Zeigarnik Etkisi Ve Tanpınar’ın Hikâyeleri

Türk edebiyatına Mahur Beste, Huzur, Saatleri Ayarlama Enstitüsü, Aydaki Kadın, Sahnenin Dışındakiler gibi dev romanlar miras bırakan Ahmet Hamdi Tanpınar romancılığının yanı sıra XIX. Asır Türk Edebiyatı Tarihi, Edebiyat Üzerine Makaleler, Yaşadığım Gibi eserleri ile de  edebiyat tarihine ışık tutmuştur. Eşik, Bursa’da Zaman şiirleriyle de romancılığını besleyen şair tabiatının ne derecede güçlü olduğunun mührünü vurmuştur. Türk edebiyatında bu denli yetkin olan romancı/ şair/ edebiyat tarihçisi/ Edebiyat Fakültesi’nde hoca olma kimliklerinin dışında  aynı zamanda Ahmet Hamdi Tanpınar çok başarılı bir öykü yazarıdır. Tanpınar’ın romanlarında okurun içini durmadan kemiren yarım bırakılmışlıklar öykülerinde de baş gösterir. Bu bir türlü tamamlanamayışlar karşımıza psikolojide ‘Zeigarnik Etkisi’ olarak çıkar. Hikaye kahramanlarının okurunu da peşinden sürükleyen serüvenlerinde bir türlü nihayete eremeyen bir yığın şeyin peşinden koşmaları, emek sarf etmeleri gene de  bir sonuç elde edemeyişleri Zeigarnik Etkisi’nin Tanpınar’ın hikayelerinde filizlenmesinden  başka bir şey değildir. Hikâyeler başlığı altında tek bir kitapta toplanan Tanpınar’ın Abdullah Efendi’nin Rüyaları, Yaz Yağmuru ve Kitaplarının Dışındaki Hikâyeler’inin bu minvalde bu makalede Zeigarnik Etkisi bağlamında nasıl işlendiği incelenmiştir.   

Zeigarnik Effect and Tanpınar’s Stories

Prof. Dr. Ahmet Hamdi Tanpınar has inherited the Turkish literature such as Mahur Beste, Huzur, Saatleri Ayarlama Enstitüsü, Aydaki Kadın, and Sahnenin Dışındakiler. In addition to Ahmet Hamdi Tanpınar's writing, he has shed light on the history of literature with his works such as XIX. Asır Türk Edebiyatı Tarihi, Edebiyat Üzerine Makaleler, Yaşadığım Gibi. “Eşik”, “Bursa’da Zaman” poems of the nurturing the nature of the poet is strong enough to seal the seal of nature. Ahmet Hamdi Tanpınar is a very successful story writer as well as being a professor at the Faculty of Letters / novelist of the novelist poet / literature historian who is so competent in Turkish literature. In the novels of Tanpınar, the readers of the readers are staggering in their stories. Unfinished in this way, we come across as Zeigarnik Effect in psychology. The story of the heroes of the story of the adventurers who run after a stack of things that cannot end in the pursuit of a stack of work still to achieve a result of the Zeigarnik Effect of Tanpınar's story is nothing but sprout. Tanpınar collected in a single book under the title of Hikâyeler was examined how Abdullah Efendi'nin Rüyaları, Yaz Yağmuru and stories outside of his books were handled in this article in the context of Zeigarnik Effect in this article.

___

  • Bir şeyleri tamamlama dürtüsü: Zeigarnik Etkisi - Dünyalılar. (t.y.). https://dunyalilar.org/bir-seyleri-tamamlama-durtusu-zeigarnik-etkisi.html/ [Erişim Tarihi: 12.09.2018]
  • Demiralp, Oğuz (2001), Kutup Noktası / Ahmet Hamdi Tanpınar Üzerine Eleştirel Deneme, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
  • Gürbilek, Nurdan (2004), Kör Ayna, Kayıp Şark / Edebiyat ve Endişe, Metis Yayınları, İstanbul.
  • Koç, Murat (2003) “ Ahmet Hamdi Tanpınar’ın Roman ve Hikâyelerinde Kıyafet-Karakter İlişkisi Üzerine Bir Deneme”, Sema Uğurcan (Ed.); Doğumunun Yüzüncü Yılında Ahmet Hamdi Tanpınar, 1. Baskı, Kitabevi Yayınları, İstanbul, ss. 79-87.
  • Oğuzertem, Süha (2000) Gizemli Bir ‘Yaz Gecesi’nde Freud, Joyce ve Tanpınar, Kitap-lık, S.40, ss, 99-102.
  • Sert, Hâle (2016) “ Âdem’in Aynası Havva’ya Psikanalitik Bir Bakış”, Ârafta Bir Süreklilik Arayışı Olarak Ahmet Hamdi Tanpınar, 3. Baskı Hece Yayıncılık, Ankara, ss. 371-374.
  • Su, Hüseyin (2016) “ Rüya Gören Öyküler”, Ârafta Bir Süreklilik Arayışı Olarak Ahmet Hamdi Tanpınar, 3. Baskı Hece Yayıncılık, Ankara, ss. 345-362.
  • Sunat, Halûk (2004), Boşluğa Açılan Kapı / Ahmet Hamdi Tanpınar ve Yapıtlarına Psikanalitik Duyarlıklı Bir Bakış, Bağlam Yayınları, İstanbul.
  • Tanpınar, Ahmet Hamdi ve Kerman, Zeynep (2014) Tanpınar’ın Mektupları, 6. Baskı, Dergâh Yayınları, İstanbul.
  • Tanpınar, Ahmet Hamdi ve Emil, Birol (2015). Yaşadığım Gibi, 7. Baskı, Dergâh Yayınları İstanbul
  • Tanpınar, Ahmet Hamdi (2017) Hikâyeler, 13. Baskı Dergâh Yayınları, İstanbul.
  • Zeigarnik Etkisi Nedir? (2016, Nisan 12). http://www.psikologankara.net/zeigarnik-etkisi-nedir.html [Erişim Tarihi: 12.09.2018]