Sigara İçen ve İçmeyenlerin Normal Görünümlü Oral Mukozasındaki Sitolojik Değişikliklerin AgNOR Sayımı ve Nükleer Morfometri ile Değerlendirilmesi

Amaç: Sigara içen ve içmeyen kişilerde normal oral mukozaya ait epitel hücrelerindeki proliferatif aktivite AgNOR boyama tekniği ve nükleer morfometri ile değerlendirildi. Hastalar ve Yöntemler: Yaymalar 50-70 yaş arasında sigara içen ve içmeyen, 40’ar hastanın normal görünümlü ağız taban mukozasından elde edildi. İyi tespit edilmiş nükleuslu ilk 50 skuamöz epitel hücresinde AgNOR’lar sayıldı ve bilgisayarlı görüntü analizi ile nükleer alanlar hesaplandı. Bulgular: İstatistiksel olarak sigara içmeyen grupta nukleus başına düşen ortalama AgNOR sayısı (3.47± 0.30) sigara içenlerden daha azdı (4.22±0.39, p < 0.001). Ayrıca sigara içenlere ait hücre çekirdeklerinin alan ortalamaları (94.32±10.08) içmeyenlerden daha yüksek bulundu (87±9.4, p < 0.05). Beş taneden fazla AgNOR’a sahip olan nukleusların ortalama sayısı sigara içmeyen ve içenlerde sırasıyla %14.6 ve %36.8 olarak bulundu. Sonuç: Bulgularımız sigara içiminin oral proliferatif lezyonların oluşmasında önemli bir risk faktörü olduğunu ve bu lezyonların taranması için oral eksfolyatif sitolojinin tercih edilebilecek bir yöntem olduğunu ortaya koymaktadır

Anahtar Kelimeler:

Sitoloji, AgNOR, morfometri, sigara içimi, oral mukoza

Evaluation of Cytological Alterations in Normal-Appearing Oral Mucosal Epithelia of Smokers and Non-Smokers Via AgNOR Counts and Nuclear Morphometry

Objectives: We planned this study to evaluate the proliferative activity of the oral mucosal epithelial cells of smokers and non-smokers via nuclear morphometry and AgNOR counts. Patients and Methods: Smears were collected from normal-appearing mouth floor mucosa of 40 non-smokers and 40 smokers between ages of 50 and 70. AgNORs were counted in the first 50 well-fixed, nucleated squamous cells and nuclear areas were calculated via computerized image analyzing system. Results: Statistically mean AgNOR numbers per nucleus in the nonsmoking group (3.47&plusmn;0.30) was lower than the smoking group (4.22&plusmn;0.39, p&lt;0.001), and mean nuclear areas of squamous cells of smokers (94.32&plusmn;10.08) was also significantly higher than non-smokers (87&plusmn;9.4, p&lt;0.05). The mean number of nuclei having more than 5 AgNORs was 14.6% and 36.8% in non-smokers and smokers, respectively. Conclusion: Our results support that smoking is a severe risk factor for oral mucosal proliferative lesions and exfoliative cytology can be the preferred method for screening of oral mucosal lesions. Turkish Başlık: Sigara İçen ve İçmeyenlerin Normal Görünümlü Oral Mukozasındaki Sitolojik Değişikliklerin AgNOR Sayımı ve Nükleer Morfometri ile Değerlendirilmesi Anahtar Kelimeler: Sitoloji; AgNOR; morfometri; sigara içimi; oral mukoza Amaç: Sigara içen ve içmeyen kişilerde normal oral mukozaya ait epitel hücrelerindeki proliferatif aktivite AgNOR boyama tekniği ve nükleer morfometri ile değerlendirildi. Hastalar ve Yöntemler: Yaymalar 50-70 yaş arasında sigara içen ve içmeyen, 40'ar hastanın normal görünümlü ağız taban mukozasından elde edildi. İyi tespit edilmiş nükleuslu ilk 50 skuamöz epitel hücresinde AgNOR'lar sayıldı ve bilgisayarlı görüntü analizi ile nükleer alanlar hesaplandı. Bulgular: İstatistiksel olarak sigara içmeyen grupta nukleus başına düşen ortalama AgNOR sayısı (3.47&plusmn; 0.30) sigara içenlerden daha azdı (4.22&plusmn;0.39, p&lt;0.001). Ayrıca sigara içenlere ait hücre çekirdeklerinin alan ortalamaları (94.32&plusmn;10.08) içmeyenlerden daha yüksek bulundu (87&plusmn;9.4, p&lt;0.05). Beş taneden fazla AgNOR'a sahip olan nukleusların ortalama sayısı sigara içmeyen ve içenlerde sırasıyla %14.6 ve %36.8 olarak bulundu. Sonuç: Bulgularımız sigara içiminin oral proliferatif lezyonların oluşmasında önemli bir risk faktörü olduğunu ve bu lezyonların taranması için oral eksfolyatif sitolojinin tercih edilebilecek bir yöntem olduğunu ortaya koymaktadır.

Keywords:

Cytology; AgNOR; morphometry; smoking; oral mucosa,

PDF

___

Costa Ade L, de Araşjo NS, Pinto Ddos S, de Araşjo VC. PCNA/AgNOR and Ki-67/AgNOR double staining in oral squamous cell carcinoma. J Oral Pathol Med 1999;28:438-41.
Remmerbach TW, Weidenbach H, Müller C, Hemprich A, Pomjanski N, Buckstegge B, et al. Diagnostic value of nucleolar organizer regions (AgNORs) in brush biopsies of suspicious lesions of the oral cavity. Anal Cell Pathol 2003;25:139-46.
Sudbİ J, Samuelsson R, Risberg B, Heistein S, Nyhus C, Samuelsson M, et al. Risk markers of oral cancer in clinically normal mucosa as an aid in smoking ces- sation counseling. J Clin Oncol 2005;23:1927-33.
Wu PA, Loh CH, Hsieh LL, Liu TY, Chen CJ, Liou SH. Clastogenic effect for cigarette smoking but not areca quid chewing as measured by micronuclei in exfoliated buccal mucosal cells. Mutat Res 2004; 562:27-38.
Sampaio Hde C, Loyola AM, Gomez RS, Mesquita RA. AgNOR count in exfoliative cytology of nor- mal buccal mucosa. Effect of smoking. Acta Cytol 1999;43:117-20.
Schwartz JL, Muscat JE, Baker V, Larios E, Stephenson GD, Guo W, et al. Oral cytology assessment by flow cytometry of DNA adducts, aneuploidy, prolifera- tion and apoptosis shows differences between smok- ers and non-smokers. Oral Oncol 2003;39:842-54.
Sciubba JJ. Oral precancer and cancer: etiology, clinical presentation, diagnosis, and management. Compend Contin Educ Dent 2000;21:892-8.
Fischer DJ, Epstein JB, Morton TH, Schwartz SM. Interobserver reliability in the histopathologic diag- nosis of oral pre-malignant and malignant lesions. J Oral Pathol Med 2004;33:65-70.
Paiva RL, Sant’Ana Filho M, Bohrer PL, Lauxen Ida S, Rados PV. AgNOR quantification in cells of nor- mal oral mucosa exposed to smoking and alcohol. A cytopathologic study. Anal Quant Cytol Histol 2004; 26:175-80.
Chattopadhyay A, Ray JG, Caplan DJ. AgNOR count as objective marker for dysplastic features in oral leukoplakia. J Oral Pathol Med 2002;31:512-7.
Thomas G, Hashibe M, Jacob BJ, Ramadas K, Mathew B, Sankaranarayanan R, et al. Risk factors for multiple oral premalignant lesions. Int J Cancer 2003;107:285-91.
Ray JG, Chattopadhyay A, Caplan DJ. Usefulness of AgNOR counts in diagnosing epithelial dysplasia. J Oral Pathol Med 2003;32:71-6.
Ahmed HG, Idris AM, Ibrahim SO. Study of oral epithelial atypia among Sudanese tobacco users by exfoliative cytology. Anticancer Res 2003;23:1943-9.
Ploton D, Menager M, Jeannesson P, Himber G, Pigeon F, Adnet JJ. Improvement in the staining and in the visualization of the argyrophilic proteins of the nucleolar organizer region at the optical level. Histochem J 1986;18:5-14.
Crocker J, Boldy DA, Egan MJ. How should we count AgNORS? Proposals for a standardized approach. J Pathol 1989;158:185-8.
Orellana-Bustos AI, Espinoza-Santander IL, Franco- Martínez ME, Lobos-James-Freyre N, Ortega-Pinto AV. Evaluation of keratinization and AgNORs count in exfoliative cytology of normal oral mucosa from smokers and non-smokers. Med Oral 2004;9:197-203.
Akhtar GN, Chaudrhy NA, Tayyab M, Khan SA. AgNOR staining in malignant and benign effusions. Pak J Med Sci 2004;20:29-32. exfoliative cytology of normal buccal mucosa. Effect of smoking. Oral Oncol 2001;37:446-54.
Sethi P, Shah PM. Oral exfoliative cytology of smok- ers at discrete clinical stages using AgNOR staining. Indian J Dent Res 2003;14:142-5.
Einstein TB, Sivapathasundharam B. Cytomorpho metric analysis of the buccal mucosa of tobacco users. Indian J Dent Res 2005;16:42-6.
Cowpe JG, Longmore RB, Green MW. Quantitative exfoliative cytology of abnormal oral mucosal smears. J R Soc Med 1988;81:509-13.
Caruntu ID, Scutariu MM, Dobrescu G. Computerized morphometric discrimination between normal and tumoral cells in oral smears. J Cell Mol Med 2005;9:160-8.
nucleolar organizer region associated proteins in