Türk Hukukunda Alacak Rehni

Alacak rehni finansmana erişimde en çok ihtiyaç duyulan rehin türlerinden birisidir. Türk Hukukunda alacak rehni iki mevzuatta düzenlenmiştir. Bunlardan ilki temel kanun olan Türk Medeni Kanunu'nun 954 üncü ve devamı maddelerinde, ikincisi ise 6750 sayılı Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunudur. Türk Medeni Kanunu’nda alacaklar, taşınır rehni kısmında “Alacaklar ve Diğer Haklar Üzerinde Rehin” ayırımında; 954 ve devamı maddelerinde düzenlenmiş ve hüküm bulunmayan hallerde teslim şartlı taşınır rehninin hükümlerine atıf yapmıştır. Bunun yanında 1 Ocak 2017 tarihinde yürürlüğe giren 6750 sayılı Kanunda da belli taraflar arasında Rehinli Taşınır Sicili’ne tescil edilmek suretiyle alacak rehnini düzenleyen hükümler de bulunmaktadır. 6750 sayılı Kanun’un Türk Medeni Kanunu’nun ilgili hükümlerini ilga etmediği göz önünde alındığında, 6750 sayılı Kanunda belirtilen hükümler dışında Türk Medeni Kanunun ilgili maddeleri ve kuralları 6750 sayılı Kanun için de caridir. Bu anlamda çalışmamızda Türk Medeni Kanunu’na göre alacak rehninin türleri, şekli, kapsamı, tarafların hak ve yükümlülükleri incelenmiş daha sonra 6750 sayılı Kanun çerçevesinde alacak rehninin tarafları, şekli, tarafların hak ve yükümlülükleri ile Kanunun getirdiği yeni düzenlemeler incelenmeye çalışılmıştır.

Assignment of Receivables in Turkish Legal System

Assignment of receivables is one of most frequent applications in getting finance. There are two regulations on pledging receivables in Turkish Legal system. The first regulation is the fundamental code of Turkish Law, Turkish Civil Code. Article 954 and followings of the Code regulates and refers the assignment receivables. Assignment of receivables is regulated under the movable collaterals section of the Code and is referred to the possessory movable collaterals provisions if there is no provision to be applied. The second Law is numbered 6750 on Movable Collateral in Commercial st Transactions has entered into effect of 1 January of 2017. According to this new Law, parties can create security right of receivable with registering to the Movable Collateral Registry. However the new Law did not annul the Turkish Civil Code, thus if there is no specific provisions in the new Law, the Turkish Civil Code’s provisions shall apply to the assignment of receivable. In this study the types, forms, scope, parties’ right and duties of assignment of receivables for the Turkish Civil Code and the new Law provisions will be examined.

___

  • Oğuzman, K., Seliçi, Ö., Oktay-Özdemir, S. (2017). Eşya Hukuku (20. Bası). İstanbul: Filiz.
  • Şit İmamoğlu, B. (2017). Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu Üzerine Bir İnceleme. Ankara: Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü.
  • Şener, H. (2009). Bankanın Rehinli Alacaklı Sıfatına Sahip Olduğu Adi Alacak Rehninde Rehnin Borçluya İhbarı Ve İhbarın Sonuçları Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 11(2), s. 195-250.
  • Sirmen, L. (2017). Eşya Hukuku. (5. Baskı). Ankara: Yetkin.
  • Sirmen, L. (1990). Alacak Rehni. Ankara: Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü.
  • Reisoğlu, S. (2003) Ticari İşletme Rehni ve Son Yasal Düzenleme, Bankacılar Dergisi.
  • Reisoğlu, S. (2010). Borçlar Hukuk Genel Hükümler (21. bası). İstanbul: Beta.
  • Nomer, N. ve Ergüne, M.S. (2017) Eşya Hukuku, (Gözden Geçirilmiş 4. Bası), İstanbul: Onikilevha.
  • Kutlu, H. A. ve Demirci, N.S. (7-8 Aralık 2007). KOBİ’lerin Finansal Sorunları ve Çözüm Önerileri, KOBİ’ler ve Verimlilik Kongresi, 187-198.
  • Köprülü, B. ve Kaneti, S. (1982-1983). Sınırlı Ayni Haklar (2. Bası). İstanbul: Fakülteler Matbaası.
  • Kocaman, A. B. (1992). Alacağın Temlikinin Benzer Üçlü İlişkiler Karşısındaki Teorik Sınırı Sorunu (2 Baskı). Ankara: Atilla.
  • Kaplan, B. (2015) Küçük İşletmelerin Finansmana Erişimi ve Teminat Sicil Sistemleri, Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Bankacılık ve Finans Anabilim Dalı Bankacılık ve Finans Yüksek Lisans Programı Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
  • Kağıtçıoğlu, M. (2012, Temmuz). Teslime Bağlı Taşınır Rehnine Hakim Olan İlkeler, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, 3(10),237- 252.
  • Aybay, A. ve Hatemi, H. (2009). Eşya Hukuku. İstanbul: Vedat Kitapçılık.
  • Arvas, M.M. (2017). 6750 Sayılı Kanuna Göre Rehne Konu Olabilecek Taşınırlar. Ankara: Lotus Life Ajans.
  • Aral, F. (1992). Topyekün Temlik, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 42(1), 93-140.
  • Akgün, M. (2002). İşletmelerde Etkinlik ve Nakit Çevirme Süresi Analizi, İSMMMO Mali Çözüm Dergisi, 60(12), 186-196.
  • Acar, F. (2017). Rehin Hukuku Dersleri, (Güncellenmiş ve Geliştirilmiş 2. Bası) İstanbul: Vedat.
  • Acar, F. ve Antalya, O. G. (2017). Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni (6750 sayılı Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu Çerçevesinde İlk Tespitler) (Güncellenmiş ve Geliştirilmiş Bası).İstanbul: Aristo.