Gelişmekte Olan Hisse Senedi Piyasalarının Piyasa Verilerine Göre Gruplanması

Bu çalışmada, kümeleme (cluster) analizi yöntemi ile gelişmekte olan hisse senedi piyasaları farklı gruplara ayrılmıştır. Çalışmada, borsaya kayıtlı şirket sayısı, toplam piyasa değeri, işlem hacmi, devir hızı, fiyat endeksindeki yüzde değişim, fiyat-kazanç oranı (P/E) ve piyasa değerinin defter değerine oranı gibi temel piyasa verileri kullanılmıştır. Analizlerin sonucunda, gelişmekte olan piyasaları farklılaştıran temel değişkenlerin toplam piyasa değeri, işlem hacmi ve devir hızı olduğu belirlenmiştir. Çalışmada ayrıca, piyasa verileri esas alındığında gelişmiş ve gelişmekte olan piyasa ayrımının halâ geçerli olup olmadığını belirlemek amacıyla, yatırım yapılabilir gelişmekte olan hisse senedi piyasaları ile gelişmiş hisse senedi piyasaları da gruplanmıştır. Analiz, piyasa verileri esas alındığında bu ayrımın kaybolduğunu göstermiştir. Bu sonuçlara dayanarak, gelişmiş ve gelişmekte olan piyasa ayrımı yerine; büyük, orta büyüklükte ve küçük; likiditesi yüksek, orta seviyede likiditeye sahip ve likiditesi düşük piyasalar şeklinde bir ayrımın daha uygun olacağı değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

kümeleme analizi

Grouping Emerging Stock Markets Based on Market Data

This paper uses cluster analysis, a multivariate statistical technique to classify emerging stock markets that have similarities into different groups. A number of key market data such as number listed companies, market capitalization, trading volume, turnover ratio, percentage change in price index, price-earnings (P/E) ratio, and market value-to-book value ratio are used. Analyses showed that the most important factors in grouping are market capitalization, trading volume, and turnover ratio. In addition to that, investable emerging markets and developed markets are clustered to see whether the same distinction is still valid in terms of market data. Analyses revealed that this distinction disappeared when the market data were taken into account. Based on these results, it is more appropriate to classify stock markets as large, medium or small markets; liquid markets, moderately liquid markets or illiquid markets as opposed to developed or emerging markets.

Keywords:

cluster analysis,

PDF

___

1. Artis, J.M. ve Zhang W.. (2001). Core and Periphery in EMU: Cluster Analysis, Economic, 6 (2): 39-60.
2. Barry, C.B., Peavy, J.W. ve Rodriguez, M.. (1997). Emerging Stock Markets: Risk, Return, and Performance. The Research Foundation of Chartered Financial Analysts.
3. Cinca, C. Serrano, C., Molinero, M. ve Larraz, G.J.L.. (2001). Country and Size Effects in Financial Ratios: A European Perspective. Discussion Papers in Accounting and Finance. Number AF01-3, Southampton Üniversitesi.
4. Costa, N.Jr, Cunha, J. ve Da Silva, S.. (2005). Stock Selection Based on Cluster Analysis. Economics Working Paper Archive.
5. Dahlstedt, R., Salmi, T., Luoma, M. ve Laakkonen, A.. (1994). On the usefulness of standard industrial classifications in comparative financial statement analysis. European Journal of Operation Research 79 (2): 230-238.
6. Deboeck, G.J., (Teuvo Kehonen ile birlikte).. (1998). Visual Explorations in Finance Using Self-Organizing Maps. Springer-Verlag, London, 83-105.
7. Gibson, B.. (2002). A Cluster Analysis Approach to Financial Structure in Small Firms in the United States. USASBE Annual National Conference bildirilerinden.
8. Howell, M.J. (ed.). (1994). Investing in Emerging Markets. Published by Euromoney Books in association with World Bank.
9. Kabir, H.M., Haque, M. ve Lawrance, S.B.. (2006). An Emprical Analysis of Emerging Stock Markets. Quarterly Journal of Business and Economics. 45 (1-2).
10. Mardia, K.V., Kent, J.T. ve Bibby, J.M.. (1989). Multivariate Analysis. Academic Press, Londra.
11. Molinero, C.M., Paloma, A.G. ve Cinca, C.S.. (1996). A Multivariate Analysis of Spanish Bond Ratings, Omega. International Journal of Management Science.24 (4): 451-462.
12. Standard and Poor’s. (2004 ve 2006). Global Stock Markets Factbook. A division of Mc-Graw Hill Company.
13. Standard and Poor’s. (2005). Emerging Stock Markets Review, December. A division of Mc-Graw Hill Company.
14. Standard and Poor’s. www.standadsandpoors.com.