ELİT SPORCULARDA BOŞ ZAMAN EĞİTİMİ VE REKREASYON FAYDA DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ

Sporcuların boş zaman içerisinde gerçekleştirdikleri rekreasyon faaliyetleri yaşamlarında önemli bir paya sahiptir. Araştırmanın amacı elit sporcuların yaşamlarındaki boş zaman eğitimi ve rekreasyon fayda düzeylerinin belirlenerek, çeşitli değişkenlerin bu düzeyleri farklılaştırma durumunun ve ölçüm araçları arasındaki ilişki ve etkinin incelenmesidir. Çalışmaya Türkiye Olimpik Hazırlık Merkezlerinde spor yaşantısını devam ettiren 240 erkek ve 151 kadın olmak üzere 391 elit sporcu katılmıştır. Çalışmada elde edilen veriler kişisel bilgi formunun yanı sıra “Boş Zaman Eğitim Ölçeği” ve “Rekreasyon Fayda Ölçeği” ile yüz yüze toplanmıştır. Betimsel istatistikler, bağımsız örneklem T testi, Tek yönlü varyans analizi ANOVA, post hoc testleri, pearson korelasyon testi ve regresyon analizi kullanılmıştır. Elde edilen bulgular katılımcıların boş zaman eğitimi (3,41±0,50) ve rekreasyon fayda (3,91±0,62) düzeylerinin ortalama değerlerin biraz üzerinde olduğu, özellikle sosyal etkileşim ve sosyal fayda anlamında daha yüksek puanlara sahip oldukları yönündedir. Katılımcıların branş değişkenleri ile ölçüm araçları arasında, cinsiyet, gelir düzeyi, çalışma durumu, boş zamanı değerlendir me biçimi, verimli boş zaman geçirme durumu arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar saptanmıştır. Diğer yandan yaş ve eğitim durumunun “Boş Zaman Eğitim” (BE) ve “Rekreasyon Fayda (RF) düzeylerini farklılaştırmadığı belirlenmiştir. BE ile RF arasında pozitif yönlü orta düzeyde anlamlı ilişki bulunmaktadır (r=0,458). Boş Zaman Eğitimi; fiziksel faydayı (β = 0,099, t = 1,213; p=0, 226), psikolojik faydayı (β = -0,147, t = -1, 688; p=0,092) ve sosyal faydayı (β = 0,544, t = 7, 205, p=0,000) anlamlı biçimde etkilemektedir. Elde edilen bulgular boş zaman eğitiminin rekreasyon fayda düzeyini açıklamada 3 alt boyutta toplam varyansın %25’ni açıkladığını göstermektedir. Sonuç olarak sporcuların BE ve RF düzeylerinin belirli değişkenler ile farklılık gösterdiği ve BE ve RF’nin birbirleriyle ilişki ve etki içinde olduğu saptanmıştır. Bulgulardan hareketle sporcuların başarıya giden yolda performans beklentisini boş zaman eğitimlerinin ve rekreasyon fayda düzeylerinin artırılması yönüyle güçlendirilmesi önerilmektedir.

INVESTIGATION OF LEISURE EDUCATION AND RECREATION BENEFIT LEVELS IN ELITE ATHLETES

Sporcuların boş zaman içerisinde gerçekleştirdikleri rekreasyon faaliyetleri yaşamlarında önemli bir paya sahiptir. Araştırmanın amacı elit sporcuların yaşamlarındaki boş zaman eğitimi ve rekreasyon fayda düzeylerinin belirlenerek, çeşitli değişkenlerin bu düzeyleri farklılaştırma durumunun ve ölçüm araçları arasındaki ilişki ve etkinin incelenmesidir. Çalışmaya Türkiye Olimpik Hazırlık Merkezlerinde spor yaşantısını devam ettiren 240 erkek ve 151 kadın olmak üzere 391 elit sporcu katılmıştır. Çalışmada elde edilen veriler kişisel bilgi formunun yanı sıra “Boş Zaman Eğitim Ölçeği” ve “Rekreasyon Fayda Ölçeği” ile yüz yüze toplanmıştır. Betimsel istatistikler, bağımsız örneklem T testi, Tek yönlü varyans analizi ANOVA, post hoc testleri, pearson korelasyon testi ve regresyon analizi kullanılmıştır. Elde edilen bulgular katılımcıların boş zaman eğitimi (3,41±0,50) ve rekreasyon fayda (3,91±0,62) düzeylerinin ortalama değerlerin biraz üzerinde olduğu, özellikle sosyal etkileşim ve sosyal fayda anlamında daha yüksek puanlara sahip oldukları yönündedir. Katılımcıların branş değişkenleri ile ölçüm araçları arasında, cinsiyet, gelir düzeyi, çalışma durumu, boş zamanı değerlendir me biçimi, verimli boş zaman geçirme durumu arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar saptanmıştır. Diğer yandan yaş ve eğitim durumunun “Boş Zaman Eğitim” (BE) ve “Rekreasyon Fayda (RF) düzeylerini farklılaştırmadığı belirlenmiştir. BE ile RF arasında pozitif yönlü orta düzeyde anlamlı ilişki bulunmaktadır (r=0,458). Boş Zaman Eğitimi; fiziksel faydayı (β = 0,099, t = 1,213; p=0, 226), psikolojik faydayı (β = -0,147, t = -1, 688; p=0,092) ve sosyal faydayı (β = 0,544, t = 7, 205, p=0,000) anlamlı biçimde etkilemektedir. Elde edilen bulgular boş zaman eğitiminin rekreasyon fayda düzeyini açıklamada 3 alt boyutta toplam varyansın %25’ni açıkladığını göstermektedir. Sonuç olarak sporcuların BE ve RF düzeylerinin belirli değişkenler ile farklılık gösterdiği ve BE ve RF’nin birbirleriyle ilişki ve etki içinde olduğu saptanmıştır. Bulgulardan hareketle sporcuların başarıya giden yolda performans beklentisini boş zaman eğitimlerinin ve rekreasyon fayda düzeylerinin artırılması yönüyle güçlendirilmesi önerilmektedir.

___

  • Torkildsen, G. (2005). Recreation And Leisure Management. London And New York. In: Routledge, Taylor And Francis Group.
  • Sivan, A. (2000). Community Development Through Leisure Education: Conceptual Approaches. Leisure Education, Community Development And Populations With Special Needs, 31-42.
Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi-Cover
  • ISSN: 1307-6477
  • Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
  • Başlangıç: 2007
  • Yayıncı: Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi
Sayıdaki Diğer Makaleler

KARİYER STRESİNİN YORDANMASINDA BİLİNÇLİ FARKINDALIĞIN ROLÜ

Nuriberk GÜNGÖR, Alptuğ SOYER, Serkan KURTİPEK, Fikret SOYER

ORTA ERGENLİK DÖNEMİ ERKEKLERDE FUTSAL EĞİTİMİNİN KUVVET VE ÇEVİKLİK ÜZERİNE ETKİLERİNİN İNCELENMESİ

Ceyhan PEKER, Mehmet Fatih YÜKSEL

COVİD-19 SALGINI SÜRECİNDE BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR ÖĞRETMENLERİNİN ÖZ BECERİ DÜZEYLERİNİN ÇEŞİTLİ PARAMETRELERE GÖRE ARAŞTIRILMASI (KAHRAMANMARAŞ İLİ ÖRNEĞİ)

Ökkeş ÇAM, Hüseyin EROĞLU

SPORCULARIN KORONAVİRÜS (COVID-19) KORKULARI İLE FARKINDALIKLARI ARASINDAKİ İLİŞKİ

Kaan KARAKUŞ, Yılmaz AKSOY, Hacı Ali ÇAKICI

DİJİTAL OYUN E-SPOR VE GELENEKSEL SPORLARIN KARŞILAŞTIRILMASI

Hasan GÜLER

ARTİSTİK CİMNASTİKÇİLERDE AYAK VE AYAK BİLEĞİ YARALANMALARI ÜZERİNE BİR DERLEME

Nurcan CONTARLI, Tarık ÖZMEN

KİCK BOKS SPORCULARININ SPORA KATILIM GÜDÜLERİNİN İNCELENMESİ

Yılmaz AKSOY, Güngör CİVELEK

ELİT ERKEK VOLEYBOLCULARDA DİKEY SIÇRAMA VE ÇEVİKLİK ÖZELLİKLERİ İLE TALOKRURAL EKLEM VE MEDİAL LONGİTUDİNAL ARK HAREKETLİLİĞİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Nihat SARIALİOĞLU

12-16 YAŞ ARALIĞINDAKİ KIZ ATLETLERİN VÜCUT KOMPOZİSYONU İLE ÇEVİKLİK TESTLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Merve BEKTAŞ, Okan DEMİR, Recep Sürhat MÜNİROĞLU

SPORCU ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN SOSYAL DUYGUSAL ÖĞRENME DÜZEYLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Gamze MURATHAN, Murat AYDIN, Fatih MURATHAN, Ayhan TEKİN