Kalsine Uleksit’in Amonyum Klorür Çözeltileri İçinde Çözünürleştirilmesi Kinetiği

Ülkemiz bir milyon tonun üzerindeki rezervi ile dünyanın en büyük borat yataklarına sahiptir. Türkiye’deki bor yatakları kolemanit, boraks ve uleksit içermektedir. En yaygın bor minerallerinden biri olan uleksit, Türkiye’de çok miktarda bulunur ve sodyum kalsiyum borat minerali olup Na2O.2CaO.5B2O3.16H2O formülü ile gösterilebilir. Bu çalışmada, farklı sıcaklıklarda kalsine edilmiş uleksit mineralinin amonyum klorür çözeltileri ile çözünürleştirilmesinin kinetiği incelenmiştir. Kalsinasyon sıcaklığının, amonyum klorür konsantrasyonunun ve reaksiyon sıcaklığının etkileri değerlendirilmiştir. Çözünme hızının, reaksiyon sıcaklığının artması ile arttığı, 140 o C’de kalsine edilen örneğin en yüksek çözünme hızına sahip olduğu bulunmuştur. Çözünme olayının [(1-xB)-1 -1]=kL t denklemi ile verilebileceği belirlenmiştir. 140 0 C’de kalsine edilen örnekler için aktiflenme enerjisi 87 kjmol –1 olarak, Arrhenius sabiti ise 5,38 x 1014 L mol –1 dak –1 olarak hesaplanmıştır.

Turkey has the largest borate deposites in the world, with reserves of over one million tons. The boron deposits in Turkey contain mainly colemanite, borax and ulexite. Ulexite, one of the most common boron minerals, which is avaliable in huge amounts in Turkey, is a sodium calcium borate mineral, Na2O.2CaO.5B2O3.16H2O. The dissolutions kinetics of uleksite calcined at different temperatures in ammonium chloride solutions have been studied. The effects of calcination temperature, solution concentration, and reaction temperature have been evaluated. It has been observed that the rate of dissolution increases with in ammonium chloride concentration, and temparature. The ulexite sample calcined at 140 0 C has the highest dissolution rate. It has been found that the rate of dissolution can be expressed as: [(1-xB)-1 -1]=kL t The activation energies and Arrhenius constant for the samples calcined at 140 0 C has been calculated 87 kjmol –1 and 5,38 x 1014 L mol–1 min –1, respectively.