Sosyal Hakların Gerçekleştirilmesinin Amerikan Devletleri Örgütü Sisteminde Denetimi

Sosyal haklar kısaca, herkesin insan onuruna uygun şekilde yaşamasını güvence altına alan haklardır. Sosyal haklar 19. yüzyılın ikinci yarısında genel kabul görmüş ve ILO’nun kurulmasıyla da evrensel bir boyut kazanmıştır. Sosyal hakların gerçekleştirilmesi, bu hakların bireyler tarafından her hangi bir engelle karşılaşmaksızın kullanılabilmesi olarak anlaşılabilir. Sosyal haklar, gerçekleştirilebilmeleri amacıyla devlete hem pozitif, hem de negatif yükümlülükler yüklemektedir. Bu yükümlülüklerden en önemlisi ise sosyal hakların ihlali durumunda etkin bir yargılama yapılması yükümlülüğüdür. Gerçekte aynı anlama gelmemekle birlikte, sosyal hakların gerçekleştirilebilirliği denildiğinde akla ilk gelen, yargılanabilirliktir. Ekonomik ve sosyal hakların yargılanabilirliği hakkındaki tartışmanın, eski ve klişeleşmiş bir tartışma olduğu söylenebilir. Sosyal hakların gerçekleştirilmesi, Amerikan Devletleri Örgütü Sisteminde, Amerikalılar arası İnsan Hakları Komisyonu ve Amerikalılar Arası İnsan Hakları Mahkemesi önünde denetlenebilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Sosyal haklar, Amerikan Devletleri Örgütü, Amerikalılar Arası İnsan Hakları Komisyonu, Amerikalılar Arası İnsan Hakları Mahkemesi

Audit Of The Realization Of Social Rights In The System Of The Organization Of American States

Social rights are briefly the rights that guarantee everyone to live in accordance with human dignity. Social rights were generally accepted in the second half of the 19th century and gained a universal dimension through the establishment of the ILO. The realization of social rights can be understood as the use of these rights by individuals without encountering any obstacles. Social rights have both positive and negative obligations to the state in order to be realized. The most important of these obligations is the obligation to make an effective trial in case of infringement of social rights. Although it does not really mean the same thing, the first thing that comes to mind when it is called the feasibility of social rights is judicial. It can be said that the debate about the justiciability of economic and social rights is an old and stereotyped debate. The realization of social rights can be monitored in the System of the Organization of American States, before the Inter-American Commission on Human Rights and the Inter-American Court of Human Rights.

Keywords:

Key Words: Social rights, The Organization Of American States, The Inter-American Commission on Human Rights, The Inter-American Court Of Human Rights,

PDF

___

Aslan, Volkan (2012), “Amerikalılar Arası İnsan Hakları Sistemi”, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt:3, Sayı:2, ss. 261-296.Cavallaro, James L. ve Schaffer, Emily J. (December 2004), “Less as More: Rethinking Supranational Litigation of Economic and Social Rights in the Americas”, Hastings Law Journal, Vol. 56, ss. 217-282.Çelebi, Mustafa Burak (2012), İnsan Haklarının Uluslararası Düzeyde Korunması ve Birleşmiş Milletler Sistemi, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Danışman: Ali Acar, http://acikerisim.selcuk.edu.tr:8080/ xmlui/bitstream/ handle/123456789/1156/325851.Pdf ?sequence=1&isAllowed=y/.Donnelly, Jack (1995), Teoride ve Uygulamada Evrensel İnsan Hakları (Çev. M. Erdoğan-L. Korkut), Ankara: Yetkin Yayınları.https://burakgemalmaz.files.wordpress.com/2015/05/02.pdf/25.10.2016.http://www.corteidh.or.cr/ index. php/en/about-us/historia-de-la-corteidh/27.09.2018.https://www.crin.org/en/guides/un-international-system/regional-mechanisms/inter-american-court-human-rights/27.09.2018.http://www. humanrights.ch/upload/pdf/ 080819_ justiziabilitt_esc.pdf /09.06.2017.http://www.oas.org/en/27.09.2018.https://www.oas.org/en/iachr/decisions/cases.asp/27.09.2018.https://www.oas.org/en/iachr/decisions/court/2018/12094FondoEn. pdf/27.09.2018.https://www.oas.org/en/iachr/docs/annual/2017/TOC.asp/27.09.2018.https://www.oas.org/en/iachr/mandate/what.asp/27.09.2018.https://www.oas.org/en/iachr/reports/country.asp/27.09.2018.https://www.oas.org/en/iachr/reports/pdfs/ImpactFriendlySettlement-2018.pdf/27.09.2018.https://www.oas.org/en/iachr/reports/thematic.asp/27.09.2018.Ural Uslan, Yurdanur ve Güner, Tuğba (2014), “İnsan Haklarının Bölgesel Düzeyde Korunması: Amerikan Sistemi”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C. 19, S. 2, ss. 309-322. Whelan, Daniel J. ve Donnelly, Jack (Nov. 2007), “The West, Economic and Social Rights, and the Global Human Rights Regime: Setting the Record Straight”, Human Rights Quarterly, Vol. 29, No:4, ss. 908-949.www.ihop.org.tr/dosya/sozlesme/amerikaninsanhaklariodevleribildirgesi.doc/25.10.2016.Yücel Dericiler, Özge (2014), Sosyal Haklar ve İnsan Hakları Hukuku Çerçevesinde Devletin Yükümlülükleri-Refah Devletinin Krizi Ekseninde Bir İnceleme, İstanbul: XII Levha Yayıncılık.