Bir Doğa Eğitim Projesinin Katılımcı Üzerindeki Etkilerinin Değerlendirilmesi
Bu makalede1 çoğunluğu öğretmen 81 katılımcının, 2011 yılı Haziran-Ekim ayları arasında Isparta’nın
milli park ve tabiat parkı gibi korunan doğal alanlarında (KDA) birer haftalık 4 dönem halinde
gerçekleşen IDE-IV: Isparta Doğa Eğitimi adıyla anılan bir doğa eğitim projesine (URL-1)
katılmalarında rol oynayan temel faktörlerin ve katılımcıda eğitim sonunda oluşan değişikliklerin
belirlenmesi amaçlanmıştır. Eğitimin ilk ve son günü yapılan anketler ile projeden 3 yıl sonra yapılan
bir izleme anketine ait veriler karma yöntemle değerlendirilmiştir. Öğretmenlerin eğitime katılım
kararı üzerinde en etkili faktörün Doğa hakkında daha fazlasını öğrenmek ve öğrendiklerini
öğrencileriyle paylaşmak olduğu tespit edilmiştir. İzleme anketleri aldıkları doğa eğitiminin,
kendilerine, öğrencilerini eğitmede büyük imkânlar sağladığını ve mesleklerine önemli katkı
sağladığının belirten katılımcıların IDE-4 Projesi kapsamında edindikleri müktesebatın onlar için
meslek hayatlarında kayda değer yararlar sağladığını göstermiştir.
Evaluation of Effects on Participants of a Nature Training Projects
IDE-4, Nature Training Projects (URL-1), were realized in NPA’s in Isparta in one-week periodsbetween the months June-October of 2011 with 81 participants most of them teachers. In this study itwas aimed to determine main factors had lead those teachers to participate in and changes arised atthe end of the training. Interviews, on the first and the last day of the courses as well as a follow upone after three years were conducted with the participants by using the mixed methods. Thepredominant factor concerning the decisions for participant participating in the traininig were foundto learn more about Nature and sharing it with their students. They addressed that courses hadsupplied great facilities for training their studens and considerable contribution in their career.
___
- Alkan H., Korkmaz M., (2009,), An Investigation for Socioeconomics Problems in
Management of Protected Areas, II. Ormancılıkta Sosyo-Ekonomik Sorunlar Kongresi,
Isparta, 13-22.
Alkan, H., Oğurlu, I., 2014. Changes In The Environmental Perception, Attitude and
Behaviour of Participants at the end of Nature Training Projects, Environmental
Engineering and Management Journal, Vol.13, No. 2, 419-428, ISSN: 1582-9596, http:
//omicron.ch.tuiasi.ro/EEMJ/ WOS:000340482300026
Arslan M., (1997), Changes in environmental awareness and environmental education,
Education and Life, Fall 1997, 23-26. Ballantyne R., Packer J., (2002), Naturebased
excursions: school students perceptions of learning in natural environments,
International Research in Geographical and Environmental Education, 11, 218–236.
Atasoy, E. (2006). Çevre İçin Eğitim Çocuk Doğa Etkileşimi. Bursa: Ezgi Kitabevi.
Baki, A., ve Gökçek, T., Karma Yöntem Araştırmalarına Genel Bir Bakış, Elektronik Sosyal
Bilimler Dergisi www.esosder.org ISSN:1304-0278 Güz-2012 Cilt:11 Sayı:42 (001-021)
Baş, T. ve Akturan, U., Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayınları, Ankara, 2008.
Benedict, F. (Ed.). (1991). Environmental education for our common future: A handbook for
teachers in Europe. Oslo, Norway: Norwegian University Press
Berberoğlu, E. O., Öğretmenlerin Bütünsel Bakış Açısına Dayalı Ekopedagoji-Temelli Çevre
Eğitimine İlişkin Görüşleri, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi - Mersin
University Journal of the Faculty of Education “Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi
Dergisi, 2015; 11(3): 732-751” DOI: 10.17860/efd.84664
Beycioğlu, K., & Aslan, B. (2012). Öğretmen ve yöneticilerin öğretmen liderliğine ilişkin
görüşleri: Bir karma yöntem çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi
[Educational Administration: Theory an d Practice], 18(2), 191-223.
Bir Doğa Eğitim Projesinin Katılımcı Üzerindeki Etkilerinin Değerlendirilmesi
Çimen, O. ve Yılmaz, M., Dönüşümsel Öğrenme Kuramına Dayalı Çevre Eğitiminin Biyoloji
Öğretmen Adaylarının Çevre Sorunlarına Yönelik Algılarına Etkisi, Bartın Üniversitesi
Eğitim Fakültesi Dergisi
Cilt 3, Sayı 1, s. 339 - 359, Yaz 2014, 340-359.
Doğan, M. (2007). Orta Öğretimde Çevre Eğitimi. İçinde: “Çevre Eğitimi” Türkiye Çevre
Vakfı Yayını No: 178, Ankara, 59-68.
Ercan , S. ve Şahin F., The Usage of Engineering Practices in Science Education: Effects of
Design Based Science Learning on Students’ Academic Achievement, Necatibey Eğitim
Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi (EFMED) Cilt 9, Sayı 1, Haziran
2015, sayfa 128-164.
Erol, G.H. ve Gezer, K. (2006). Prospective of Elementary School Teachers’ Attitudes Toward
Environment and Environmental Problems, International Journal of Environmental
and Science Educiation, 1(1), 65-77
Erten, S. (2005). Okul öncesi öğretmen adaylarında çevre dostu davranışların araştırılması.
Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 92-100.
Fırat, M., Yurdakul, I. K., Ersoy, A., Bir Eğitim Teknolojisi Araştırmasına Dayalı Olarak
Karma Yöntem Araştırması Deneyimi, Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi - ENAD, Cilt 2,
Sayı 1, 2014, 65-86.
Geray, C. (1998). Local governments and the environment. Journal of Contemporary Local
Governments, 7(3), 57-65.
Greene, J. C., Caracelli, V. J., & Graham, W. F. (1989). "Toward a conceptual framework for
mixed-method evaluation designs". Educational Evaluation and Policy Analysis, 11(3):
255–274.
Green, J. C., Krayder, H., & Mayer, E. (2005). Combining qualitative and quantitative
methods in social inquiry. In B. Somekh & C. Lewin (Eds.). Research methods in the
social sciences (pp. 275-282). London: Sage.
Bir Doğa Eğitim Projesinin Katılımcı Üzerindeki Etkilerinin Değerlendirilmesi
Giannakaki, M. S. (2005). "Using Mixed-Methods to Examine Teachers' Attitudes to
Educational Change: The case of the Skills for Life Strategy for Improving Adult
Literacy and Numeracy Skills in England". Educational Research and Evaluation, 11(4):
323- 348.
Gökçek, T., -Babacan, F. Z., Kangal. E., Çakir, N. ve Kül , Y., 2003-2012 Yılları Arasında
Türkiye’de Karma Araştırma Yöntemiyle Yapılan Eğitim Çalışmalarının Analizi,
JASSS: The Journal of Academic Social Science Studies (International Journal of Social
Science) Doi number: http://dx.doi.org/10.9761/JASSS1655 Volume 6 Issue 7, p. 435-
456, July 2013
Güven, E, Tahmin – Gözlem – Açıklama Destekli Proje Tabanlı Öğrenme Yönteminin Çevre
Sorunlarına Yönelik Tutum ve Davranışlara Etkisi, Eğitim ve Bilim, 2014, Cilt. 39, Sayı
173, 25-38.
Güler, T (2009) Ekoloji Temelli Bir Çevre Eğitiminin Öğretmenlerin Çevre Eğitimine Karşı
Görüşlerine Etkisi, Eğitim ve Bilim, 2009, Cilt 34, Sayı 151, 30-43
Haktanır, G. (2007). Okul Öncesi Dönemde Çevre Eğitimi. İçinde: “Çevre Eğitimi” Türkiye
Çevre Vakfı Yayını No: 178, Ankara, 11-34.
IDE-1, 2007. IDE: Isparta Korunan Doğal Alanlarında Doğa Eğitimi Projesi. Proje
Dokümanları, Proje no: TÜBİTAK 107B031.
IDE-2, 2008. IDE-II: Isparta Korunan Doğal Alanlarında Doğa Eğitimi Projesi II. Proje
Dokümanları, Proje no: TÜBİTAK 108B015.
IDE-3, 2010. IDE-3:Isparta Korunan Doğal Alanlarında Doğa Eğitimi Projesi III. Proje
Dokümanları, Proje no: TÜBİTAK 110B089.
Karoğlu, A., K., Öğretim Teknolojileri Alanında Karma Yöntem Çalışmaları Analizi: 2005-
2015 Arası, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD) Cilt 16,
Sayı 2, Ağustos 2015, Sayfa 353-369.
Bir Doğa Eğitim Projesinin Katılımcı Üzerindeki Etkilerinin Değerlendirilmesi
Kavruk, S. (2002). Türkiye'de Çevre Duyarlılığının Arttırılmasında Çevre Eğitiminin Rolü.
Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,
Ankara.
Keleş, Ö., Uzun, N. & Varnacı-Uzun, F. (2010). Öğretmen Adaylarının Çevre Bilinci, Çevresel
Tutum, Düşünce ve Davranışlarının Doğa Eğitimi Projesine Bağlı Değişimi ve
Kalıcılığının Değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 9 (32): 384-401.
Kostova, Z. ve Atasoy, E. (2008), Methods Of Successful Learnıng In Envıronmental
Education, Egitimde Kuram Ve Uygulama , 4 (1):49-78
Malone, K. ve Tranter, P. (2003). Children’s environmental learning and the use, design and
management of schoolgrounds. Children, Youth and Environments, 13(2), 1-30.
Milton, B., Cleveland, E. ve Bennett-Gates, D. (1995). Changing Perceptions Of Nature, Self,
And Others: A Report On A Park/School Program. Journal of Environmental
Education, 26, (3), 32-42.
Noughton-Treves, L., Holand, M. ve Brondon, K., 2005. The Role of Protected Areas in
Conserving Biodiversity and Sustaining Local Livelihoods. Annual Review of
Environment and Resources, 30: 219-252.
Oğurlu, I., Alkan, H., Unal, Y., Ersin, M.O. and Bayrak H. Contributions of Environment
and Nature Training to Geography Education: Ide Projects Case Study / Cevre ve Doğa
Eğitimlerinin Coğrafya Eğitimine Katkilari: IDE Projeleri Orneği, The 3rd Internatinal
Geography Semposium-GEOMED 2013, Kemer-Antalya-Turkey, 2013, Symposium
Proceedings, ISBN:978-605-62253-8-3 Pages 498-508.
Oğurlu, İ., Alkan, H. ve E. Gündoğdu., Isparta Korunan Doğal Alanlarında Doğa Eğitimi-I:
Katılımcıların Algı ve Beklentileri, III. Ulusal Karadeniz. Ormancılık Kongresi, 20-22
Mayıs 2010, Cilt I, sayfa 144-152.
Oğurlu, İ., Alkan, H., (2012, Ekim) Korunan Alanların Doğa Eğitimi Projelerindeki Yeri ve
Önemi, III.. Ormancılıkla Sosyo-Ekonomik Sorunlar Kongresi, İstanbul Üniversitesi,
Orman Fakültesi 18-20 Ekim 2012, İstanbul, Bildiriler Kitabı Cilt I, sayfa 1-7.
Bir Doğa Eğitim Projesinin Katılımcı Üzerindeki Etkilerinin Değerlendirilmesi
Ozaner F. S. & Yalcin, G. (2000). Milli Parklarda Bilimsel Çevre Eğitimi, V. Uluslararası
Ekoloji ve Çevre Sorunları Sempozyumu. (Ed. İlhami Kiziroğlu, Nelka İnanç ve Levent
Turan), Ankara Alman Kültür Merkezi, 64–76. ilimler Dergisi www.esosder.org Bahar-
2010 C.9 S.32 (384-401) ISSN:1304-0278
Ozaner, F. S. (2004, Ekim). “Türkiye’de Okul Dışı Çevre Eğitimi Ne Durumda Ve Neler
Yapılmalı?” V.Ulusal Ekoloji ve Çevre Kongresi 5-8 Ekim 2004 Taksim International
Abant Palace, Abant İzzet Baysal Üniversitesi & Biyologlar Derneği, Abant- Bolu.
Bildiri Kitabı (Doğa ve Çevre), 67-98, Biyologlar Derneği, İzmir
Palmberg, I, E. & Kuru, J. (2001). Children and Nature. ATEE 26th Annual Conference: RDC
17: Enviromental Education
Payne, P. G. (2006). Environmental education and curriculum theory. The Journal of
Enviromental Educiation. 37(2) 25-35.
Phenice, L. A. ve Griffore, R. J. (2003). Young children and the natural world. Contemporary
Issues in Early Childhood, Sage Journals, 4(2), 167-171.
Pitman, B. J. (2004). Project WILD. A summary of research findings 1983-1995 and 1996-2003.
Project WILD National Office Council for Environmental Education, 1-28, US.
Shanely, S. D., Towards An Understanding of an Outdoor Educatıon Program: Listenıng To
Participants’ Stories. PhD Thesis, University of Florida, USA, 2006.
Smith, R. L. (2012). Mixed methods research design: a recommended paradign for the
counseling profession. Ideas and Research You Can Use: VISTAS 2012, Volume 1,
Article 48, 1-6.
https://www.counseling.org/resources/library/vistas/vistas12/Article_48.pdf erişim
tarihi 18.02.2015.
Soran, H., Morgil I., Yücel S.E., Işık S., (2000), Biyoloji öğrencilerinin çevre konularına olan
ilgilerinin araştırılması ve kimya öğrencileri ile karşılaştırılması, HU Journal of
Education, 18, 128-139.
Bir Doğa Eğitim Projesinin Katılımcı Üzerindeki Etkilerinin Değerlendirilmesi
TÜBİTAK, Bilim ve Toplum Projeleri Destekleme Programı Proje Çağrı Metni, İlan tarihi:
09.Aralık 2015.
Tashakkori, A., & Teddlie, C. (1998). Mixed methodology: combining qualitative and
quantitative approaches. Thousand Oaks, CA: Sage.
Uğurlu, T., Doğan, S., Şöförtakımcı, G., Ay, D. ve Zorlu, H., Öğretmenlerin Sınıf Ortamında
Karşılaştıkları İstenmeyen Davranışlar Ve Bu Davranışlarla Baş Etme Stratejileri,
Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of
Turkish or Turkic Volume 9/2 Winter 2014, p. 577-602.
Vidich, A. J., Participant observation and the collection and ınterpretation of data. The American
Journal of Sociology, Vol. 60, No. 4, pp. 354-360, 1955. http://www.jstor.org/stable/2772028,
18.06. 2008.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H., Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayıncılık,
Ankara, 9. baskı, 2013.
Yılmaz, A., Morgil, İ., Aktuğ, P. ve Göbekli, İ. (2002). Ortaöğretim ve üniversite
öğrencilerinin çevre, çevre kavramları ve sorunları konusundaki bilgileri ve öneriler.
Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 156-162.