DENETİM ODAĞI, ÖZNEL İYİ OLUŞ VE İYİMSERLİĞİN SPORTİF GÜVENİN YORDAYICILARI OLARAK İNCELENMESİ

Bu araştırmada sporcuların sportif özgüvenlerini yordayıcı değişkenler olarak denetim odağı, öznel iyi oluş ve iyimserlik düzeyleri incelenmiştir. Bu amaç doğrultusunda farklı branşlardan lisanslı 342 erkek ve 121 bayan olmak üzere toplam 463 sporcu araştırma kapsamına alınmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, içsel denetim odağı inancı, öznel iyi oluş, iyimserlik ile sportif güven düzeyleri arasında pozitif ve anlamlı bir ilişki olduğu, içsel denetim odağı inancı, öznel iyi oluş, iyimserlik düzeylerinin sportif güveni önemli derecede yordadığı bulunmuştur. Araştırma sonuçlarına göre önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Sportif güven, denetim odağı, iyimserlik, öznel iyi oluş

EXAMINATION OF LOCUS OF CONTROL, SUBJECTIVE WELL-BEING AND OPTIMISM AS THE PREDICTORS OF SPORT CONFIDENCE

In this study, the level of locus of control, subjective well-being and optimism were investigated aspredictor variables of sporters’ sport self-confidence. For the aim of it, the total 463 athletes that werelicensed 342 male and 121 female in different branches were chosen. The results of the study showedthat there was a positive and significant relation between the levels of the belief of internal locus ofcontrol, subjective well-being, optimism and sport confidence, and the levels of the belief of internallocus of control, subjective well-being and optimism predicted the sport confidence significantly.Suggestions were given according to the study’s results

Keywords:

Sport confidence, locus of control, optimism, subjective well-being,

PDF

___

Açıkgöz, S. (2006). Üniversite öğrencilerinin beslenme alışkanlıkları ile özyetkinlik ve iyimserlik ilişkisi: Ankara üniversitesi örneği. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara Üniversitesi Sağlık bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Adegbesan, O. A. (2010). Analysis of imagery use as predictors of football players’ sport confidence. World Journal of Sport Sciences, 3 (1), 53-58.
Auley, Mc.A., Russel, D. & Gross, J.B. (1983). Affective consequences of winning and losing. Journal of Sport Psychology, 4, 278-287.
Aydın, G. & Tezer, E. (1991). İyimserlik, sağlık sorunları ve akademik basarı ilişkisi. Psikoloji Dergisi, 7, 2-9.
Beattie, S., Hardy, L., Savage, J., Woodman, T. & Callow, N. (2011). Development and validation of a trait measure of robustness of self-confidence. Psychology of Sport and Exercise, 12,184-191.
Carver, S.C. & Scheier, M.F. (1985). Optimism, coping, and health: Assessment and implications of generalized outcome expectancies. Journal of Health Psychology, 4 (3), 219-247.
Carver, S.C., Scheier, M.F. & Segerstrom, C. (2010). Optimism. Journal of Clinical Psychology Review, 30, 879–88.
Cox, R., H. (1994). Anxiety and arousal in sport. In Sport psychology: concepts and applications. Madison, WI: Brown & Benchmark Press.
Dağ, İ. (1991). Rotter’ın iç-dış denetim odağı ölçeğinin üniversite öğrencileri için güvenirliği ve geçerliği. Psikoloji dergisi, 7(26), 10-15.
Devis, V.L. & Davis, D.E. (1972).Internal control and attribution df responsibility for success and failure. Journal of Personality, 40, 123-128.
Diener, E. (2000). Subjective well-being. Journal of American Psychologist, 55 (1), 34–39.
Engür, M. & Atatar, S. (2005). Durumluluk ve sürekli sportif
Performans, 11(3), 7-12.
Eryılmaz, A. (2010). Ergenlerde öznel iyi oluşu artırma stratejilerini kullanma ile akademik motivasyon arasındaki ilişki. Klinik Psikiyatri Dergisi, 13, 77-84. 14. Gençoğlu
iyimserlik düzeyleri ile kişilik özellikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun.
Goleman, D. (2000). Duygusal Zeka. İstanbul: Varlık Yayınları.
Gordon, R. A. (2008). Attributional style and athletic performance
pessimism. Psychology of Sport and Exercise, 9, 336– 350.
Hanton, S., Stephen D., Mellalieu, R. H. (2004). Self- confidence and anxiety interpretation: A qualitative investigation. Psychology of Sport & Exercise, 5, 477–495. 18. Hasırcı, S. & Koç, S. (1995). Elit düzeyde güreş ve okçuluk sporu yapan kişilerde denetim odağına ilişkin bir araştırma. Celal Bayar Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Dergisi, 1(3), 17-26.
Jones, G. L. & Cale, A. (1989). Precompetition temporal patterning of anxiety and self-confidence in male and females. Journal of Sport Behaviour, 12, 183-195.
Jones, G.L., Swain, A.B.J. & Cale, A. (1991). Ancetedents of multidimensional competitive state anxiety and self- confidence in elite inter collegiate middle- distance runners. The Sport Psychologist, 4,107-118.
Koivulaa, N., Hassména, P. & Fallbya, J. (2002). Self- esteem and perfectionism in elite athletes: effects on competitive anxiety and self-confidence. Personality and Individual differences, 32(5), 865-87.
Ku, P.W., Fox, K.R., Chen, L.J. & Chou, P.(2011). Physical activity, sedentary time and subjective well-being in Taiwanese older adults. Internatıonal Journal of Sport Psychology, 42 (3), 245-262.
Lefebvre, L. M. (1979). Achievement motivation and casual attribution male and female athletes. International Journal of Sport Psychology, 14, 31-41.
LeUnes, A. & Nation, J. (1996). Sport psychology (2nd ed.). Chicago: Nelson-Hall Pub.
Levy, A. R., Nicholls A. R., Polman R. C. J. (2011). Pre-competitive confidence, coping, and subjective performance in sport. Scandinavian Journal of Medicine & Science in Sports, 21 (5), 721–729.
Paul, D. & Simona, R. (2011). Does sport make you happy? An analysis of the well-being derived from sports participation. International Review of Applied Economics, 25(3), 331-348.
Reinboth, M. & Duda, J, L. (2006). Perceived motivational climate, need satisfaction and indices of well- being in
Psychology of Sport and Exercise, 7, 269–286.
Rotter, J.B. (1966). Generalized expectations for internal
Psychological Monographs, 80,1-28.
Ryan, R.M. & Deci, E.L. (2001). On happiness and human potentials: a review of research on hedonic and eudemonic well being. In S. Fiske (Ed.), Annual review of psychology, 52, 141–166. 30. Saygın
öğrencilerinin sosyal destek, benlik saygısı ve öznel iyi oluş düzeylerinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 207 -222.
Scheier, M.F. & Carver, C.S. (1985). Optimism, coping and health: assessment and implications of generalized outcome expectancies. Health Psychology, 4, 219-247.
Şar, A.H., Koç, M. & Balçın, M. (2002). Aktif spor yapan ve yapmayan bireylerde öğrenilmiş çaresizlik ve denetim odağı özelliği. Niğde Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1,136-144.
Tabak, R.S. (2000). Sağlık Eğitimi. Ankara: Somgür Yayıncılık. 34. Tuzgöl, D. M.
geliştirilmesi: Geçerlik güvenirlik çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3 (23), 103–110.
Üniversite (2005). Öznel iyi oluş ölçeğinin 35. Türk Dil Kurumu (TDK), (2005). Türkçe sözlük. Ankara. Türk Dil Kurumu Yayınları.
Türküm, S.A. (2001). Stresle başa çıkma biçimi, iyimserlik, bilişsel çarpıtma, düzeyleri ve psikolojik yardım almaya ilişkin tutumlar arasındaki ilişkiler: Üniversite öğrencileri üzerinde bir araştırma.
Sosyal Bilimler Dergisi, 1(2),1-16.
Vallerand, R.J. (1997). Toward a hierarchical model of intrinsic and extrinsic motivation. In M. Zanna (Ed.), Advances in experimental social psychology, 29, 271–360. 38. Vealey, R. S. (1986). Conceptualization of sport confidence and competitive
investigation and instrument development. Journal of Sport Psychology, 8, 221–246.
Vealey, R. S. (1988). Sport-confidence and competitive orientation: an addendum on scoring procedures and gender differences.
Psychology, 10, 471-478.
Vealey, R.S., Hayashi, S.W., Garner-Holman, M. & Giacobbi, P.
conceptualization and instrument development. Journal of Sport & Exercise Psychology. 20(1), 54-80.
Weinberg, R. S. & Gould, D. (1999). Foundations of sport and exercise psychology (2nd ed). Champaign, IL: Human Kinetics.
Wilson, G.S., Raglin, J.S. & Pritchard, E.M. (2002). Optimism, pessimism, and precompetition anxiety in college athletes. Personality and Individual Differences, 32. 893–902.
Woodman, T. & Hardy, L. (2003). The relative impact of cognitive anxiety and self-confidence upon sport performance: a meta-analysis. Journal of Sports Sciences, 21, 443-457.
Woodman, T., Sally, A., Lew, H. & Stuart, B. (2010). Self-confidence and performance: A little self-doubt helps. Psychology of Sport and Exercise, 11, 467-470.