2017

II. Dünya Savaşı'nda Alman İşgali Altındaki Ülkelere Türkiye Üzerinden Yapılan Yardımlar

Birinci Dünya Savaşı'nın çözümlenememiş meseleleri Avrupa'yı kısa bir süre sonra yeniden büyük bir savaşın eşiğine getirmiştir. Türkiye, dünyayı hızla saran bu savaşta yer almamak için elinden geleni yapmıştır. Özellikle dönemin Cumhurbaşkanı İsmet İnönü Türkiye'nin mutlaka savaş dışında kalması gerektiğini savunmaktaydı. Bu yüzden savaşın başında Müttefikler ile bir anlaşma yapmak zorunda kalmasına ve onların, savaşın başından sonuna kadar tüm ısrarlarına rağmen ustalıklı bir politika ile ülke savaşa sokulmamıştır. Türkiye, savaşın dışında kalmak için ısrar etse de Müttefiklerden gelen insani yardım taleplerine sessiz kalmamıştır. Almanya'nın işgal ettiği topraklardaki asker ve sivillere insani yardım gönderilmesine aracılık etmiştir. Bu insani yardımlar Kızılay kurumu aracılığıyla yapılmıştır. Ayrıca binlerce sivil ve asker mülteci Türkiye'ye sığınmış, yine Türk topraklarında ve karasularında pek çok esir değişimi yapılmıştır. Müttefikler, Türkiye'nin bu konudaki gayretlerinden övgüyle söz etmişlerdir

Aids Made Through Turkey to The Countries Under The Invasion of Germany in The Second World War

The disputes of the First World War that couldn’t be solved brought Europe again on the brink of a great war shortly after. Turkey made every effort not to take part in the war spreading fast all around the World. Especially the President of the time İsmet İnönü, argued that Turkey should absolutely stay out of the war. Therefore, despite of being obliged to make an agreement with the Allies at the beginning of the war and of all their insistence from the beginning till the end of the war, the country didn’t go into war with a brilliant policy. Although insisting on remaining out of the war, Turkey didn’t keep quiet about the humanitarian aid demands from the Allies. Turkey mediated that humanitarian aid was sent to the soldiers and civilians in the territories invaded by Germany. These humanitarian aids were made through the Red Crescent in Turkey. Furthermore, thousands of refugees ,civilian and soldier, took refuge in Turkey, and plenty of prisoners of war were exchanged also in the Turkish territories and territorial waters. The Allies spoke of the efforts of Turkey in this matter with praise.

PDF

___

Yalçın, Osman (2011). “İkinci Dünya Savaşında İsmet İnönü ve Churchill Arasında Yapılan Adana Görüşmesi”. Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi 47: 701-731.

Utkugün, Ceren (2016). “İkinci Dünya Savaşı Yıllarında Türkiye’den Yunanistan’a Yapılan İnsani Yardım Faaliyetleri”. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 18 (2): 199-219.

Turan, Şerafettin (2003). İsmet İnönü Yaşamı, Dönemi ve Kişiliği. İstanbul: Bilgi Yayınevi.

Koçak, Cemil (1991). Türk- Alman İlişkileri (1923- 1939). Ankara: TTK Basımevi.

Koç, Nurgün (2013). Türk Kültür Tarihi İçerisinde Köy Enstitüleri. İstanbul: İdeal Kültür Yayıncılık.

Keser, Ulvi (2008). Yunanistan’ın Büyük Açlık Dönemi ve Türkiye. İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayıncılık.

Karakaş, Nuri (2010). “İkinci Dünya Savaşı Yıllarında Türkiye’nin Krom Satışı ve Müttefik Politikaları”. Tarih İncelemeleri Dergisi 25 (2): 447-482.

(2009). Günlükler (1906- 1948). C. II. Haz. Yücel Demirel. İstanbul: YKY.

Karabekir, Kâzım (2001). Tarih Boyunca Türk- Alman İlişkileri. Haz. Orhan Hülagü ve Ömer Hakan Özalp. İstanbul: Emre Yayınları.

Kalemli, Hüseyin ve Ufuk Erdem (2011). “II. Dünya Savaşı Sırasında Türkiye’nin Yunanistan’a Kurtuluş ve Dumlupınar Vapurları ile Gönderdiği İnsani Yardımlar”. A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi 46: 205-236.

İnönü, İsmet (2008). Defterler (1919- 1973). C: I. Haz. Ahmet Demirel. İstanbul: YKY.

Erkin, Feridun Cemal (1987). Dışişlerinde 34 Yıl Anılar- Yorumlar. C. I. Ankara: TTK Basımevi.

Ekinci, Necdet (2002). “İnönü Dönemi ve İkinci Dünya Savaşı Yılları”. Türkler Ansiklopedisi. C. XVI. Ankara. 1279-1371.

Çelik, Recep (2009). “I. Dünya Savaşı Sonrası Türk-Alman İlişkilerinde Benzer Yönler ve Durumlar”. I. Uluslar arası Tarihi ve Kültürel Yönleriyle Türk- Alman İlişkileri Sempozyumu. 8-10 Ekim. 148-158.

Çapa, Mesut (2010). Kızılay (Hilâl-i Ahmer) Cemiyeti (1914-1925). Ankara: Türkiye Kızılay Derneği.

Çalık, Ramazan (2002). “Türk- Alman İlişkileri (1923- 1945)”. Türkler Ansiklopedisi. C. XVI. Ankara. 1503-1521.

Bowen, Wayne (2002). “Türkiye ve İkinci Dünya Savaşı: Taraflı Fakat Savaşmayan Ülke”. Türkler Ansiklopedisi. C. XVI. Ankara. 1486-1502.

Biber, Tuğba Eray (2012). “Kızılay Arşiv Belgelerine Göre 1940- 1942 Yılları Arasında Türkiye’den Yunanistan’a Yardımlar”. Türk Dünyası Araştırmaları 201: 1-29.

Aydemir, Şevket Süreyya (2009). İkinci Adam 1938- 1950. C: II. İstanbul: Remzi Kitabevi.

Armaoğlu, Fahir ve Soysal, İsmail (1999). “Türkiye’nin Hitler Almanyası İle İlişkileri (1933-1941)”. Çağdaş Türk Diplomasisi: 200 Yıllık Süreç. Ankara: TTK Basımevi. 297-307.

Armaoğlu, Fahir (1993). 20. Yüzyıl Siyasi Tarihi 1914- 1990. C. I. Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.

Aras, Tevfik Rüştü (1968). Görüşlerim. İstanbul: Yörük Matbaası.

Akgün, Seçil Karal ve Murat Uluğtekin (2001). Hilal-i Ahmer’den Kızılay’a II. Ankara: Türk Hava Kurumu Basımevi İşletmeciliği.

Telif Eserler: Akandere, Osman ve Hasan Ali Polat (2009). “II. Dünya Savaşı Yıllarında Almanya’nın Türkiye’ye Baskısı ve Savaşın İçerisine Çekme Gayretleri”. Das Erste Internationale Symposium Zu Den Deutsch- Türkischen Historichen und Kulturellen Beziehungen. 8- 10 Oktober.

T.B.M.M. Zabıt Ceridesi, İ: 45, C: 1, 20.4.1944.

T.B.M.M. Zabıt Ceridesi, İ: 36, C: 1, 31.3.1944.

B.C.A., 030.0.010.178.234.32.

B.C.A., 030.0.010.179.236.2.

B.C.A., 030.0.010.117.814.2.

B.C.A., 030.0.010.117.815.16.

B.C.A., 030.0.010.117.815.6.

B.C.A., 030.0.010.117.815.1.

B.C.A., 030.0.010.117.813.12.

B.C.A., 030.0.010.55.368.12.

B.C.A., 030.0.010.55.367.48.

B.C.A., 030.0.010.55.367.47.

B.C.A., 030.0.010.55.367.44.

B.C.A., 030.0.010.55.367.41.

B.C.A., 030.0.010.179.236.2.

B.C.A., 030.0.010.117.815.23.

B.C.A., 030.0.001.60.368.7.

B.C.A., 030.0.010.232.563.31.

B.C.A., 030.0.010.178.233.20.

B.C.A., 030.0.010.232.561.23.

B.C.A., 030.0.010.178.234.28.

B.C.A., 030.0.010.178.234.30.

B.C.A., 030.0.010.178.234.22.

B.C.A., 030.0.010.178.234.25.

B.C.A., 030.0.010.178.234.19.

B.C.A., 030.0.010.178.234.22.

B.C.A., 030.0.010.178.234.18.

B.C.A., 030.0.010.178.234.14.

B.C.A., 030.0.010.178.234.11.

B.C.A., 030.18.01.02.92.91.10.

B.C.A., 030.0.010.232.563.31.

B.C.A., 030.0.010.163.139.8.