TURK HALK SERİNDE GERÇEKÜSTÜ DESTANLAR ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Türk halk edebiyatında destan sözü, epik türle birlikte özel bir halk şiiri türünün adı olarak da geçmektedir. Türk halk şiirinin gerek ferdî, gerekse anonim metinleri arasında "destan" kavramı içinde epik nitelik taşımayan daha ziyade gerçeküstü nitelik gösteren metinler de yer almaktadır. Bugüne kadar daha ziyade "güldürücü, mizahî destanlar", "hayvan destanları", "destan parodileri", "hafif mevzular" gibi değişik adlarla anılan bu metinlerin, en önemli yanlarının yalan, düş veya hayal, tezatlar, abartı ve olağanüstülük gibi anlatma tarzlarıyla gerçeküstü nitelik taşımalarıdır. Bu yazıda bu tür destanlar üzerinde bir takım tespitler ve değerlendirmeler yapılmaya çalışılacaktır

Anahtar Kelimeler:

Halk Şiiri, Gerçeküstücülük, Destan

AN ESSAY ON SURREALIST DESTANS** IN TURKISH FOLK POETRY

Destan, together with epics is used as a special name for a type of folk literature. There are also surrealist text in edition to epics in both individual and anonymous Turkish folk poetry under the concept of destan. The most important aspects those texts which are called with name such as "humorous, comic destans", "animal destans", "parodical destans", "ordinary topics is that they reveal surrealistic qualities, such as lie, daydreaming, contradictions, exaggeration and extraordinary situations. In this paper, we will try to make some observation and evaluations on this type of destans

Keywords:

Folk Poetry, Surrealism, Destan,

PDF

___

Aytaç, Gürsel. (1999), Genel Edebiyat Bilimi. İstanbul: Papirüs Yayınevi.

Boratav, Pertev Naili. (1942), Halk Edebiyatı Dersleri. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.

Boratav, Pertev Naili. (1982), 100 Soruda Türk Halk Edebiyatı. İstanbul: Gerçek Yaymevi.

Çetişli, İsmail. (1999), Batı Edebiyatında Edebî Akımlar. İsparta: Kardelen Kitabevi.

Çobanoğlu, Özkul. (2000), Âşık Tarzı Kültür Geleneği ve Destan Türü. Ankara: Akçağ Yayınları.

Dizdaroğlu, Hikmet. (1969), Halk Şiirinde Türler. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayını.

Drury, Nevil. (1996), Şamanizm Samanlığın Öğeleri. Çeviren: Erkan Şimşek. İstanbul.

Elçin, Şükrü. (1988), Akdeniz ve Cezayir'de Türk Halk Şâirleri. Ankara: Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları.

Gencosman, Kemal Zeki. (1972), Türk Destanları. İstanbul: Hürriyet Yayınları.

Ğabdullin, Mâlik. (1974), Kazak Halkının Avız Âdebiyeti. Almatı.

Onay, Ahmet Talat. (1996), Türk Halk Şiirlerinin Şekil ve Nevi. Hazırlayan: Cemal Kurnaz. Ankara: Akçağ Yayınları.

Saussey, Edmond. (1952), Türk Halk Edebiyatı. Çeviren: İlhan Başgöz. İstanbul.

Wellek, Rene - Warren, Austin. (1993), Edebiyat Teorisi. Çeviren: Ömer Faruk Huyugüzel. İzmir: Akademi Kitabevi.