Hatay'ın Antakya ilçesinde yetiştirilen bazı dut tiplerinin meyve özelliklerinin belirlenmesi

Çalışmada, yapılan anket ve gözlemler sonucunda Antakya ve civar köylerinde Beyrudi, Hatuni, Yabani ve Sami olmak üzere 4 farklı dut tipi tespit edilmiştir. Bu tiplerin meyveleri, Mayıs ayı ortası ile Haziran ayının ilk haftası arasında derilmiştir. En erken Hatuni tipi, en geç Sami tipi olgunlaşmıştır. Bu tiplerden alınan meyve örneklerinde, meyve ağırlığı, meyve eni ve meyve boyu, sap uzunluğu, meyvelerde SÇKM, pH ve titre edilebilir asitlik değerleri gibi bazı pomolojik özellikler incelenmiştir. Tiplerin meyve ağırlığı 4.25-1.13 g; SÇKM içerikleri %16.01-13.73; titre edilebilir asit içerikleri % 1.00- 0.06 değerleri arasında bulunmuştur. Sonuç olarak, yapılan gözlem ve pomolojik analiz sonuçlarına göre Beyrudi ve Hatuni tiplerinin sofralık, Sami tipinin şurupluk, Yabani tipinin de kurutmalık veya pestil yapımında değerlendirilebileceği söylenebilir.

Determination of mulbery fruit characteristics grown inthe Antakya district of Hatay province

In the study, the mulberry types; Beyrudi, Hatuni, Yabani and Sami; were found by extensive survey and observation carried out in Antakya and nearby villages. These types were harvested between the mid of May and the beginning of June. Hatuni type was the earliest (17 May) and Sami type was the latest (4 June). To determine the fruit characteristics of each type, fruit weight, fruit size, fruit length, fruit peduncle length, total soluble solid (TSS), fruit juice pH and titratable acidity (TA) were tested. Fruit weight, TSS and TA content of the types were determined as 4.25-1.13 g, 16.01-13.73%, 1.00-0.06%, respectively. Based on the survey result and pornological analyses it is concluded that Beyrudi and Hatuni were suitable for fresh consumption, Sami for mulberry syrup, and Yabani for mulberry leathery dry pulp (pestil) and drying.

PDF

___

1. Anonim, 2002a. Tarımsal Yapı ve Üretim. T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü Yayınları, P- İ. E. Matbaası. Ankara.
2. Anonim, 2002b Tarım İl Müdürlüğü Kayıt ları . Antakya/Hatay.
3. Aslan, M.K, 1998. Malatya, Elazığ, Erzin- can ve Tunceli İllerine Bağlı Bazı-İlçelerden Ümitvar Dut Tiplerinin Seçimi. Ç.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 67 s, Adana (Basılmamış),
4. Baytop, A., 1996. Farmasötik Botanik. Ders Kitabı. İstanbul Üniv. Yay. No:3637, Eczacılık Fak. Yay. No: 58. İstanbul, 315 s.
5. Bek, Y. ve E. Efe, 1988. Araştırma Deneme Metodları I. Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Yayınlan, Ders Kitabı No:71, 68$.
6. De Candolle A., 1967. Origin of Cultivated Plants. Hafner Publishing Company. New York and London, 468 p..
7. Erdoğan, Ü.G. 2003. İspir ve Pazaryolu İlçe- lerinde Yetiştirilen Dutların (Morus sp.) Seleksiyon Yoluyla Islahı Üzerinde Bir Araştırma. A.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü. Doktora Tezi, 190 s. Erzurum (Basılmamış)
8. Gerasopaulos, D. and G. Stavroulakis, 1997. Quality Characteristics of Four Mulberry (Morus sp.) Cultivars in the Area of Chania, Greece. Journal of the Science of Food and Agriculture, 73 (2):261-264.
9. Gökmen, H., 1973. Kapalı Tohumlular. I. Cilt Şark Matbaası. Ankara.
10. Güneş, M. ve Ç. Çekiç, 2004. Tokat Yöre- sinde Yetiştirilen Farklı Dut Türlerinin Fenolojik ve Pomolojik Özelliklerinin Belirlenmesi. Ulusal Kivi ve Üzümsü Meyveler Sempozyumu, 23-25 Ekim 2003, Ordu.sy. 413-417.
11. Güven, S. ve M. Başaran, 1979. Çanakkale Yöresinde Üretilen Kara Dut (Morus nigra L.) Meyvesinin Besin Teknolojisi Yönünden Değerlendirilmesi. Tarımsal Araştırma Dergisi, 1 (2): 108-117.
12. İslam, A., H. Kurt, A. Turan ve T. Şişman, 2004. Şebinkarahisar'da Yetiştirilen Mahalli Dut Çeşitlerinin Pomolojik Özellikleri. Ulusal Kivi ve Üzümsü Meyveler Sempozyumu, 23-25 Ekim 2003, Ordu, sy. 409-412.
13. Lale, H. ve R. Özçağıran, 1996. Dut Türle- rinin Pomolojik, Fenolojik ve Bazı Meyve Kalite Özellikleri Üzerinde Bir Araştırma. Derim, 13 (4): 177-182.
14. Lebada, A. P., S. O. Skorokhod and A. Y. Bezmenov, 1995. Study Diversity of Morus Nigra Forms, Creation of the Gene Pool of Their Perspective Forms as the Basis for Breedings as an Industrial Crop of Morus Nigra in Ukrania. National Academy ofSicences, 84p. Kiev.
15. Özdemir, F. ve A. Topuz, 1998. Antalya Yöresinde Yetiştirilen Farklı Dutların Bazı Kimyasal Özellikleri. Derim, 15(l):30-35.
16. Ryu, K. S., 1977. Dut Yetiştirilmesi ve Tür- kiye'de Dut Ziraati. İpekböcekçiliği Araş. Enst. Yay. N.60,42s.
17. Ünal, A., R. Özçağıran ve S. Hepaksoy, 1992. Kara dut ve Mor dut Çeşitlerinde Odun Çeliklerinin Köklenmesi Üzerinde Bir Araştırma. Türkiye 1. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Cilt 1 (Meyve), s: 267-270, Bornova-İzmir.