İSLAM VE DİĞER MEDENİYETLERİN ENGELLİYE BAKIŞI

Yalnız bizim dilimiz Türkçe'de değil diğer birçok dilde de engelli ve engellilik anlamına gelen birden fazla sözcük bulunmaktadır. Arapçada' da engellileri isimlendirmede zaman zaman farklı kelimeler kullanılmıştır. Özürlü insanların, herkes gibi eşit hak ve hukuka sahip olmaları insan olarak en doğal haklarıdır. Fakat, bu tür insanlar sahip oldukları özürlerinden dolayı temel ihtiyaçlarını karşılamada sayısız zorluklar ve güçlüklerle karşılaşmaktadırlar. Bu kişiler, karşılaştıkları engeller sebebiyle kendilerini yalnız hissetmelerinin yanında, içinde yaşadıkları toplum tarafından yanlış anlaşıldıklarını düşünmektedirler. Geçmişten günümüze engellilere karşı negatif ayrımcılık, istismar, dışlanma, bir eğlence aracıymış gibi kullanma ve benzeri kötü davranışlar reva görülmüştür. Mesela tarih boyunca bazı ırklar örneğin; zenciler, Yahudiler, kadınlar, etnik ve dinsel gruplara mensup kişilerin maruz kaldıkları haksızlıklar basın yayın organları tarafından daha etkin olarak dillendirilmeye başlanmıştır. Antik çağdan 16. ve 17. asra kadar engelliliğin başlıca sebebi, çevrede var olduğu kabul edilen kötü ruhlar, şeytanlar ve bunların olumsuz etkileridir. Bazı filozofların ileri sürdüğü gibi, yeryüzündeki canlı varlıklar sıralamasında engelliler en alt tabakada gösterilmişlerdir. Biz, bu makalemizde engelliler ki hakkında çözüm önerilerimize geçmeden önce, Antik tarihe bakıp bu insanların içinde yaşadıkları toplumlar tarafından mâruz bırakıldıkları menfi davranış ve tutumları göz önüne getirerek günümüzdeki konumlarıyla bir kıyaslama imkânı da bulma fırsatı yakalamış olacağız ve kısaca da olsa eski medeniyetlerde, İslam medeniyetinde ve ayrıca Selçuklulardan günümüzde ülkemizdeki engellilerin durumlarından bahsedeceğiz

FROM THE PERSPECTIVES OF ISLAM AND OTHER CIVILIZATIONS: THE PEOPLE WITH DISABILITIY

Not only in our Turkish language but also in the other languages there are several terms and words that meanings disabled and disability. It is also used different words that means the disabled people in Arabic. The people with disabilities must have equal rights and rule of law as well as every body. It is the most natural rights as human beings like everyone else. But unfortunately these people have been facing numerous challenges and difficulties in their daily lives because of their disability. For example: throughout the history suffered persons some breeds such blacks, and Jews, and women, belonging to religious groups or e.t.c. by injustices have been expressed by the publications more effectively. The main cause of disability from ancient times until the 16th and 17th centuries, the evil sprits that are considered in around, demons and the effects of these negative. Some philosophers put forward that in the ranking living beings all of the earth, disabilies are as substratum. In this article it is examined the negative attitudes and behaviors of the societies against to the people with disabilities. We will be found the possibility and opportunity to make a comparison of those attitudes with the current position of those behaviors today. In addition it is dealt with the social situation of people with disabled people since the beginning of the ancient times to the present day specially Seljuk period and Islamic civilization of today. We will be offered some solutions related to current problems about them

PDF

___

BEŞER, Faruk, “Medeniyetiniz Varsa Engellilerinizde Olacaktır,” 14.12.2012, Yeni Şafak.
BEYHAKÎ, Ebu Bekr Ahmed,es-Sünenü’l-Kübrâ, Haydarabât, 1353 /1934.
EBÛ UBEYD, Kasım b. Selâm, “el-Emvâl”, thk. M. Halil Hiraş, Kahire, 1969.
EBÛ ZEHRÂ, Muhammed, “et-Tekâfüli’l-İçtimâİ fi’l-İslam,” Kahire, Daru’lFikr, ts.
EBUNNASR, Mithat Muhammed, “Te’hîl ve Riâyeti’l-İâka”, Kahire, 2004.
EFENCERİ, Yahya, “el-Etfâl Zevi’l-İhtiyâcâti’l-Hâssa”, Dımeşık, 1999.
el-EZHERÎ, Abdü’s-Semi’ el-Übey, “Cevâhiru’l-İklîl,” Mısır, 1332.
IMÂRA, Muhammed, “Ömer b. Abdülazîz”, Kahire, ts.
İBN ÂBİDÎN, Muhammed Emin, “Hâşiyetü Reddi'l-Muhtâr aleâ'd-Dürri'lMuhtâr,” Mısır, 1386 .
İBN HÜMAM, Kemalüddin Muhammed, “Şerhü Fethü’l-Kadir,” Mısır, 1977, 2. Baskı.
İBN SA’D, Muhammed b. Sa’d el-Haşimi, “et-Tabakâtü’l-Kübrâ”, Beyrut, 1377.
İBN HANBEL, Ahmed, El-Müsned, Beyrut, 1389.
KADDÛMÎ, Mervan, “Hukuku’l-Muâk Fi’ş-Şeriati’l-İslamiyyeti”, Mecelletü Camiati’n-Necâh Li’l-Ebhâs, (sos.bilm.), sayı: 18, 02, 2004.
KAZZÂFÎ, Muhammed Ramazan, “Sikolojiyyeti el-İâka”, Cenzûr, Libya, 1988.
MACHA, Elliy, Disabled People and Discrimination, A Global Overview, www.wcc- coe.org. MALHOTRA, Ravi, The Politics of the Disability Rights Movements, vol: 8 no: 3 (new series) whole no: 31, 2001.
MERDÂVÎ, Alâuddin Ali b. Süleyman, “el-İnsâf fi Ma’rifeti mine’l-Hilâf,” thk. M. Hamid el-Fıkhi, 2. baskı. MUSA, Reşat, “Buhûsun fi Sikolojiyyeti’l-Muâk”, Kahire, 2001.
NEMR, Abdülmünı’m,“İslâmün Lâ Şüyuı’yye”, Mektebetü’l- Garib, 1976.
NEVEVÎ, Muhyiddin b. Şeref, “el-Mecmu‘,” Dımeşk, ts.
er-RÂZÎ, Muhammed b. Ebî Bekr, Mutâru’s-Sıhâh, İst. 1967 . TABERÎ, Ebu Ca’fer M. b. Cerir, “Tarihu’t-Taberî”, thk. M. Ebu’l-Fadl İbrahim. Mısır, 1961.
TURAN, Osman, “Selçuklular Tarihi ve Türk-İslâm Medeniyeti”, İst. 1969, 2. baskı.