Molla Lutfî ile İlgili Yeni Bir Belge
Türk düşünce tarihinde Molla Lutfi olayı, çeşitli yönleriyle konu olarak günümüze değin değerini korumaya devam etmektedir. Milli Kütüphane yazmalarım Türkiye Yazmaları Toplu Kataloğu, TUYATOK bünyesinde tasnif ederken rastladığımız zındıklık ve sapıklık ile ilgili bir risale de kanımızca bu olaydan esinlenerek kaleme alınmıştır. Bilindiği gibi, edindiği bilgilerle öğünen, meslekdaşlarının hatalarını, yaptıkları yanlışları hoş görmeyen, onları en ağır sözlerle taşlayan, bu yüzden de çevresinde kendisini sevmeyen bir aydınlar grubunun oluşmasına yol açan Molla Lutfi, 900 Rebiyülevvelinin yirmi beşinde (24 Aralık 1494) karşıtlarının ısrarlı istekleri üzerine Sultan II. Bayezid'in verdiği izin sonunda bir heyet önünde yargılanmış ve ölüme mahkûm edilerek Atmeydanı’nda idam edilmiştir. İşte bu olaydan esinlenerek yazılan elimizdeki risale, Şerhü’lmakasıd, Kadi İyaz el-Yahsubi’nin eş-Şifa fi tarifi hukuki’l-Mustafa ve es-Seyfü'l-meslûl gibi kaynaklarda zındıklık ve sapıklık konularındaki delillere dayanılarak ve Molla Lutfi’nin söz ve davranışları bunlara göre değerlendirilerek kaleme alınmıştır.
King John III of Poland and the Turkish Aspects of his Foreign Policy
King John III Sobieski is one of the best known and greastest Polish rulers. The great battle of Vienna in 1683, when united Polish and Austro - German armies under the command-in-chief of Sobieski crushed the Turkish army, brougth Poland and especially her king immortal fame. In historical consciousness of the Poles Sobieski is a national hero and at the same time conqueror of the Turks. But a question arises-was he always a foe of Turkey? Let us try to answer this question. He was like all Polish kings in 16-18th centuries especially after 1572, the year of the extinction of Jagiellonian dynasty, an elective monarch not a hereditary one. "This prince was descended of a noble and ancient family, the none of the most considerable nor richest in the kingdom" - wrote about his election the aulic physycian to him, Irishman Bernard O'Connor, the author of a very valuable and interesting book entitled "The History of Poland" published in London in 1698.