Mustafa ULUA

5824

KİŞİLİK VE ŞİDDET İLİŞKİSİ ÜZERİNE PSİKOLOJİK BİR ARAŞTIRMA

Şiddet konusu üzerine yapılan araştırmaların ortak vurgusu şiddetin son derece karmaşık ve çok boyutlu bir olgu olduğudur. Bu çalışma ile de şiddete ilişkin boyutlardan birisi olduğu varsayılan kişilik özellikleri üzerinde durulacaktır. Bu anlamda ilk olarak şiddet kavramı ortaya konulmaya çalışılacak ve literatür değerlendirmesine yer verilecektir. Sonrasında ise kişilik konusuna değinilecek ve kişilik konusunda ortaya çıkan yaklaşımlar tartışılacaktır. Daha sonra her iki değişken arasındaki ilişki üzerine gerçekleştirilen araştırmaya ilişkin istatistiksel analizler ve sonuçlarına yer verilecektir. Son olarak ise araştırma verilerinin değerlendirildiği sonuç bölümü ile çalışma tamamlanacaktır. Bu çalışma da lise düzeyinde öğrenim gören gençler arasında şiddet ile kişilik özellikleri arasında bir ilişki olup olmadığını ve eğer böyle bir ilişki söz konusu ise kişilik grupları arasında şiddete en yatkın grubun belirlenmesini amaçlamaktadır. Araştırmada Kayseri ilindeki devlet okullarında öğrenim gören 587 Lise öğrencisi üzerinde anket yöntemi ile veri toplanmıştır. Şiddete eğilimin ölçülmesinde Haskan ve Yıldırım (2012) tarafından geliştirilen 'Şiddet Eğilimi Ölçeği'; kişilik özelliklerinin belirlenmesinde ise 'Beş Etmen Teorisi' kullanılmıştır. Verilen çözümlenmesinde ve analiz edilmesinde bağımsız örneklem t testi kullanılmıştır. Ayrıca ortalamalar arasında anlamlılık seviyesinde ilişkilerin olup olmadığının belirlenmesi için Tek yönlü ANOVA tekniğine başvurulmuştur.

A PSYCHOLOGICAL RESEARCH ON THE RELATIONSHIP BETWEEN PERSONALITY AND VIOLENCE*

Introduction and Purpose of the Study Despite the rules established to allow people and societies to coexist and live in a system and the predictions of "reducing the incidence of violence" with the development of civilizations and societies, injustice, murder, violence and terror continue to exist even at different levels. Occasionally, social conditions, level of education, economic troubles and media are shown as a source of violence, but it is also necessary to think of other and deeper roots of the phenomenon. From the perspective of psychology, psychiatrists generally tend to focus on the individual's personality traits while investigating the factors that cause behavior toward violence. However, despite this general situation, the lack of a comprehensive research on the subject is a great deficiency in terms of the measures to be developed for the area and the violence. Indeed, linking violence only to personality traits means expressing the fact that the problem is caused by a structural inequality between the sexes, but violence is a structural question. This study aims to determine whether there is a relationship between violence and personality traits among young people who are studying at high school level and to determine the most susceptible group among personality groups if such a relationship is mentioned. Theoretical and Conceptual Framework of the Study The study carried out on two concepts. The concept of violence is first addressed. The emphasis of researches on violence is that it is extremely complex and multidimensional concept. Violence has been descripted from different angles and there is no concensus on it. The definitions of violence seem to differ in terms of scope particularly. Traditional definitions emphasize the physical actions committed with the intent to harm. Recently this concept has been expanded to include psychologic and sexual assaults. In Turkish violence is an Arabic world etymologically and means hardness, firmness, roughness. In the literature WHO's definition is widespread. WHO definates it as intentional use of physical force or power, threatened or actual, against oneself, another person, or against a group or community, which either results in or has a high likelihood of resulting in injury, death, psychological harm, maldevelopment, or deprivation. Secondly this study also focuses on personality traits that that are supposed to be one of the dimensions of violence. When the literature is evaluated, it is seen that the personality is mostly tried to be defined as the schools of psychoanalysis, humanism, cognitive psychology. However, it can be said that when approaching the topic from the upper level, personality includes the individual's distinctive and distinctive behaviors. It is seen that the definitions on personality are based on two basic assumptions. First, personality traits are stable over time. Most people acknowledge that the behavior of an individual will naturally vary from situation to situation, but is a basic consistency that defines the 'true nature' of the individual. Second, personality traits are generally believed to directly affect behavior. If an individual suddenly starts singing a cheerful song, it is possible to describe him as a happy person. Method In the study data were gathered by questionnaire on 587 high school students in public schools in Kayseri province. The 'Violence Tendency Scale' developed by Haskan and Yildirim (2012) measured the trend of violence; 'Five Factor Theory' was used in determining the personality traits. Independent sample t Test was used in the analysis and analysis provided. In addition, a one-way ANOVA technique was used to determine whether there was a relationship between the averages at the level of significance. Results and Discussion When the data were processed, scores obtained from the students' Violence Tendency Scale were subjected to item analysis according to the difference between the upper and lower groups. After the 27% of the upper and lower groups were identified, the students were divided into three categories: 'intense tendency towards violence', 'tendency towards violence' and 'nontendency towards violence'. When the scores of the categories are evaluated, it is seen that the students in the range of 20-29 points are in the group with no tendency to violence; It was determined that the students in the age range of 30-36 constituted a group with a tendency to violence and the students in the range of 37-60 were highly prone to violence. There was no violence tendency in the students who were in the group of 19,1% (n = 112) of the research results. However, 35.1% of the students (n = 206) were prone to violence; And 45.8% (n = 269) were found to be more prone to violence. It is very striking that 80.9% (n = 475) of the non-violent group are out of the group. According to Anova analysis, it was determined that development was related to the level of meaningfulness between the subgroups except for openness and the tendency to violence. According to this, between the tendency of violence and neuroticism, compatibility and self-discipline, p =, 000; There is a significant relationship between extroversion and p = 005. Because of the analysis, there was no significant relationship between the developmental clearance and the tendency to violence.
PDF

___

  • Allport, G. W. (1961). Pattern and growth in personality. New York: Holt, Rinehart and Winston.
  • Antrim, L. (2010). Rumi, Celaladin. D. Leeming , K. Madden, & S. Marlan içinde, Encyclopedia of Psychology and Religion (Cilt 2, s. 795-797). New York: Sprenger Reference.
  • Astley, J. (2009). The Psychology of Faith Development. M. de Souza, L. Francis, J. O'Higgins-Norman, & D. Scott içinde, International Handbooks of Religion and Education for Spirituality. London, New York: Springer. doi:10.1007/978-1-4020-9018-9 13
  • Ayan, S. (2006). Şiddet ve Fanatizm. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 7(2), 191-209.
  • Balkıs, M., Duru, E., & Buluş, M. (2005). Şiddete Yönelik Tutumların Özyeterlik, Medya, Şiddete Yönelik İnanç, Arkadaş Grubu ve Okula Bağlılık Duygusu İle İlişkisi. Ege Eğitim Dergisi, 6(2), 81-97.
  • Basım, H., Çetin, F., & Tabak, A. (2009). Beş Faktör Kişilik Özelliklerinin Kişilerarası Çatışma Yaklaşımıyla İlişkisi. Türk Psikoloji Dergisi, 24(63), 20-34.
  • Bilgin, N. (2003). Sosyal Psikoloji Sözlüğü. İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
  • Budak, S. (2005). Psikoloji sözlüğü. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
  • Burger, J. M. (2006). Kişilik: Psikoloji Biliminin İnsan Doğasına Dair Söyledikleri. İstanbul: Kaknüs Yayınları.
  • Chan, M., Clark, H., & Fedotov, Y. (2014). Global Status Report on Violence Prevention . Genova: World Health Organization.
  • Cüceloğlu, D. (1991). İnsan ve Davranışı, Psikolojinin Temel Kavramları. Ankara: Remzi Kitabevi.
  • Çayır, C., & Çetin, Ö. (2011). Din ve Şiddet Üzerine Psikolojik Bir Yaklaşım. Dicle Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 13(1), 1-34.
  • Çetinkaya, S. K. (2013). Üniversite Öğrencilerinin Şiddet Eğilimlerinin ve Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Tutumlarının İncelenmesi. Nesne, 1(2), 21-43.
  • Doğan, T. (2013). Beş Faktör Kişilik Özellikleri ve Öznel İyi Oluş. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 14(1), 56-64.
  • Dykstra, C. (1986). What Is Faith?: An Experimental in the Hypotetical Mode. C. Dykstra, & S. Parks içinde, Faith Development and Fowler (s. 45-64). Alabama: Religious Education Press.
  • Fowler, J. (1976). Stages in Faith: The Structural-Developmental Approach. T. Hennessy içinde, Values and Moral Education (s. 173-211). New York: Paulist Press.
  • Fowler, J. (1986). Faith and the Structuring of Meaning. C. Dykstra, & S. Parks içinde, Faith Development and Fowler. Birmingham, Alabama: Religous Education Press.
  • Fowler, J. (1987). Faith Development and Pastoral Care. Philadelphia: Fortress Press.
  • Fowler, J. (1990). Faith development research. R. J. Hunter içinde, Dictionary of Pastoral Care and Counseling (s. 399-401). Nashville: Abingdon Press.
  • Fowler, J. (1991). Stages in Faith Consciousness. New Directions For Child Development, 52(Summer), 27-45.
  • Fowler, J. (1991a). The Vocation Of Faith Developmental Theory. J. Fowler, K. Nipkow, & F. Schweitzer içinde, Stages Of Faith And Religious Development: Implications For Church, Education, And Society (s. 19- 37). New York: Crossroad Publishing.
  • Fowler, J. (1991b). Weaving the New Creation: Stages of Faith and The Public Church. New York: Harper Collins.
  • Fowler, J. (1992). Faith, Liberation and Human Development. J. Astley, & L. Francis içinde, Christian Perspectives on Faith Development: A Reader (s. 3-14). Michigan: Eerdmans Publishing.
  • Fowler, J. (1995). Stages of Faith: The Psychology of Human Development and The Quest for Meaning. New York: Harper & Row.
  • Fowler, J. (2000). Becoming Adult, Becoming Christian: Adult Development And Christian Faith. San Francisco: Jossey-Bass.
  • Fowler, J. (2001). Faith Development Theory and the Postmodern Challenges. The International Journal For The Psychology Of Religion, 11(3), 159-172.
  • Fowler, J. (2004). Faith Development At 30: Naming The Challenges of Faith in A New Millennium. Religious Education, 99(4), 405-421.
  • Fowler, J., & Dell, M. L. (2006). Stages of Faith From Infancy Through Adolescence: Reflections on Three Decades of Faith Development Theory. E. Roehlkepartain, P. E. King, L. Wagener , & P. Benson içinde, The Handbook of Spiritual Development in Childhood and Adolescence (s. 34-45). California: SAGE Publications.
  • Fowler, J., & Keen, S. (1985). Life Maps: Conversations on the Journey of Faith. Texas: Waco Word Books.
  • Gençoğlu, C., Kumcağız, H., & Ersanlı, K. (2014). Ergenlerin Şiddet Eğilimine Etki Eden Ailevi Faktörler. Turkish Studies, 9(2), 639-652.
  • Gottlieb, E. (2012). Dini Düşüncenin Gelişimi. (C. Osmanoğlu, & M. Ulu, Dü) Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 12(1), 269-289.
  • Gottlieb, E. (2012). Dini Düşüncenin Gelişimi. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 12(1), 269-289.
  • Harcar, T., Çakır, Ö., Sürgevil, O., & Budak, G. (2008, Eylül-Aralık). Kadına Yönelik Şiddet ve Türkiye'de Kadına Yönelik Şiddetin Durumu. Toplum ve Demokrasi, 2(4), 51-70.
  • Hart, J., Limke, A., & Budd, P. (2010). Attachment and Faith Development. Journal of Psychology and Theology, 38(2), 122-128.
  • Haskan Avcı, Ö., & Yıldırım, İ. (2014). Ergenlerde Şiddet Eğilimi, Yalnızlık ve Sosyal Destek. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(1), 157-168.
  • Haskan, Ö., & Yıldırım, İ. (2012). Şiddet Eğilimi Ölçeği'nin Geliştirilmesi. Eğitim ve Bilim, 37(163), 166-177.
  • Jansen, H. A., Yüksel, İ., & Çağatay, P. (2009). Türkiye'de Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet. Ankara: T.C. Başbakanlık Kadın Statüsü Genel Müdürlüğü.
  • Karabacak, K., Ekşioğlu, S., Öztunç, M., Başçiçek, F., Soydan, E., & Yaşar, V. (2015). Lise Öğrencilerin Zorbalık Davranışları. Route Educational and Social Science Journal, 2(2), 365-377.
  • Karahan, T. F., Sardoğan, M. E., Gençoğlu, C., & Yılan, G. (2006). Lise Öğrencilerinde Trafik, Madde Kullanımı ve Toplumsal Konumla İlgili Risk Alma Davranışı. Eğitim ve Bilim, 31(142), 72-79.
  • Kayaalp, L. (2008). Ergenlikte Kimlik İfadesi Olarak Şiddet. İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri, (s. 33-39). İstanbul.
  • Kızmaz, Z. (2006). Şiddetin Sosyo-Kültürel Kaynakları Üzerine Sosyolojik Bir Yaklaşım. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(2), 247-267.
  • Kocacık, F., & Çağlayandereli, M. (2009). Ailede Kadına Yönelik Şiddet: Denizli İli Örneği. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(2), 24-43.
  • Köknel, Ö. (2000). Bireysel ve Toplumsal Şiddet. İstanbul:: Altın Kitaplar Yayınevi.
  • Krug, E. G., Dahlberg, L. L., Mercy, J. A., Zwi, A. B., & Lozano, R. (2002). World Report on Violence and Health. Geneva: World Health Organization.
  • Larsen, R. J., & Buss, D. M. (2008). Personality Psychology: Domains of Knowledge About Human Nature (4. b.). Boston: McGraw-Hill Higher Education.
  • Loewenthal, K. M. (2000). The Psychology of Religion. Oxford: OneWorld.
  • Maltby, J., Day, L., & Macaskill, A. (2010). Personality, Individual Differences, and Intelligence. Harlow: Pearson Education Limited.
  • Masaroğulları, G., & Koçakgöl, M. (2011). Psikoloji Sözlüğü. Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Matsumoto, D. (2009). The Cambridge Dictionary of Psychology. New York: Cambridge University Press.
  • Matthews, G., Deary, I. J., & Whiteman, M. C. (2009). Personality Traits. Cambridge: Cambridge University Press.
  • Morgan, C. T. (2011). Psikolojiye Giriş. Konya: Eğitim Akademi Yayınları.
  • Moses, R. (1996). Şiddet Nerede Başlıyor? Cogito, 6-7(Kış-Bahar), 23-27.
  • Nelson, E. (1992). Does faith develop? An evaluation of Fowler's Position. J. Astley, & L. Francis içinde, Christian Perspectives on Faith Development: A Reader (s. 62-76). Michigan: Eerdmans Publishing.
  • Neukrug, E. (2012). The World of the Counselor: An Introduction to the Counseling Profession (4. b.). Belmont: Brooks/Cole.
  • Özerkmen, N. (2012, Ocak-Şubat). Toplumsal Bir Olgu Olarak Şiddet. Akademik Bakış Dergisi(28), 1-19.
  • Özgür, G., Yörükoğlu, G., & Arabacı, L. B. (2011). Lise Öğrencilerinin Şiddet Algıları, Şiddet Eğilim Düzeyleri ve Etkileyen Faktörler. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 2(2), 53-60.
  • Parker, S. (2006). Measuring Faith Development. Journal of Psychology and Theology, 34(4), 337-348.
  • Parker, S. (2010). Research in Fowler's Faith Development Theory: A Review Article. Review Of Religious Research, 51(3), 33-252.
  • Plotnik, R. (2009). Psikoloji'ye Giriş. İstanbul: Kakniüs Yayınları.
  • Streib, H. (2001). Faith Development Theory Revisited: The Religious Styles Perspective. The International Journal for the Psychology of Religion, 11(3), 143-158.
  • Streib, H. (2005). Faith Development Research Revisited: Accounting for Diversity in Structure, Content, and Narrativity Of Faith. International Journal for the Psychology of Religion, 15(2), 99-121.
  • Tatlılıoğlu, K., & Küçükköse, İ. (2015). Türkiye'de Kadına Yönelik Şiddet: Nedenleri, Koruma, Önleme ve Müdahale Hizmetleri. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(13), 194-209.
  • Ulu, M. (2013). Dindarlığın Tanımı, Boyutları ve Ölçülmesi Üzerine Psikolojik Bir Araştırma -Erciyes Üniversitesi Öğrencileri Örneği-. Kayseri: Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Ulu, M. (2013). James W. Fowler'e Göre İnanç ve İnancın Yapısal Modeli. Bilimname: Düşünce Platformu, 2013/2(XXV), 157-168.
  • VandenBos, G. R. (2015). APA Dictionary of Psychology (2 b.). Washington: American Psychological Association. ? ? ?
Bilimname-Cover
  • ISSN: 1304-1878
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 2003
  • Yayıncı: -
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

KİŞİLİK VE ŞİDDET İLİŞKİSİ ÜZERİNE PSİKOLOJİK BİR ARAŞTIRMA

Mustafa ULUA

KADINA YÖNELİK ŞİDDET İLE DİNİ DÜNYA GÖRÜŞLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Meryem Berrin BULUTA

DİNSEL ŞİDDET BAĞLAMINDA SETA'NIN "ALMANYA'DA İSLAMOFOBİ 2015" RAPORUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ

Sıddık AĞÇOBANA

DİNSEL ŞİDDET KAPSAMINDA METİN, BAĞLAM VE YORUM İLİŞKİSİ

Kadir ALBAYRAKA

ÇOCUKLARIN AİLE İÇİNDE ŞİDDETE MARUZ KALMALARI VE DİNDARLIKLARI ÜZERİNE AMPİRİK BİR ARAŞTIRMA

Yasemin DAVARCIA, Hasan KAYIKLIKB

KUR'AN, YORUM VE ŞİDDET MESELESİ

Mustafa ÖZTÜRKA