Boethıus’un Felsefenin Tesellisi İsimli Eserinde İnsanın Mutluluğu ve Felsefe’nin İşlevi

Öz Boethius’un (480-524) Felsefenin Tesellisi isimli eseri bir takım suçlamalarla ölüm cezasına çarptırılan ve acı bir şekilde öldürülen Boethius’un sürgündeki mahkûmiyet döneminde içinde bulunduğu mutsuzluk, keder hali karşısında “felsefe” de sükûnet, huzur arayışını anlatan, teselli türünden bir eserdir. Aslında Boethius, Teselli’de kendi kişisel mutsuzluklarını ve ruhsal hüzünlerini, felsefi bir bakış açısı ile irdeleyip bunlara teselliler sunarken, genel olarak insanın mutsuzluk nedenleri ve onun gerçek mutluluğu nasıl elde edebileceği hakkında önemli değerlendirmeler yapmaktadır. O, insanların bu dünya hayatında gerçekten mutlu olabilmesi için, insanın kendini bilmesinin, insan için gerçekten değerli olan şeylerin neler olduğunu bilmesinin, dünya ve hayatın nasıl yönetildiğine dair doğru bir kavrayışa sahip olmasının ve insanın kendi arzu ve tutumlarını bunlara uygun hale getirmesinin önemine dikkat çekmiştir.  Ona göre, insan felsefi tefekkürle kendisinin Tanrısal kökenli ve ölümsüz bir varlık olduğunu tam manası ile idrak edince, artık kendisinin dışındaki, fani şeyler olan zenginlik, makam, şöhret gibi dünyevî şeylerin, insan için gerçekten değerli olmadığını ve gerçek mutluluk kaynağı olmadığını kavrar. Ve bu kavrayış onun bunları kaybetmekten dolayı aşırı derecede üzülmesini engeller. Diğer taraftan gerçek mutluluğun bunlarda olamayacağını kavramak insanı bu fâni şeyler yerine kendi içine, ruhsal iyiliklere, erdemlere ve her türlü varlığın, kendi ruhunun ve her türlü iyiliğin kaynağı olan Tanrı’ya yönelmesini sağlamaktadır. Böylece insan yanlış yerlerde aradığı gerçek mutluluğu, ruh huzurunu bunlarda bulacaktır. Sonuçta insanın mutluluğu açısından çok önemli etkileri olan tüm bu kavrayışlara felsefi tefekkürle ulaşılmış olmasının, felsefenin insanın pratik hayatı açısından önemini teyit ettiği söylenebilir. 

___

Akgün, Tuncay. “Boethius’ta Tanrı, Sıfatları ve Teleolojik Delil”. Dini Araştırmalar 18/46 (Haziran 2015): 126-147.

Boethius. Consolation of Philosophy. Trc. Joel C. Relihan. Indianapolis: Hackett Publishing Company, 2001.

Boethius. Consolation of Philosophy. Trc. David R. Slavitt. Massachusetts: Harvard University Press, 2008.

Boethius. Felsefenin Tesellisi. Trc. Çiğdem Dürüşken. İstanbul: Kabalcı Yayıncılık, 2011.

Chadwick, Henry. Boethius; The Consolations of Music, Logic, Theology, and Philosophy. New York: Oxford University Press, 1981.

Çetin, İsmail. “Boethius’ta Tanrı’nın Bilgisi ve İnsan Hürriyeti”. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Degisi 12/2 (2003): 133-145.

Danuta Shanzer. “Interpreting the Consolation”. The Cambridge Companion to Boethius. Ed. John Marenbon. 228-254. New York: Cambridge University Press, 2009.

Descartes. Metot Üzerine Konuşma. Trc. Mehmet Karasan. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi, 1986.

Dürüşken, Çiğdem. “Sunuş”. Felsefenin Tesellisi. Ed. Çiğdem Dürüşken. 11-39. İstanbul: Kabalcı Yayınevi, 2011.

Gazzalî. İhya-u Ulumud Din. Beyrut: Darul İbn-i Hazm, 2005.

Glasscock, Allison H.. The Complications of Philosophy: Fortune, Happiness, Evil, and Free Will in Boethius’ Consolation of Philosophy. Monmouth: Western Oregon University Press, 2010.

Leibniz. Theodicee. Trc. Levent Özşar. Bursa: Biblos yayınları, 2009.

Magee, John. “The Good and Morality: Consolatio 2–4”. The Cambridge Companion to Boethius. Ed. John Marenbon. 181-206. New York: Cambridge University Press, 2009.

Marenbon, John Boethius. New York: Oxford University Press, 2003.

Platon. Devlet. Trc. Selahattin Hilav. Ankara: EOS Yayınevi, 2007.

Platon. Gorgias. Trc. Melih Cevdet Anday. İstanbul: Remzi Yayınevi, 2012.

Platon. Phaidon. Trc. Hamdi Ragıp ATADEMİR. Ankara: EOS Yayınevi, 2007.

Platon. Sokrates’in Savunması. Trc. Yunus Bakihan Çamurdan. Ankara: EOS Yayınevi, 2007.

Platon. Timaios. Trc. Erol Güney - Lütfi Ay. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi, 1997.

Relihan, Joel C. “Introduction”. Consolation of Philosophy. x-xviii. Indianapolis: Hackett Publishing Company, 2001.

Springgay, Heather. “The Consolation of Philosophy”. Anthós (1990-1996) 1/5 (1996): 47-54.