İSLAM DÜŞÜNCESİNDE, ALLAH’IN ZATI- SIFATLARI, ÂLEM VE İNSAN GÖRÜŞLERİ ÜZERİNE BİR İNCELEME
Özet İslam düşüncesinde; Allah’ın zatı, âlem ve insan mevzuları sürekli beraber irdelenmiştir. Bu bağlamda ilgili mevzuların birbiriyle ilintili oldukları söylenebilir. Buradan hareketle bu çalışmada bu konularla ilgili görüşlerin bir arada incelenmesi hedeflenmiştir. İslam düşüncesinde, Allah’ın zatı ve sıfatları konusu, Müşebbihe-Mücessime, Mutezile, Şia ve Ehli Sünnet çerçevesinde değerlendirilmiştir. Âlem tasavvuru olarak ise; Cafer Sadık, Kindi, Ebubekir Zekeriya Razi, Farabi, Gazali ve İbn Rüşd çerçevesinde ele alınmıştır. Makalede, değinilen bir diğer husus insana atfedilen değer meselesidir. Bu noktada, insanın değeri, insanın insani vasfını koruması ve insani düşüncenin önemi üzerinde durulmaya çalışılmıştır.
AN INVESTIGATION ON ALLAH’S ENTITY AND CHARACTERISTICS, THE VIEWS ABOUT THE UNIVERSE AND HUMAN BEINGS IN ISLAMIS THOUGHT
In the thought of Islam; God's entity, the universe and human subjects are constantlyexamined together. In this context, it can be said that the related subjects are related to each other.With reference to this, it is aimed to examine the views about these subjects together in this study.In Islamic thought, the entity and characteristics of God are evaluated in the framework ofMüşebbihe-Muscessime, Jahmiyye-Mutezile, Shia and the Followers of Sunnah. As the description ofthe universe, it is evaluated in the framework of thought Cafer Sadik, Kindi, Abu Bakr, ZakariyaRazi, Farabi, Ghazali and Ibn Rushd. Another issue mentioned in the article is the matter of valueattributed to man. At this point, it has been tried to emphasize the value of human being, theprotection of man's human qualification and the importance of philosophical thought.
Keywords:
God, Universe, Human Islamic Thought, Philosophical Thought,
___
- Arıcan, M. Kazım (2008). İbn rüşd’ün hakikat öğretisi: ‘çifte hakikat’ ve ‘hakikatin birliği’ tartışması. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2008, cilt: XII, sayı: 2, 225-252. Atalan, M. (2000). Cafer es- sadık ’da tanrı, bilgi, insan ve âlem. Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 5 [Prof. Dr. Şaban Kuzgun Armağanı], 621-631. Atay, H. (2003). Gazzâlî ve ibn rüşd felsefesinin karşılaştırılması. Kelâm Araştırmaları Dergisi, 1(2), 3-48. Atay, R. (2007). Peygamber varisi mevlana: insan sevgisi merkezli çoğulcu bir okuma denemesi. Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 12(17), 113-122. Bayrakdar, M. (2004). İslam düşüncesi yazıları. Ankara: Elis Yayınları. Bayrakdar, M. (2005). İslam felsefesine giriş. (6. Basım). Ankara: TDV Yayınları. DİB (2009). Kur’an-ı kerim meali. (18. Baskı). Ankara: DİB Yayınları. Dölek, A. (2003). Sünnet ışığında hırs hastalığı ve korunma yolları. Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2003, cilt: 11, sayı: 6, 50-76. El- Ehvani, Ahmed Fuad (2014), 3. Kısım Filozoflar Kindi, Haz. Mian Muhammed Şerif, İslam Düşüncesi Tarihi 1 içinde (s.533-549) çev. Osman Bilen, İstanbul: İnsan Yayınları. Ersoy, M. A. (2006). Safahat. (Haz. M. E. Düzdağ). (4. Basım). İstanbul: Çağrı Yayınları. Fahri M. (1998). İslam felsefesi tarihi. (Çev. K. Turhan). İstanbul: Ayışığı Kitapları. Gölcük, Ş. ve Toprak, S. (2001). Kelam tarih, ekoller, problemler.(5. Basım). Konya: Tekin Kitabevi. Güneş, K. (2004). Şii kaynaklarda şia (imamiyye) ile mu’tezile arasında ittifak ya da ihtilaf edilen bazı kelami meseleler üzerine. Bakü Devlet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi İlmî Mecmuası, 1(2), 183-202. Işık, Kemal, (1967) Mutezilenin Doğuşu ve Kelami Görüşleri, Ankara: Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları. İmamoğlu, T. (2016) Mehmet Âkif Ersoy’da düşünce-eylem ilişkisi. Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi İlahiyat Tetkikleri Dergisi (İLTED), 2016, sayı: 45, 15-25. Kaya, M. (2005). İslam filozoflarından felsefe metinleri, (3. Baskı). İstanbul: Klasik Yayınları. Leaman, O. (2000). Ortaçağ İslam felsefesine giriş. (Çev. T. Koç). İstanbul: İz Yayıncılık. Serdaroğlu, A. (1965). Dinimiz, müslümanları kin tutmaktan şiddetle men eder. Diyanet İlmi Dergi [Diyanet İşleri Başkanlığı Dergisi], 1965, cilt: IV, sayı: 5-6, 76-79. Sevgi, Ahmet. (2012). Yunus Emre’de insan sevgisinin evrensel niteliği üzerine. Turkish Studies, 7(1), 99-103. Şahin, H. (2000). İslam felsefesi tarihi dersleri. Ankara: Önder Matbaacılık. Şimşek, İ. (2016) God-universe and human relation in Âşik Pasha’s Garib-nâme. Journal of
- Strategic Research in Social, 2(3), 85-110.
- Yazoğlu, R. (2002) Hümanizm ve Mevlâna, Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 2002, cilt: IX, sayı: 20, 67-83.
- ISSN: 2148-3507
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2014
- Yayıncı: Bartın Üniversitesi
Sayıdaki Diğer Makaleler
İSLAM’DA İNSAN VE İNANÇ HÜRRİYETİ
İnsanın Anlam Arayışı ve Yeni Çağ İnançları
İSLAM DÜŞÜNCESİNDE, ALLAH’IN ZATI- SIFATLARI, ÂLEM VE İNSAN GÖRÜŞLERİ ÜZERİNE BİR İNCELEME
Avusturya’da Tasavvuf Konusunda Hazırlanmış Lisansüstü Tezler için Bir Bibliyografya Denemesi
Âmiloğlu'nun Arş-nâme Tercümesinde Aşk Tasavvuru