Ümit İNCEBOZ, Hülya DEMİRCİ, Ferda ÖZBAŞARAN, Ayden ÇOBAN, Sevgi NEHİR

Manisa Bölgesinde Yaşayan Klimakterik Dönem Kadınlarında Yaşam Kalitesini Etkileyen Faktörler

Amaç: Bu çalışmadaki amacımız, Manisa ve çevresinde yaşayan klimakterik dönemdeki kadınlarda yaşam kalitesi ve menopoza ilişkin semptomların şiddetine etki eden faktörleri belirlemektir. Hastalar ve Yöntemler: Araştırmanın örneklemi evreni belli örneklem seçim yöntemi ile 268 klimakterik dönem kadın (ort. yaş 50.7±6.6; dağılım 40-60) olarak belirlendi. Verilerin toplanmasında sosyo-demografik soruların bulunduğu anket formu, Menopoz Semptomlarını Değerlendirme Ölçeği (MRS) ve Yaşam Kalitesi Ölçeği (WHOQOLBREF-TR) kullanıldı. Bulgular: Kadınların yaklaşık 1/3’ü menopoza ilişkin bilgilerinin olmadığını belirttiler. MRS skoru ile yaşam kalitesi alan puanları karşılaştırıldığında, MRS skoru ile bedensel, ruhsal ve sosyal alanlarda istatistiksel olarak anlamlı fark bulundu. Kadınların eğitim durumu, menopoza ilişkin bilgileri, ailedeki kararlara katılma ve ekonomik durumu yaşam kalitelerini olumlu etkilemekte, evli ve yüksek vücut kitle indeksi skoru olan kadınlarda ise yaşam kalitesi olumsuz etkilenmekte idi. Sonuç: Klimakterik dönemdeki kadınlarda, menopozal semptomların şiddeti, eğitim düzeylerinin düşüklüğü, menopoza ilişkin bilgilerin sınırlı olması ve kilolu olunması yaşam kalitesini olumsuz etkilemektedir

Anahtar Kelimeler:

Yaşam kalitesi, menopoz, klimakterik, MRS, WHOQOL-BREF

Factors Affecting the Quality of Life in Climacteric Women in Manisa Region

Objectives: To determine the factors affecting the severity of menopausal symptoms and the quality of life among women living in Manisa, a western city of Turkey. Patients and Methods: After statistical estimation of the sample size reflecting the whole population, 268 climacteric women (mean age 50.7&plusmn;6.6 years; range 40 to 60 years) with menopausal symptoms were investigated by sociodemographic questionnaire, menopause rating scale (MRS), and Quality of Life Scale (WHOQOL-BREF-TR) in Celal Bayar University Hospital. Results: Almost 1/3 of women had no knowledge on menopause. The MRS scores of women were inversely correlated with Physical Health, Psychological well-being, Social Relationship domains of quality of life. Educational level, menopausal knowledge, participation in decision-making in the family and economic status positively affected most domains of quality of life, whereas being married and having high BMI scores had negative effects. Conclusion: In climacteric women, quality of life was negatively affected by the severity of menopausal symptoms, low education level, limited menopausal knowledge, and being overweight. Amaç: Bu çalışmadaki amacımız, Manisa ve çevresinde yaşayan klimakterik dönemdeki kadınlarda yaşam kalitesi ve menopoza ilişkin semptomların şiddetine etki eden faktörleri belirlemektir. Hastalar ve Yöntemler: Araştırmanın örneklemi evreni belli örneklem seçim yöntemi ile 268 klimakterik dönem kadın (ort. yaş 50.7&plusmn;6.6; dağılım 40-60) olarak belirlendi. Verilerin toplanmasında sosyo-demografik soruların bulunduğu anket formu, Menopoz Semptomlarını Değerlendirme Ölçeği (MRS) ve Yaşam Kalitesi Ölçeği (WHOQOLBREF- TR) kullanıldı. Bulgular: Kadınların yaklaşık 1/3&#39;ü menopoza ilişkin bilgilerinin olmadığını belirttiler. MRS skoru ile yaşam kalitesi alan puanları karşılaştırıldığında, MRS skoru ile bedensel, ruhsal ve sosyal alanlarda istatistiksel olarak anlamlı fark bulundu. Kadınların eğitim durumu, menopoza ilişkin bilgileri, ailedeki kararlara katılma ve ekonomik durumu yaşam kalitelerini olumlu etkilemekte, evli ve yüksek vücut kitle indeksi skoru olan kadınlarda ise yaşam kalitesi olumsuz etkilenmekte idi. Sonuç: Klimakterik dönemdeki kadınlarda, menopozal semptomların şiddeti, eğitim düzeylerinin düşüklüğü, menopoza ilişkin bilgilerin sınırlı olması ve kilolu olunması yaşam kalitesini olumsuz etkilemektedir.

Keywords:

Quality of life; menopause; climacteric; MRS; WHOQOL-BREF,

PDF

___

Utian WH. Quality of life (QOL) in menopause. Maturitas 2007;57:100-2.
Hauser GA, Huber IC, Keller PJ, Lauritzen C, Schneider HPG. Evaluation of climacteric symptoms (Menopause Rating Scale) Zentralbl Gynakol 1994;116:16-23. [Abstract]
Potthoff P, Heinemann LA, Schneider HP, Rosemeier HP, Hauser GA. The Menopause Rating Scale (MRS II): meth- odological standardization in the German population. Zentralbl Gynakol 2000;122:280-6. [Abstract]
Gürkan ÖC. Menopoz semptomları değerlendirme ölçeğinin Türkçe formunun güvenirlik ve geçerliliği. Hemşirelik Forumu Dergisi 2005;3:30-5.
Development of the World Health Organization WHOQOL- BREF quality of life assessment. The WHOQOL Group. Psychol Med 1998;28:551-8.
Eser E, Fidaner H, Fidaner C, Eser SY, Elbi H, Göker E. WHOQOL-100 ve WHOQOL-BREF'in psikometrik özel- likleri. 3P Dergisi 1999;7:23-40.
Sommer B, Avis N, Meyer P, Ory M, Madden T, Kagawa- Singer M, et al. Attitudes toward menopause and aging across ethnic/racial groups. Psychosom Med 1999;61:868-75.
Avis NE, Stellato R, Crawford S, Bromberger J, Ganz P, Cain V, et al. Is there a menopausal syndrome? Menopausal sta- tus and symptoms across racial/ethnic groups. Soc Sci Med 2001;52:345-56.
Budakoğlu II, Ozcan C, Eroğlu D, Yanik F. Quality of life and postmenopausal symptoms among women in a rural district of the capital city of Turkey. Gynecol Endocrinol 2007;23:404-9.
Ozkan S, Alataş ES, Zencir M. Women's quality of life in the premenopausal and postmenopausal periods. Qual Life Res 2005;14:1795-801.
Avis NE, Assmann SF, Kravitz HM, Ganz PA, Ory M. Quality of life in diverse groups of midlife women: assessing the influence of menopause, health status and psychosocial and demographic factors. Qual Life Res 2004;13:933-46.
Blumel JE, Castelo-Branco C, Binfa L, Gramegna G, Tacla X, Aracena B, et al. Quality of life after the menopause: a population study. Maturitas 2000;34:17-23.
Jacobs PA, Hyland ME, Ley A. Self-rated menopausal status and quality of life in women aged 40-63 years. Br J Health Psychol 2000;5:395-411.
Uncu Y, Alper Z, Ozdemir H, Bilgel N, Uncu G. The percep- tion of menopause and hormone therapy among women in Turkey. Climacteric 2007;10:63-71.
Li C, Samsioe G, Borgfeldt C, Lidfeldt J, Agardh CD, Nerbrand C. Menopause-related symptoms: what are the background factors? A prospective population-based cohort study of Swedish women (The Women's Health in Lund Area study). Am J Obstet Gynecol 2003;189:1646-53.
Sturdee DW, MacLennan AH. The weight problem. Climacteric 2007;10:83-4.
Erickson GF. Ovarian anatomy and physiology. In: Lobo RA, Kelsey J, Marcus R, editors. Menopause: biology and patho- biology. San Diego, CA: Academic Press; 2000. p. 13-32.
Daley A, Macarthur C, Stokes-Lampard H, McManus R, Wilson S, Mutrie N. Exercise participation, body mass index, and health-related quality of life in women of menopausal age. Br J Gen Pract 2007;57:130-5.
Welton AJ, Vickers MR, Kim J, Ford D, Lawton BA, MacLennan AH, et al. Health related quality of life after combined hormone replacement therapy: randomised con- trolled trial. BMJ 2008;337:a1190.