HACCP Sistemi Uygulaması ile Fındık Küspesindeki Aflatoksinin Kontrolü

Mikotoksin bulaşanlı yemlerin tüketilmesi hayvan ve insan sağlığı açısından potansiyel tehlike taşımaktadır. Yağa işlenen fındığın düşük kalitede ve direkt olarak tüketilemeyen özellikte olması yem endüstrisi ve gıda üreticileri açısından önemli problemlere yol açmaktadır. Fındık yağında aflatoksin miktarı genelde risk oluşturacak limitlerin altında olmakla beraber, fındık küspesinde aflatoksin riski söz konusu olabilmektedir. Küspenin, fındık püresi veya çikolata üretimi gibi bazı ürünlerde kullanımını engellemek, kontrol altına almak amacı ile Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’na bağlı İl/İlçe Müdürlükleri tarafından risk esaslı denetimler ve HACCP denetimleri yapılmakta ve belirli plan çerçevesinde numuneler alınıp piyasa kontrolleri yürütülmektedir. Bu makalede, ham yaprensipleri değerlendirilmiştir. Çalışmada, ön gereksinim, operasyonel ön gereksinim ve kritik kontrol noktaları (KKN) tehlike ve risk analizi ile belirlenmiştir. De ğerlendirmede, tehlikenin risk sınıfı, belirlenen tehlike için karar ağacı sorularına karşılık gelen yanıtlar göz önünde bulundurulmuştur. Buna göre; hammadde kabul, hammadde silo ve küspe silolarına alınmadan önce uygulanan ısıl işlem basamakları KKN olarak tespit edilmiplanları oluşturulmuştur

The control of aflatoksins in hazelnut oil meal by the application of HACCP principles

The consumption of mycotoxin-contaminated feeds involves a potential hazard for the animal and human health. As the hazelnut processed for oil production is of poor quality, and not directly consumed, it creates important problems for the feed industry and food producers. Though the aflatoxin risk in hazelnut oil is lower than the detectable limit levels, the hazelnut oil cake could still carry some risks of aflatoxin contamination. In order to prevent , and control the use of oil cake in production of such products as hazelnut paste or chocolate, the Provincial/Sub-provincial Directorates under the Ministry of Food, Agriculture and Husbandry perform a number of risk based controls and HACCP controls, and take samples and go on the onsite market checks within the framework of a certain plan. This article evaluated the basic principles of the HACCP system on the raw oil production process. The hazard and risk analysis was used to determine the Prerequisites, Operational Prerequisites and the Critical Control Points (CCP). In evaluation was taken into account the hazard risk class, and the decision tree answers for the determined hazards. In this context, the CCP’s were determined as the heat processing steps applied before the raw material acceptance, raw material bins and oil cake bins. A number of control plans were developed for the steps that need operational processing

Keywords:

Hazelnut oil meal HACCP, aflatoxin,

PDF

___

[1]. Bilgin, Ö., Türker, A. and Tekinay, A.A, The use of hazelnut meal as a substitute for soybean meal in the diets of rainbow trout (Oncorhynchus mykiss), Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences, 31 (3): 145-151, (2005).
[2]. Çetintaş, G., Fındık yağı işleme aşamalarında kalite kriterlerinde ve aflatoksin konsantrasyonunda olan değişimler, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Gıda Mühendisliği Ana Blm Dalı Yüksek Lisans Tezi , 56-61, Isparta, (2005).
[3]. Sarıçiçek, B.Z., Protected (by-pass ]protein and feed value of hazelnut kernel oil meal, Asian-Australasian Journal of Animal Sciences, 13: 317-322 , (2000).
[4]. Özen, N. ve Ocak, N., Fındık Yan Ürünlerinin Hayvan Beslemede Kullanılma Olanakları, 5.Ulusal Hayvan Besleme Kongresi (30 Eylül-3 Ekim, ÇorluTekirdağ), 5-15, (2009) .
[5]. Atalayoğlu, G. ve Çakmak, M.N., Pullu sazan (Cyprinus carpio L.1843) yemlerinde fındık küspesinin kullanılma olanaklarının araştırılması. Fırat Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 22 (2): 71-78, (2010).
[6]. Doğan, G. ve Bircan, R., Balık yemlerinde alternatif bitkisel protein kaynağı olarak fındık küspesi kullanımı. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2: 49 -57, (2010).
[7]. Moss, M.O., Recent studies of mycotoxins. Symposium series (Society for Applied Microbiology), 1467-4734, (1998).
[8]. Özçakmak, S. ve Dervişoğlu, M., Fındıkta aflatoksin oluşumuna etkili faktörler, Avrupa Birliği'nin limit değerlerleriyle ilgili düzenlemeleri ve Türk fındığının ihracatına Etkileri, Gıda , 32 (1): 33- 40, (2007).
[9]. Goldblat LA and Dollear FG: Detoxification of contaminated crops. Mycotoxins in Human and Animal Health, 139-148, (1977).
[10]. Parker, W. and Melnick, D., Absence of aflatoxin from refined vegetable oils. Journal of American Oil Chemist's Society, 43, 635-636 , (1966).
[11]. Tiryaki, O., Seçer, E. ve Temur, C., Yemlerde mikotoksin oluşumu, toksisiteleri ve mikotoksin kalıntı analizleri, Anadolu Journal of Agricultural Science, 21 81), 44-58 , (2011).
[12]. Ergönül, B. ve Günç, P., Tüketilebilir bitkisel sıvı yağ üretim hattında HACCP sisteminin uygulanması. 3. Gıda Mühendisliği Kongresi, TMMOB Gıda Mühendisleri Odası Kitapları, 311-320, Ankara, (2003).
[13]. Baş, M., Ersun, A.S., ve Kıvanç, G., Implementation of HACCP and Prerequisite Programs in Food Business in Turkey. Food Control, 17, 118-126, (2004).
[14]. RG, 2010., Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu, Kanun No: 5996, Kabul No: 11/06/2010. Resmi Gazete Sayısı: 27610. http://www .resmigazete.gov.tr/eskiler/2010/06/20100613-12.html, (2014).
[15]. Anonim, 2012., Ham fındık yağı üretim prosesi. http://forum.gidagundemi.com/findik yagı uretimi-t23520.html, 2014.
[16]. GTHB., Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı HACCP İç Tetkik Eğitimi Eğitim Notları, 20-24 Ekim, Çorum, (2014).
[17]. TSE., Türk Standartları Enstitüsü, Gıda Güvenliği Yönetim Sistemleri-ISO 22000 Uygulama Kılavuzu TS ISO/TS 22004 , (2006).
[18]. Ocak, N., Erener, G., ve Sarıçiçek, B.Z., Protein Kaynağı Olarak Fındık Küspesi, Yem Magazin Dergisi, 2 (9 ), 18-22 , (1994).
[19]. Şen, L., ve Nas S., Fındık ve Antepfıstığının Mikotoksin Problemi. Gıda Teknolojileri Elektronik Dergisi, 5 (1), (49-56), 2010
[20]. Heperkan, D., Fındık İşlenmesinde Kritik Kontrol Noktaları ve Tehlike Analizleri. Gıda 21(3), 169-173, 1996