Spinoza'nın Tractatus Politicus'unda Zorunluluk ve İnsan Doğası Tartışmasının Siyasal Anlamı

İnsan doğası sorunu ve siyaset ilişkisine dair çok şey yazılıp söylenmiştir. Bu doğrultuda siyaseti düşünme biçiminin, insan do- ğası sorununun nasıl algılandığı, anlaşıldığı, açıklandığı ve konumlandırıldığı ile el ele ilerlediği iddia edilebilir. Söylemeye bile gerek yok ki, insan doğası sorununa dair çeşitli varsayımlar, anlayışlar ve perspektifler iyi bir siyasal toplum arayışının hep merkezinde olmuştur. Buradan hareketle bu çalışmanın amacı; Spinoza'nın Tractatus Politicus'unda zorunluluk ve insan doğası tartışmasının siyasal anlamına bakmaktır. Bunu yaparken öncelikle zorunluluk ve insan doğası arasındaki ilişki ele alınacak, ardından zorunluluk ve siyaset arasındaki bağ incelenecektir

The Political Meaning of the Debate on Necessity and Human Nature in

Much ink has been spilled over the relationship between the problem of human nature and politics. One might argue that political models and perspectives are the extensions of how one approaches the problem of human nature. Accordingly, debates over the problem of human nature have also been at the very centre of the quest for a good political society. Moving from this axis, the aim of this study is to take a glance at the political meaning of the debate of necessity and human nature in Spinoza's Tractatus Politicus. In so doing, the study first deals with the relationship between necessity and human nature and then scrutinizes the connection between necessity and politics. The major argument of this study is that Spinoza's approach to the problem of human nature cannot be reduced to an essentialist dichotomy between optimism and pessimism

PDF

___

Akal, C. B. (2004a). Varolma Direnci ve Özerklik: Bir Hak Kuramı İçin Spinoza'yla. Ankara: Dost Kitabevi.
Akal, C. B. (2004b). Özgürlüğün Geleceği Yoktur: Edebiyatta Spinoza. Ankara: Dost Kitabevi.
Akal, C. B. (2009). Spinoza ve Teolojik-Politik İnceleme Hukukun Neresinde- ler?.Spinoza Günleri: Teolojik-Politik İnceleme Etrafında (haz. C. B. Akal). İstan- bul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 1-7.
Armaner, T. (2009). Spinoza'da "Doğal Hak" Ya da Aklın Doğası. Spinoza Günleri: Teolojik-Politik İnceleme Etrafında (haz. C. B. Akal). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 9-16.
Balibar, E. (2004). Spinoza ve Siyaset (çev. S. Soyarslan). İstanbul: Otonom Yayın- cılık.
Bumin, T. (2005). Tartışılan Modernlik: Descartes ve Spinoza. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Canaslan, E. (2009). Teolojik-Politik İnceleme'den Politik İncelemeye Spinoza'da Çokluk Kavramı. Spinoza Günleri: Teolojik-Politik İnceleme Etrafında (haz. C. B. Akal). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 29-39.
Copleston, F. (1996). Felsefe Tarihi: Spinoza (çev. A. Yardımlı). İstanbul: İdea Ya- yınevi.
Eken, B. (2015). Spinoza: Bir Özgürleşme Siyaseti Ontolojisi. Spinoza ile Karşılaş- malar (der. G. Ateşoğlu & E. Canaslan). İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 194-202.
Eksen, G. Ç. (2009). Spinoza'da Etik-Siyaset İlişkisi Üzerine. Spinoza Günleri: Teolojik-Politik İnceleme Etrafında (haz. C. B. Akal). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 17-27.
Eksen, G. Ç. (2015). Spinoza'da Fortitudo ve Barış Üzerine. Spinoza ile Karşılaşma- lar (der. G. Ateşoğlu & E. Canaslan). İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 149-161.
Ergün, R. (2015). Spinoza'da Hukuk ile Hak İlişkisi. Spinoza ile Karşılaşmalar (der. G. Ateşoğlu & E. Canaslan). İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 113-136.
Güner, O. (2015). Tabii Yasadan Tabii Hakka: Locke ve Spinoza. Spinoza ile Karşı- laşmalar (der. G. Ateşoğlu & E. Canaslan). İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 162- 193.
Hellman, H. (2003). Büyük Çekişmeler (çev. F. Baytok). Ankara: Tübitak Yayınları.
Hünler, S. Z. (2003). Spinoza. İstanbul: Paradigma Yayınları.
May, T. (2000). Postyapısalcı Anarşizmin Siyaset Felsefesi (çev. R. G. Öğdül). İstan- bul: Ayrıntı Yayınları.
Mathèron, A. (2011). Spinoza'ya Göre Devlet, Spinozacı Anlamda Bir Birey Midir? (çev. B. Açıkyıldız). Felsefelogos. 40 (1), 77-90.
Nadler, S. (2008). Spinoza: Bir Yaşam (çev. A. Duman & M. Başekim). İstanbul: İletişim Yayınları.
Scruton, R. (2002). Spinoza (çev. C. Atila). İstanbul: Altın Kitaplar.
Spinoza, B. (2004). Geometrik Düzene Göre Kanıtlanmış ve Beş Bölüme Ayrılmış Olan Etika (çev. H. Z. Ülken). Ankara: Dost Kitabevi.
Spinoza, B. (2009). Politik İnceleme (çev. M. Erşen). Ankara: Dost Kitabevi.
Spinoza, B. (2010). Teolojik-Politik İnceleme (çev. C. B. Akal & R. Ergün). Ankara: Dost Kitabevi.
Spinoza, B. (2015a). Kısa İnceleme (çev. E. Ayhan). Ankara: Dost Kitabevi.
Spinoza, B. (2015b). Descartes Felsefesinin İlkeleri ve Metafizik Düşünceler (çev. C. Şenkaya). Ankara: Dost Kitabevi.
Spinoza, B. (2015c). Anlama Yetisinin Düzeltilmesi Üzerine İnceleme (çev. E. Ayhan). Ankara: Dost Kitabevi.
Şiray, M. (2015). İmgeden Akla: Spinoza'nın Toplum ve Bireysellik Anlayışını Tutkular Üzerinden Yeniden Okumak. Spinoza ile Karşılaşmalar (der. G. Ate- şoğlu & E. Canaslan). İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 212-225.
Villanova, M. G. (2011). Hobbes ve Spinoza: Tabii Halde ve Sivil Toplumda Tabii Hak (çev. B. D. Can). Spinoza Günleri 2: Yeni Dünyadan Eski Dünyaya (haz. R. Ergün & C. B. Akal). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 103-111.