İhvân-ı Safâ'nın Sanat Ontolojisi
İslam sanatının ve kültürünün zayıfladığının ve kendine özgü bir tarzı olup olmadığının tartışma konusu yapıldığı çağımızda, İslam sanatının köklerini yeniden keşfetmek ve tevhidi bir bütünlük içerisinde ele alma arzusunun doğması, çağdaş İslam düşüncesi adına olumlu bir gelişme olarak algılanmıştır. X. yüzyılda entelektüel bir hareket olarak Basra'da ortaya çıkan İhvân-ı Safâ, düşünce ve eserleriyle Doğu ve Batı dünyasına etkide bulunan ve haklarında çok sayıda çalışma yapılan bir felsefe okuludur. Bu çalışmada, aynı zamanda bir sanat Kulübü olarak ta kabul edilen ve eserlerini sanatsal bir form inceliğinde yazan İhvân-ı Safâ'nın sanat anlayışı ontolojik ve antropolojik bir zeminde, modern sanat ontolojisinin çıkış noktalarını da dikkate alarak tartışılmaktadır
The Art Ontology of İhvan-ı Safâ
In our age, in which the art and culture of Islam is weakenedand it is discussed whether it has an own style, theaspiration to rediscover the roots of Islamic art and totreat them in a tawhid framework is perceived a positivedevelopment in terms of the Islamic thought. Arising asan intellectual movement in Basra, Ikhwan al-afa İS aschool of philosophy with impact in East and West, withmany studies on them. In this study, the art understandingof Ikhwan al-Safa is discussed on ontological andanthropological grounds from some of the challengingperspectives of modern ontology of art.
___
- Ayvazoğlu Beşir (1982). Aşk Estetiği. Ankara: Birlik Yay.
- Wright, Owen (2008). “Music and Musicology in the Rasâ’il İkhwân al- Safâ”. Epistles
of the Brethren of Purity, The Ikhwân al Safâ and their Rasâ`il An Introduction.
Ed. Nader El –Bizri. Oxford: Oxford Press. 214-247.
- Uysal, Enver (1998). İhvân-ı Safa Felsefesinde Tanrı ve Âlem. İstanbul: Marmara Üniversitesi
İlahiyat Fakültesi Yayınları.
- (2014). Sanat Ontolojisi. İstanbul: İnkılap Yayınevi.
- Tunalı, İsmail (2011). Estetik. İstanbul: Remzi Kitapevi.
- Townsend, Dabney (2002). Estetiğe Giriş. Çev. Sabri Büyükdüvenci. İstanbul: İmge
Kitabevi.
- Tokat, Latif (2015). “Varoluşun Estetik Boyutu ve Din”. İslam ve Sanat. İstanbul:
Ensar Yay. 123-145.
- Tepebaşılı, Fatih (2011). “Heidegger’e Göre Sanat ve Sanat Eserinin Kökeni”. Sanat
Eserinin Kökeni. Ed. Martin Heidegger. Çev. Fatih Tepebaşılı. Ankara.
- Ramahi, Kamal (2006). Quintern, Detlev, Qarmaṭen und Iḫwān aṣ-ṣafāʾ: Gerechtigkeitsbewegungen
unter den Abbāsiden und die universalistische Geschichtstheorie
- 1. Aufl. – Hamburg: Theorie und Praxis Ver.
- Onay, Hamdi (1999). İhvan-I Safâ’da Varlık Düşüncesi. İstanbul: İnsan Yay.
- (1996). Söyleşiler. Ed. Mahmut Erol Kılıç. İstanbul: İnsan Yay.
- Nasr, Seyyid Hüseyin (1992). İslâm Sanatı ve Mâneviyâtı. Çev. Ahmed Demirhan.
İstanbul:
- Mez, Adam (1968). Die Renaissance des Islam. Reprogr. Nachdr. der Ausg. Heidelberg
1922 - Hildesheim : Olms.
- Mengüşoğlu, Takiyettin (1992). Felsefeye Giriş. İstanbul: Remzi Kitabevi,
- Lahbabi, M. Aziz (1972). İslam Şahsiyetçiliği. Çev. İsmail Hakkı Akın. İstanbul:
Yağmur Yayınları.
- Koç, Turan (2009). İslâm Estetiği. İstanbul: İsam Yay.
- İkbal, Muhammed (1963). Şarktan Haber. Çev. Ali Nihat Tarlan. İstanbul.
- İhvânu’s-Safâ (1928). Rasāʾil Iḫwān aṣ-ṣafāʾ wa-ḫillān al-wafāʾ, Ziriklī, Ḫair adDīn
Ibn Maḥmūd az-. - Repr. of the ed. Bd.1, Kairo 1347/1928 - Frankfurt
am Main: (1999). Inst. for the History of Arabic-Islamic Science at the Johann
Wolfgang Goethe Univ.
- İhvânu’s- Safâ (1974). Rasāʾil Iḫwān aṣ-ṣafāʾ wa-ḫillān al-wafāʾ, ar-Risāla al-ǧāmiʿa:
tāǧ rasāʾil iḫwān aṣ-ṣafāʾ wa-ḫillān al-wafāʾ// Mastūr, ... al-taḥqīq
Musṭafā Ġālib - Beirut: 1394 h Dār Ṣādir.
- İhvân-ı Safâ (2014). İhvân-ı Safâ Risâleleri. C. I-IV Ed. Abdullah Kahraman. İstanbul:
Ayrıntı Yay.
- Ichwân as-Safâ (2005). Mensch und Tier vor dem König der Dschinnen, Aus den Schriften
der Lauteren Brüder von Basra. Alma Giese (Hg). Lenningen.
- Heidegger, Martin (1963). Die Ursprung des Kuntswerkes. Holzweg, Frankfurt am
Main: III. Vıttorıo Klostermann.
- Hartmann, Nicolai (1946). “Neue Ontologie in Deutschland”. İstanbul: İstanbul
Üniversitesi Felsefe Arkivi Dergisi 2/2-3: 1-50.
- Graber, Oleg (2004). İslam Sanatının Oluşumu. Çev. Nuran Yavuz. İstanbul: Kanat
Yay.
- Filiz, Şahin (2002). İlk İslam Hümanistleri –İhvan-Safa Topluluğu ve İnsan Felsefesi-.
Konya: 11 Eylül Yay.
- Eren, Mustafa (1997). Muhammed İkbal’e göre İnsanın Benliği ve Hürriyyeti. Lisans
Tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi.
- (1858). [Übers.]: Der Streit zwischen Mensch und Tier, ein arabisches Märchen
aus dem Schriften der lauteren Brüder, übers. Berlin
- (1871). Die Anthropologie der Araber im X. Jahrhundert n.Chr. Leipzig.
- Dieterici, Friedrich (1872). [Übers.]: Die Lehre von der Weltseele bei den Arabern
im X. Jahrhundert: being a German translation of the Rasāil Ikhwān aṣ-Ṣafā,
chapters 31 – 40, Reprint of the ed. Leipzig, Hinrichs,. Frankfurt am Main:
Inst. for the History of Arab.-Islamic Science, 1999, Vol. 24. Frankfurt am
Main: Publications of the Institute for the History of Arabic-Islamic Science,
Islamic philosophy.
- De Callataÿ, Godefroid (2008). “The Classification of Knowledge”. Epistles of the
Brethren of Purity. The Ikhwân al Safâ and their Rasâ`il An Introduction. Ed.
Nader El –Bizri. Oxford: Oxford Press.
- Çetinkaya, Yalçın (1995). İhvân-ı Safâ’da Müzik Düşüncesi. İstanbul: İnsan Yay.
- Çetinkaya, Bayram Ali (2003). İhvân-ı Safâ’nın Dinî ve İdeolojik Söylemi. Ankara:
Elis Yay.
- Can, Yılmaz ve Recep Gün (2009). İslam Sanatına Giriş. İstanbul: Dem Yay.
- Beydebâ-İbnü’l Mükaffa (2003). Kelîle ve Dimne. Çev: Said Aykut. İstanbul: Şule Yay.