Schools of Islamic Philosophy in Melaye Jiziri's Diwan

Molla Ahmed el-Cezer? 16. yüzyılın sonları ile 17. yüzyılın ortaları arasında yaşamış bir İslam düşünürüdür. Dîvân adlı eseri Kürtçe (Kurmanci) dilinde yazılmıştır. Bir çok Kürt alim, şair ve bilgin Cezerî'nin etkisinde kalmıştır. Bu çerçevede, onun eseri yüzyıllar boyunca Kürt medreseleri ve tekkelerinde neredeyse kutsal bir metin olarak ele alınmıştır. Bu çalışmanın amacı, Dîvân'ın İslam felsefesi ekolleri ile ilişkisini analiz etmektir. Başka bir ifadeyle bu çalışma Cezerî'nin İslam felsefesinin Meşşâî, Işrâkî ve sûfî ekollerine yaklaşımını ele almaktadır.

Melâyê Cizîrî'nin Dîvân'ında İslam Felsefe Okulları

Melaye Jiziri (Mullah Ahmad al-Jazari) is a Muslim thinker who lived between the end of 16th century and the middle of 17th century. His work, Diwan, is written in Kurdish (Kurmanji dialect) language. Many Kurdish scholars, poets and wises were under the influence of al-Jiziri. In that respect, his work was examinated in Kurdish madrasahs and lodges, almost as a holy text, throughout centuries. The aim of this work is to explore the ways in which his Diwan intersects with school of Islamic philosophy. In other words this work is restricted to dealing with Mela's approach to Peripatetic, illuminationism and Sufism, which are wellknown schools of Islamic philosophy

PDF

___

Al-Rumi, M. J. (2007). Mesnevi (ed. A. Karaismailoğlu). Ankara: Akçağ.
Al-Salafi, H. A. & Doski, T. İ. (2008). Mu?jam al-Shu?ara? al-Kurd. Duhok: Spirez.
Al-Ziwingi, A. (1958). Al-?Iqd al-Jawhari fi Sharh Diwan al-Shaikh al-Jazari. Qamishlo: Rafidayn.
Avicenna (2005). The Metaphysics of the Healing (ed. M. E. Marmura). Provo, Utah: Brigham Young University.
Baluken, Y. (2010). Kuruluşundan Osmanlı Hakimiyetine Kadar Cizre Buhti Beyliği. Uluslararası Şırnak ve Çevresi Sempozyumu Bildirileri (ed. M. N. Doru). İstanbul: Şırnak Üniversitesi.
Baluken, Y. (2012). Mervaniler Döneminde Cizre. Bilim Düşünce ve Sanatta Cizre (ed. M. N. Doru). İstanbul: Mardin Artuklu Üniversitesi.
Chittick, W. (1996). The School of Ibn ?Arabi. History of Islamic Philosophy I (eds. S. H. Nasr & O. Leaman). London & New York: Routledge, 510-523.
Çali, S. H. (2008). Shiwaz-i Shi?r-i Jiziri. Duhok: Spirez.
Çift, S. (2004). İlk Dönem Tasavvuf Düşüncesinde Nur Kavramı. Uludağ Üniversi- tesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 13, 139-157
Doru, M. N. (2012a). Melaye Ciziri: Felsefi ve Tasavvufi Görüşleri. İstanbul: Nubi- har.
Doru, M. N. (2012b). Tasavvuf Felsefesinin Meseleleri Işığında Melâyê Cizîrî'nin Görüşlerinin Değerlendirilmesi. Bilim Düşünce ve Sanatta Cizre (ed. M. N. Doru). İstanbul: Mardin Artuklu Üniversitesi, 341-348.
Doru, M. N. (2013). Melâyê Cizîrî'nin Düşüncesinde Hakikat ve Mecaz'ın On- tolojik ve Epistemolojik Boyutu. İslami İlimler Dergisi, 8 (2),295-310.
Doski, M. E. (2008). Shirovekirna Diwana Melaye Jiziri. Duhok: Spirez.
Ergün, Z. (2014). Bajar-Edebiyat u Cizira Botan. İstanbul: Nubihar.
Evliya Çelebi. (2000). Seyahatname, (ed. Robert Dankoff, Seyit Ali Kahraman, Yücel Dalı). İstanbul: Yapı Kredi.
Fakhry, M. (2002). Al-Farabi Founder of Islamic Neoplatonism. Oxford: Oneworld Publications.
Hejar, A.Sh. (1981). Diwana ?Arife Rabbani Sheikh Ahmade Jiziri. Tahran.
Ibn ?Arabi. (2001). Risala ila al-Imam al-Razi. Resail Ibn ?Arabi. Lebanon: Dar al- Kutub al-?Ilmiyya.
Jazari. M. (1904). Diwan (ed. M. Hartman). Der Kurdische Diwan des Schech Ahmed. Berlin.
Jazari. S. H.A. (1919). Diwan al-Shaikh Ahmad al-Jazari (ed. M. S. Arwasi). İstan- bul.
Jiziri. M. (1844). Diwan al-Sheikh Ahmad al-Jazari. MS. Milli Kütüphane, Tayyar Pasha, No: A 5086/1.
Jiziri, M. (2009). Diwan (trans. O. Tunç). İstanbul: Nubihar.
Maqdisi (2002). Kitab al-Rawdatayn fi Akhbar al-Dawlatayn. Beirut: Dar al-Kutub al-?Ilmiyya.
Naji, A. (2004). Sharh al-Diwan Shaikh al-Jazari. Duhok: Spirez.
Rouayheb, K. (2015). Islamic Intellectual History in the Seventeenth Century. New York: Cambridge University.
Suhrawardi, S. H. (1999). The Philosophy of Illumination (trans. J. Walbridge & H. Ziai). Provo, Utah: Brigham Young University.
Turan, A. (2010). Melâyê Cizîrî Divanı ve Şerhi. İstanbul: Nubihar.
Yöyler, C. (2006). Shiroveya Diwana Melaye Jiziri. İstanbul: İstanbul Kürt En- stitüsü.
Wisnovsky, R. (2003). Avicenna's Metaphysics in Context. New York: Ithaca.
Ziai, H. (1996). Shihab al-Din Suhrawardi: Founder of the Illuminationist School. History of Islamic Philosophy I (ed. S. H. Nasr & O. Leaman). London & New York: Routledge, 434-464.