Türkiye'de Hibrit Öğrenme Uygulamaları ve Etkileri: Bir Meta Analiz Çalışması

İçinde bulunduğumuz koronavirüs pandemi süreci nedeniyle farklı türdeki hibrit öğrenme uygulamalarına genel bir pencereden bakabilmek amacıyla çalışmaların ortak temalar altında toplanarak bir değerlendirme yapılması ihtiyacı oluşmuştur. Bu çalışma için, Türkiye'de, 2015- 2020 yılları arasında gerçekleşmiş 30 akademik çalışma seçilmiştir. Söz konusu çalışmalar 9 farklı tema ve 23 alt kavram çerçevesinde değerlendirilmiştir. Çalışmalarda, gerçekleştirilen hibrit uygulamaların tutumlara ve akademik başarılara olumlu etkileri gözlemlenmiştir. Nadir olarak cinsiyet faktörünün ve eğitim kademesinin etkisi gözlemlenmiştir. Bazı çalışmalarda hibrit öğrenme uygulamalarının öğrenmelerin kalıcılığı üzerinde etkisi gözlemlenmiş ancak uygulama sürecinin uzaması anlamlı etkileri ortadan kaldırmıştır. Fiziki mekân, süre ve maliyet gibi kısıtlamalar etkinliklerin verimli bir şekilde gerçekleşmesini engellemiş, bazen de eğitmenlerin bu etkinlikler için gerekli eğitim formasyonuna sahip olmamaları ve kendilerini yetersiz hissetmeleri olumsuz bir durum oluşturmuştur. Ayrıca uygulamalar için zaman kısıtlamaları ve notlandırmaların faaliyetleri eğitimin amacından uzaklaştırabileceği gözlemlenmiştir. Araştırma sonunda hibrit uygulamaların eğitim sisteminde etkin ve verimli bir şekilde uygulanabilmesi amacıyla, uygulama öncesinde tüm paydaşların ihtiyaçlarını ve taleplerini içerisine alan kapsamlı planlamaların yapılması gerekliliği ön plana çıkmış ve bu doğrultuda öneriler sunulmuştur.

Hybrid Learning Practices and Effects in Turkey: A Meta Analysis Study

Due to the coronavirus pandemic process we are in, it is necessary to make an evaluation by gathering the studies under common themes to look at different types of hybrid learning applications from a general perspective. For this study, in Turkey, 30 academic studies took place between the years 2015 to 2020 were selected. These studies were evaluated within the framework of 9 different themes and 23 sub-concepts. The positive effects of hybrid applications on attitudes and academic achievement have been observed in the studies. Rarely, the effect of gender factor and education level has been observed. In some studies, the effect of hybrid learning applications on the permanence of learning has been observed, but the prolongation of the application process eliminated the significant effects. Constraints such as physical space, time and cost hindered the efficient realization of the activities, and sometimes the trainers did not have the necessary training formation for these activities and felt themselves inadequate. In addition, it has been observed that time constraints and grading for applications can divert activities from the purpose of education. As a result of the research, the necessity of making comprehensive planning that includes the needs and demands of all stakeholders before the implementation in order to implement hybrid applications effectively and efficiently in the education system has come to the fore and recommendations have been made accordingly.

___

  • Ağgün, N. (2019). Harmanlanmış öğretimi beklenilenden az başarı göstermiş yabancı dil öğrenen öğrencileri için üretken becerilerde uyarlamak [Tailoring blended instruction to underachieving language learners in order to enhance their productive language skills]. (Yayımlanmamış doktora tezi). Çağ Üniversitesi, Mersin.
  • Akyol, Z. (2009). Examining teaching presence, social presence, cognitive presence, satisfaction and learning in online and blended course contexts. (Doctoral dissertation). Middle East Technical University, Ankara.
  • Alpago, H., & Alpago, D. O. (2020). Koronavirüs ve sosyoekonomik sonuçlar [Socio-economic consequences of coronavirus]. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, (8), 99-114.
  • Alshammari, M. T. (2020). An adaptive framework for designing secure e-exam systems. IJCSNS, 20(5), 189-196.
  • Aran, E. (2015). Yabancı dil ingilizce ders kitaplarının öğrenim yönetim sistemlerindeki harmanlanmış öğrenme aktivitelerinin analizi [An analysis of blended learning activities for learning management systems (LMSs) in efl course books]. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çağ Üniversitesi, Mersin).
  • Ash, K. (2012). Educators evaluate flipped classrooms. Education week, 32(2), 6-8.
  • Avcı, H. (2016). Yabancı dil olarak İngilizce bağlamında mobil- harmanlanmış işbirliğine dayalı öğrenme üzerine bir durum çalışması [A Case study on mobile-blended collaborative learning in an English as a foreign language (EFL) context]. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Bahçeşehir Üniversitesi, İstanbul.
  • Ayvar, İ. (2019). Etkili harmanlanmış öğrenme ortamının fen bilgisi öğretmen adaylarının bilimsel araştırma-sorgulama temalarını anlamaları üzerine etkisi [Effects of the effective blended learning environment on preservice science teachers' understandings of the aspects of scientific inquiry]. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Uşak Üniversitesi, Uşak.
  • Bağcı, H., & Yalın, H. İ. (2018). Harmanlanmış öğrenme ortamında denetim odağına göre uyarlanmış 5e öğrenme modelinin öğrencilerin akademik başarısına etkisi [The effects of 5e learning cycle model in adaptive blended learning environment to students’ academic success]. Journal of Theoretical Educational Science/Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 11(3), 562-585.
  • Balcı, E. (2017). Harmanlanmış öğrenme algısı: İngilizce hazırlık programında öğrenci ve öğretmen deneyimleri üzerine bir çalışma [Perceptions on blended learning: A study on student and instructor experiences in an English preparatory program]. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
  • Başol, H. Ç. (2017). Yabancı dil eğitiminde kültürlerarası iletişimsel yeterliliğinin harmanlanmış öğrenme yoluyla geliştirilmesi ve uygulanması [Developing and implementing an intercultural communicative competence framework through blended learning in foreign language education context]. (Yayımlanmamış doktora tezi). Çukurova Üniversitesi, Adana.
  • Baz, F. Ç. (2016). Web tabanlı bir uyarlanabilir çevrimiçi öğrenme ortamının harmanlanmış öğretim modeline uygun olarak tasarlanması ve öğrenci başarısına etkisi [Designing of adaptable web based online learning context in confirmity with the collated teaching model and its effect on student's success]. (Yayımlanmamış doktora tez). Mustafa Kemal Üniversitesi, Hatay.
  • Benay, Y. (2020). Harmanlanmış öğrenme ortamında 7. sınıf öğrencilerinin öğrenme düzeylerinin araştırılması (İzmir ili -Karşıyaka ilçesi Eren Şahin Eronat Ortaokulu örneği) [Investigation of the learning levels of 7th grade students in a blended learning environment (İzmir province -Karşıyaka district Eren Şahin Eronat Secondary School example)]. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Manisa Celal Bayar Üniversitesi, Manisa.
  • Bilgin, M. M. (2020). Bulut tabanlı harmanlanmış öğrenme ortamının meslek lisesi öğrencilerinin bilişsel yüklerine, başarılarına ve kalıcılığa etkisi [The effect of cloud-based blended learning environment on the achievement, persistency and cognitive load of students in vocational high schools]. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Bodur, A. G. (2019). Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi hazırlık okulu harmanlanmış öğrenme programının öğrenci ve öğretim elemanı bakış açısına dayalı değerlendirmesi [An evaluation of the blended learning program of Ankara Yildirim Beyazit University preparatory school based on students' and instructors' perspectives] (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Borenstein, M., Cooper, H., Hedges, L. V., & Valentine, J. C. (2019). Effect sizes for meta-analysis. Handbook of research synthesis and meta-analysis. New York: Russell Sage Foundation.
  • Boyacıoğlu, S. (2015). Özel bir kursta kullanılan harmanlanmış öğrenmenin değerlendirilmesi [The evaluation of blended learning in a private course] (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ufuk Üniversitesi, Ankara.
  • Bozkurt, A. (2020). Koronavirüs (Covid-19) pandemi süreci ve pandemi sonrası dünyada eğitime yönelik değerlendirmeler: Yeni normal ve yeni eğitim paradigması [Coronavirus (Covid-19) pandemic process and educational evaluations in the post-pandemic world: New normal and new education paradigm]. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 6(3), 112-142.
  • Bozkurt, D. Ö. A. (2015). Mobil öğrenme: her zaman, her yerde kesintisiz öğrenme deneyimi [Mobile learning: uninterrupted learning experience anytime, anywhere]. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 1(2), 65-81.
  • Budak, F., & Korkmaz, Ş. (2020). COVID-19 pandemi sürecine yönelik genel bir değerlendirme: Türkiye örneği [An overall evaluation for the Covıd-19 pandemic process: the case of Turkey]. Sosyal Araştırmalar ve Yönetim Dergisi, 1, 62-79.
  • Ceylan, V. K. (2015). Harmanlanmış öğrenme yönteminin akademik başarıya etkisi [Effect of blended learning to academic achievement] (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın.
  • Chick, R. C., Clifton, G. T., Peace, K. M., Propper, B. W., Hale, D. F., Alseidi, A. A., & Vreeland, T. J. (2020). Using technology to maintain the education of residents during the COVID-19 pandemic. Journal of Surgical Education, 77(4), 729-732.
  • Delialioğlu, Ö. (2004). Effectiveness of hybrid instruction on certain cognitive and affective learning outcomes in a computer networks course. (Yayımlanmamış doktora tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
  • Deniz, Ş. (2016). Ankara Üniversitesi Hazırlık Okulu öğrenci ve öğretmenlerinin harmanlanmış öğretimin uygulanmasına yönelik algı ve görüşleri: bir durum çalışması, yenilikçi ve yapılandırmacı bir perspektif [A study on the perceptions of the students and instructors towards the implementation of the blended e-learning at Ankara University Preparatory School EFL program: A case study, a suggestive constructivist perspective]. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ufuk Üniversitesi, Ankara.
  • Dinçer, S. (2014). Eğitim bilimlerinde uygulamalı meta-analiz [Applied meta-analysis in educational sciences]. Ankara: Pegem Yayıncılık.
  • Dursun, C. (2018). Sosyal medya destekli harmanlanmış öğrenme yönteminin öğrencilerin matematik başarılarına ve öz-yeterlik algılarına etkisinin incelenmesi [Examining the effect of social media supported blended learning method on students' mathematics achievements and self-efficacy perceptions]. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
  • Dürnel, A. (2018). 5.sınıf matematik dersinin harmanlanmış öğrenme ortamında işlenmesi: bir durum çalışması [Teaching 5th grade mathematics course in a blended learning environment: A case study]. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Bahçeşehir Üniversitesi, İstanbul.
  • Dziuban, C., Graham, C. R., Moskal, P. D., Norberg, A., & Sicilia, N. (2018). Blended learning: the new normal and emerging technologies. International Journal of Educational Technology in Higher Education, 15(1), 1-16. Er, A. G., & Ünal, S. (2020). Dünyada ve Türkiye’ de 2019 koronavirüs pandemisi [Coronavirus 2019 pandemic in the world and in Turkey]. Flora, 25(1), 1-8.
  • Erdoğan, N. (2019). Lise öğrencilerinin fizik dersinde harmanlanmış ve geleneksel öğretim yöntemine göre akademik başarılarının ve öz yeterlilik düzeylerinin değerlendirilmesi [Evaluation of academic achievements and self-efficiency perceptions of high school students according to blended and tradi̇ti̇onal teachi̇ng]. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Bahçeşehir Üniversitesi, İstanbul.
  • Eren, E. (2019). Harmanlanmış öğrenmenin fen bilgisi öğretmen adaylarının özel görelilik konusundaki bilişsel ve bazı duyuşsal öğrenim çıktılarına etkisi [The effect of blended learning on cognitive and some affective learning outcomes of prospective science teachers]. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Fidan, A. (2018). Ortaokul öğretmenlerine sunulan hibrit koçluk uygulamasının kaynaştırma eğitiminde öğretmen davranışları ve öğrencilerin akademik kazanımları üzerindeki etkileri [The effects of hybrid coaching on teaching behaviors of middle school teachers and academic outcomes of their students with disabilities in general education settings]. (Yayımlanmamış doktora tezi). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
  • Fu, J. S. (2013). ICT in education: A critical literature review and its implications. International Journal of Education and Development Using ICT, 9(1), 1-12.
  • Gloria, R., & Benjamin, A. E. W. (2018). Attitude of teachers towards techno-pedagogy. International Journal of Engineering Technologies and Management Research, 5(4), 87-89.
  • Gnaur, D., Hindhede, A. L. & Andersen, V. H. (2020). Towards hybrid learning in higher education in the wake of the COVID-19 crisis. In 19th European Conference on e-learning ECEL 2020.
  • Güçlü, R. (2018). İngilizce sınıflarında tümleşik beceri uygulamaları ve harmanlanmış öğrenmeye ilişkin bir araştırma [An investigation of integrated skills practices and blended learning in English classes]. (Yayımlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Hošková-Mayerová, Š., & Rosická, Z. (2015). E-learning pros and cons: active learning culture?. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 191, 958-962.
  • Hrastinski, S. (2019). What do we mean by blended learning?. TechTrends, 63(5), 564-569.
  • İnce, A. (2015). İngilizce öğretmenlerinin İngiliz dili öğretiminde harmanlanmış öğrenime bakış açıları [English language teachers' perspectives towards blended learning in English language teaching]. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çağ Üniversitesi, Mersin.
  • Kaplan, A. (2017). Tıp öğrencileri için bir harmanlanmış akademik yazma kursu: akademik yazma ihtiyaçların belirlenmesi ve müfredat tasarımı [A blended academic writing course for medical students: Diognosing eap writing needs and syllabus design]. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Bahçeşehir Üniversitesi, İstanbul.
  • Karakaya, Ş., & Bay, E. (2004). Esnek öğrenme. Pegem-A Yayınları. Ankara.
  • Karakurt, L. (2018). Lisans eğitiminde b1 seviyesi için yabancı dil olarak ingilizce öğrenim sınıflarına ters-yüz edilmiş ve harmanlanmış dilbilgisi öğretimi [Flipped and blended grammar instruction for b1 level efl classes at tertiary education]. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Keskin, M., & Özer, D. (2020). COVID-19 sürecinde öğrencilerin web tabanlı uzaktan eğitime yönelik geri bildirimlerinin değerlendirilmesi [Evaluation of students’ feedbacks on web-based distance education in the COVID-19 process]. İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 5(2), 59-67.
  • Kessler, G., & Hubbard, P. (2017). Language teacher education and technology. The handbook of technology and second language teaching and learning, 277-291.
  • Kök, A. (2018). Harmanlanmış öğrenme yönteminin etkililiği: Bir meta-analiz çalışması [The effectiveness of blended learning: A meta-analysis study] (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya.
  • Kristanto, A. (2017). The development of instructional materials e-learning based on blended learning. International Education Studies, 10(7), 10-17.
  • Liu, S., Zhang, H., Ye, Z., & Wu, G. (2020). Online blending learning model of school-enterprise cooperation and course certificate integration during the COVID-19 epidemic. Science, 8(2), 66-70.
  • Meriçelli, M., & Uluyol, Ç. (2016). Web ve mobil destekli harmanlanmış öğrenme ortamlarının öğrencilerin motivasyon ve akademik başarılarına etkisi. Electronic Turkish Studies, 11(9), 879-904.
  • Metin, E. M. (2018). Eğitimde teknoloji kullanımında öğretmen eğitimi: Bir durum çalışması [Teacher training using technology in educatıon: A case study]. Journal of STEAM Education, 1(1), 79-103.
  • Olapiriyakul, K., & Scher, J. M. (2006). A guide to establishing hybrid learning courses: Employing information technology to create a new learning experience, and a case study. The Internet and Higher Education, 9(4), 287-301.
  • Öcek, Z., & Ad, H. S. (2020). COVID-19 pandemisinde okul sağlığına yaklaşım: Almanya örneği [Approach to school health in the COVID-19 pandemic: The case of Germany]. Pandemide Okul Sağlığına İlişkin Uzman Görüşleri, Türk Tabipler Birliği, 36-48.
  • Özer, M. (2020). Educational policy actions by the Ministry of National Education in the times of COVID-19 pandemic in Turkey. Kastamonu Eğitim Dergisi, 28(3), 1124–1129.
  • Özgür, F. F. (2019). Meslek yüksekokullarında ağ temelleri dersinde hibrit öğrenmenin başarı ve tutuma etkisi [The effect of hybrid learning on success and attitude in network basics course in vocational schools] (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi, Hatay.
  • Polat, S., & Ay, O. (2016). Meta-synthesis: A conceptual analysis. Journal of Qualitative Research in Education-JOQRE, 4(2), 52-64.
  • Şimşek, K., & İpek, J. (2016). Harmanlanmış öğrenme ortamlarında bilgisayar cebiri sistemlerinin matematik öğretimine etkisi [Effects of computer algebra systems on teaching mathematics in blended learning environments]. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitim Dergisi, 13(2), 651-679.
  • Tayşı, E. (2016). İngilizce öğretiminde bir öğrenme yönetim sisteminin harmanlanmış öğrenme bağlamında kullanılmasına yönelik öğrenci ve okutman algıları (Fırat Üniversitesi Örneği) [ An investigation into university efl students' and instructors' perceptions of using a learning managements system in a blended learning context (The sample of Fırat university)] (Yüksek lisans tezi), Dicle Üniversitesi, Diyarbakır.
  • Tosun, E. A. (2018). Harmanlanmış öğrenme yaklaşımına dayalı olarak hazırlanan 2017 ortaöğretim ingilizce dersi öğretim programının uygulanabilirliğine ilişkin öğretmen görüşleri [Teacher's opinions on the applicability of 2017 secondary education English language curriculum based on blended learning] (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli.
  • Tütüncü, H. (2019). Harmanlanmış e-öğrenme ortamı bilgi sistem kalitesinin öğrencilerin psikososyal algılarına etkisinin incelenmesi [Investigation of the effects of blended e-learning environment's information system quality on students' psychosocial perceptions] (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi) Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Usta, E. (2007). Harmanlanmis ögrenme ve çevrimiçi ögrenme ortamlarinin akademik basari ve doyuma etkisi [The effects of blended learning and online learning on academic achievement and student satisfaction]. (Yayımlanmamıs doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Viner, R. M., Russell, S. J., Croker, H., Packer, J., Ward, J., Stansfield, C., ... & Booy, R. (2020). School closure and management practices during coronavirus outbreaks including COVID-19: a rapid systematic review. The Lancet Child & Adolescent Health, 4, 397-404.
  • Winke, P., & Goertler, S. (2008). Did we forget someone? Students’ computer access and literacy for CALL. CALICO Journal, 25(3), 482-509.
  • Xiao, J., Sun‐Lin, H. Z., Lin, T. H., Li, M., Pan, Z., & Cheng, H. C. (2020). What makes learners a good fit for hybrid learning? Learning competences as predictors of experience and satisfaction in hybrid learning space. British Journal of Educational Technology. https://doi.org/10.1111/bjet.12949
  • Yapıcı, K. (2019). Students’ and instructors’ perceptions on blended learning in an English preparatory program (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Karabük Üniversitesi, Karabük.