Ferda ÖZDEMİR, Ferda ÖZDEMİR, Derya Demirbağ KABAYEL, Derya DEMİRBAĞ KABAYEL, Mevlüt TÜRE

Diyetle Alınan Kalsiyum ve Hormon Replasman Tedavisi Kadınların Kemik Mineral Yoğunluğunu Etkiler mi?

Amaç: Bu çalışmada, kadınların diyetle kalsiyum alım düzeylerinin ve hormon replasman tedavisi (HRT) alma durumlarının menopoz sonrası kemik mineral yoğunluğu (KMY) ile ilişkisi araştırıldı. Hastalar ve Yöntemler: İki yüz menopoz sonrası kadın (ort. yaş 58.89±8.51; dağılım 42-83) geriye dönük olarak değerlendirildi. Menopoz yaşı, menopoz süresi, HRT alıp almadığı ve diyetle kalsiyum alım düzeyleri kaydedildi. Kemik mineral yoğunlu- ğu değerlendirmesi, lomber omurga ve femurdan Dual enerji X-ray absorbsiyometri (DEXA) cihazı kullanılarak yapıldı ve T skorları belirlendi. Bulgular: Hastaların yaşı ve menopoz süresi ile KMY arasında istatistiksel olarak anlamlı düzeyde negatif ilişki vardı. Hormon replasman tedavisi alanlarda, almayanlara göre KMY değerleri daha yüksekti. Diyetle kalsiyum alımı günlük 1000 mg’dan daha fazla olan kadınlarda omurga ve femur KMY değerleri, kalsiyum alımı 600 mg/gün ve 600-1000 mg/gün olan kadınlardan anlamlı derecede daha yüksekti. Sonuç: Menopoz sonrası kadınlarda diyetle alınan kalsiyum düzeyi ve HRT alım durumunun KMY açı- sından bir belirteç olabileceği düşünüldü.

Anahtar Kelimeler:

Osteoporoz, diyetle kalsiyum alımı, kemik mineral yoğunluğu, hormon replasman tedavisi.

Do Dietary Calcium Intake and Hormone Replacement Therapy Affect Bone Mineral Density in Women?

Objectives: In this study, the relationship between postmenopausal bone mineral density (BMD), and hormone replacement therapy (HRT) and the level of dietary calcium intake in women was investigated. Patients and Methods: Two hundred postmenopausal women (mean age 58.89&plusmn;8.51 years; range 42 to 83 years) were evaluated retrospectively. Menopausal age and duration, HRT status, and daily dietary calcium intake of all patients were recorded. Evaluation of BMD was made with Dual Energy X-Ray Absorptiometry (DEXA) from lumbar spine and femur and the T scores were obtained. Results: There was a significant negative correlation between the patients' age and duration of menopause, and BMD. The BMD values of the patients not receiving HRT were significantly lower than those of the patients receiving HRT. In women with dietary calcium intake above 1000 mg/day, spine and femur BMD values were significantly higher than in those with an intake below 600 mg/ day and between 600-1000 mg/day. Conclusion: We think that dietary calcium intake and HRT status can be an indicator for BMD in postmenopausal women. Turkish Başlık: Diyetle Alınan Kalsiyum ve Hormon Replasman Tedavisi Kadınların Kemik Mineral Yoğunluğunu Etkiler mi? Anahtar Kelimeler: Osteoporoz; diyetle kalsiyum alımı; kemik mineral yoğunluğu; hormon replasman tedavisi Amaç: Bu çalışmada, kadınların diyetle kalsiyum alım düzeylerinin ve hormon replasman tedavisi (HRT) alma durumlarının menopoz sonrası kemik mineral yoğunluğu (KMY) ile ilişkisi araştırıldı. Hastalar ve Yöntemler: İki yüz menopoz sonrası kadın (ort. yaş 58.89&plusmn;8.51; dağılım 42-83) geriye dönük olarak değerlendirildi. Menopoz yaşı, menopoz süresi, HRT alıp almadığı ve diyetle kalsiyum alım düzeyleri kaydedildi. Kemik mineral yoğunluğu değerlendirmesi, lomber omurga ve femurdan Dual enerji X-ray absorbsiyometri (DEXA) cihazı kullanılarak yapıldı ve T skorları belirlendi. Bulgular: Hastaların yaşı ve menopoz süresi ile KMY arasında istatistiksel olarak anlamlı düzeyde negatif ilişki vardı. Hormon replasman tedavisi alanlarda, almayanlara göre KMY değerleri daha yüksekti. Diyetle kalsiyum alımı günlük 1000 mg'dan daha fazla olan kadınlarda omurga ve femur KMY değerleri, kalsiyum alımı 600 mg/gün ve 600-1000 mg/gün olan kadınlardan anlamlı derecede daha yüksekti. Sonuç: Menopoz sonrası kadınlarda diyetle alınan kalsiyum düzeyi ve HRT alım durumunun KMY açısından bir belirteç olabileceği düşünüldü.

Keywords:

Osteoporosis; dietary calcium intake; bone mineral density; hormone replacement treatment,

PDF

___

Deng HW, Deng XT, Conway T, Xu FH, Heaney R, Recker RR. Determination of bone size of hip, spine, and wrist in human pedigrees by genetic and life- style factors. J Clin Densitom 2002;5:45-56.
Heaney RP. Nutrition and risk for osteoporosis. In: Marcus R, Feldman D, Kelsey J, editors. Osteoporosis. 2nd ed. San Diego: Academic Press; 2001. p. 669-99.
Ensrud KE, Duong T, Cauley JA, Heaney RP, Wolf RL, Harris E, et al. Low fractional calcium absorp- tion increases the risk for hip fracture in women with low calcium intake. Study of Osteoporotic Fractures Research Group. Ann Intern Med 2000;132:345-53.
Greendale GA, Connor EB. Outcomes of osteoporo- tic fractures. In: Marcus R, Feldman D, Kelsey J, edi- tors. Osteoporosis. California: Academic Press; 2001. p. 819-29.
Kanis JA, Delmas P, Burckhardt P, Cooper C, Torgerson D. Guidelines for diagnosis and management of osteo- porosis. The European Foundation for Osteoporosis and Bone Disease. Osteoporos Int 1997; 7:390-406.
Greenspan SL, Maitland LA, Myers ER, Krasnow MB, Kido TH. Femoral bone loss progresses with age: a longitudinal study in women over age 65. J Bone Miner Res 1994;9:1959-65.
Levine JP. Long-term estrogen and hormone replacement therapy for the prevention and treat- ment of osteoporosis. Curr Womens Health Rep 2003;3:181-6.
Burkman RT. Hormone replacement therapy. Current controversies. Minerva Ginecol 2003;55:107-16.
Kristinsson JO, Valdimarsson O, Steingrimsdottir L, Sigurdsson G. Relation between calcium intake, grip strength and bone mineral density in the forearms of girls aged 13 and 15. J Intern Med 1994;236:385-90.
Uusi-Rasi K, Haapasalo H, Kannus P, Pasanen M, Sievänen H, Oja P, et al. Determinants of bone min- eralization in 8 to 20 year old Finnish females. Eur J Clin Nutr 1997;51:54-9.
Boot AM, de Ridder MA, Pols HA, Krenning EP, de Muinck Keizer-Schrama SM. Bone mineral density in children and adolescents: relation to puberty, cal- cium intake, and physical activity. J Clin Endocrinol Metab 1997;82:57-62.
Kreiger N, Gross A, Hunter G. Dietary factors and fracture in postmenopausal women: a case-control study. Int J Epidemiol 1992;21:953-8.
Cumming RG, Klineberg RJ. Case-control study of risk factors for hip fractures in the elderly. Am J Epidemiol 1994;139:493-503.
Michaëlsson K, Bergström R, Holmberg L, Mallmin H, Wolk A, Ljunghall S. A high dietary calcium intake is needed for a positive effect on bone density in Swedish postmenopausal women. Osteoporos Int 1997;7:155-61.
Suleiman S, Nelson M, Li F, Buxton-Thomas M, Moniz C. Effect of calcium intake and physical activity level on bone mass and turnover in healthy, white, postmenopausal women. Am J Clin Nutr 1997;66:937-43.
Rodríguez JA, Novik V. Calcium intake and bone density in menopause. Data of a sample of Chilean women followed-up for 5 years with calcium supple- mentation. Rev Med Chil 1998;126:145-50. [Abstract]
Videman T, Batti MC, Gibbons LE, Vanninen E, Kaprio J, Koskenvuo M. The roles of adulthood behavioural factors and familial influences in bone density among men. Ann Med 2002;34:434-43.