Sururi (Mustafa Muslihiddin b. Şaban)

Sururi (Mustafa Muslihiddin B. Şaban)  XVI. yüzyılda yaşamış olan düşünürlerimizdendir. Onun hayatı hakkında pek fazla şey bilmiyoruz. Ancak, onun Kanuni Sultan Süleyman zamanında yaşamış olduğunu biliyoruz. Bilindiği gibi, XV. ve XVI. yüzyılda bazı hekimler Arapça yazılan eserleri Türkçe'ye çevirmişlerdir. Bunlar arasında Şerefeddin Sabuncuoğlu'nu örnek olarak verebiliriz. XII. yüzyılda yaşamış olan Ebu İsmail b. Muhammed b. Muhammed Ahmed Sahni el-Cürcani'nin meşhur eseri Zahire-i Muradiye adlı eserinin farmakoloji kısmının Farsça'dan Türkçe'ye çevirisini yapmış ve ona Tercüme-i Akrabadin adını vermiştir.

A Physician of the Sixteenth Century, Sururi (Mustafa Muslihiddin b. Shaban)

Sururi was a physician who lived in thc sixteenth century in the Ottoman Empire. He lived during the reign of Sultan Sulayman. He translated some important works from Arabic and Persian to Turkish. One of his translations is Jurjani's famous work, Zahire-i Muradiyye's pharmacological section. It was named Tarcuma-i Akrabadin. His another translation is Ibn Nafis' famous work, Mucaz that is about the diseases of the body beginning from the head to the foot. In his translation, at first he gave the original Arabic text and then his commentary about that part. As a physician Sururi did not translate the text word by word, but time to time he gave his opinions and special explanation. However he treated the first book, Jurjani's work's translation is not word by word translation either; he also gave some commentaries place to place. Sururi also wrote a book on how a most perfect city should have been. This book mainly resembles to the Farabi's Medinet al-Fadıla. In that book he gave information about the people of a ideal city; the principles that its people obey; its laws, relationship of people in there. In this paper we will make evaluation of his works, beginning from his book on Ideal City and we explains his medical works (especially the commentasyon Ibn Nafis al-Mucez) in detail.

___

  • 1. Sururi, Mustafa Muslihiddin b. Şaban, Tercüme-i Zahire-i Müluk, Süleymaniye Kütüphanesi, Fatih 3472.
  • 2. Adnan Adıvar, Osmanlı Türklerinde İlim, Remzi Kitabevi, İstanbul 1970.
  • 3. Bedii Şehsuvaroğlu, Ayşegül Demirhan Erdemir ve Gönül Cantay Güneşsever, Türk Tıp Tarihi, (Matbaa kaydedilmemiş), Bursa 1984.
  • 4. Bedii Şehsuvaroğlu, Anadolu'da Dokuz Asırlık Türk Tıp Tarihi, İsmail Akgün Matbaası, İstanbul 1957.
  • 5. Bursalı Mehmed Tahir, Osmanlı Müellifleri, c.3, Yaylacık Matbaası, İstanbul 1975
  • 6. Ekmeleddin İhsanoğlu (ed.), Türkiye Kütüphaneleri İslam Tıp Yazmaları (Arapça, Türkçe, Farsça) İslam Tarih, Sanat ve Kültür Araştırma Merkezi, İstanbul 1984.
  • 7. Feridun Nafiz Uzluk, Genel Tıp tarihi, Güzel İstanbul Matbaası, Ankara 1958.
  • 8. Esin Kahya ve Ayşegül Demirhan Erdemir, Bilimin Işığında Tıp ve Tedavi Kurumları, Diyanet Vakfı, Ankara 2000.