel Dönüşüm Deneyiminin Tarihsel Analizi. Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 16(1), 76-88.
  • [7] 6306 Sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun 2012. (Web Sayfası:https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=6306&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5), (Erişim Tarihi: 12.11.2021).
  • [8] Kahraman, Z., E., Özdemir, S. S., (2017). A Housing Satisfaction Study in an Area of Urban Transformation: The Case of the Türk-iş Apartment Blocks. Megaron. 2017; 12(4): 619-634.
  • [9] Markoç, İ., (2017). Konut Kullanıcısı Hareketliliğinde Kalite ve Memnuniyet Değerlendirmesi: Sarıgöl Konut Dönüşüm Alanı. Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Mimarlık Anabilim Dalı Yapı Programı, Doktora Tezi. s. 197.
  • [10] Türkün, A., (2013). “11 Sonuç: Mevcut “Dönüşüm ve Yenileme Politikaları” Dar Gelirli Toplumsal Kesimlerin Barınma Sorununu Çözebilir mi?” Mülk, Mahal, İnsan İstanbul’da Kentsel Dönüşüm. Der. Asuman Türkün. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • [11] Karataş, Z., (2015). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Manevi Temelli Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi Cilt 1, Sayı 1, s. 62-80, Ocak 2015. [12] Elbistan Belediyesi Arşivi, 2022.
  • [13] Google Haritalar, 2015. (Web Sayfası: https://www.google.com.tr/maps/@38.1968034,37.2120389,3a,75y,235.82h,97.25t/data=!3m7!1e1!3m5!1sdAOBLYH6W30bAN9VQ8e4Zw!2e0!6shttps:%2F%2Fstreetviewpixels-pa.googleapis.com%2Fv1%2Fthumbnail%3Fpanoid%3DdAOBLYH6W30bAN9VQ8e4Zw%26cb_client%3Dmaps_sv.tactile.gps%26w%3D203%26h%3D100%26yaw%3D210.40366%26pitch%3D0%26thumbfov%3D100!7i13312!8i6656?hl=tr), (Erişim Tarihi: 14.11. 2021).
  • [14] 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Değişikliği Plan Açıklama Raporu, 2017.